Το ευρώ ήταν μία από τις μορφές εδραίωσης του νεοφιλελευθερισμού στην Ευρώπη.


EURO

Συνέντευξη του  Μποαβεντούρα ντε Σόουσα Σάντος, καθηγητή Κοινωνιολογίας του Δικαίου στην Ανα Πάρντο δε Βέρα  για το  www.publico.es

Μπορεί να πει κανείς ότι το όραμα της ΕΕ έχει αποτύχει;

Ναι. Η Ευρωπαϊκή Ένωση  ήταν ένα  σχέδιο κοινωνικής συμπόρευσης που είχε σκοπό την δημιουργία ενός νέου ισχυρού συνασπισμού δυνάμεων . Ενός  οικονομικού, πολιτικού και κοινωνικού μπλοκ με πολύ  σημαντικές πολιτικές ομογενοποίησης. Ο σχεδιασμός της ΕΕ βασίστηκε σε δύο πολύ ισχυρές ιδέες: αυτή της μη επιστροφής στους παγκόσμιους πολέμους, που είχαν αμφότεροι προκληθεί από την ίδια χώρα, και αυτή της κατάργησης των περιφερειών που υπήρχαν από το 15ο αιώνα: των βορείων χωρών, του ευρωπαϊκού νότου (Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία), της νοτιοανατολικής Ευρώπης (Βαλκάνια και Ελλάδα) και της ανατολικής Ευρώπης.

 

Το ευρωπαϊκό όραμα θα έθετε τέλος σε αυτές τις περιφέρειες, εφαρμόζοντας  πολύ σημαντικές διαρθρωτικές  πολιτικές με σκοπό την  ενοποίηση  του πλούτου στην Ευρώπη. Από αυτή την άποψη, το σχέδιο απέτυχε, αλλά πολλοί από εμάς υποπτευόμασταν ότι αυτό θα συνέβαινε , γιατί οι περιφέρειες  είχαν μακρά ζωή και ιστορία .

Ωστόσο, τα πρώτα χρόνια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, φαινόταν ότι η ΕΕ τα κατάφερνε : για παράδειγμα, το 2000, στην Πορτογαλία, το μέσο εισόδημα άγγιξε το  75% του ευρωπαϊκού εισοδήματος. Χωρίς αμφιβολία, ερχόμασταν πιο κοντά στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Ξαφνικά, όμως ,όλα κατέρρευσαν και οι πρώην περιφερειακές χώρες τυγχάνουν και πάλι της ίδιας μεταχείρισης

Από τότε, η συλλογική αντίληψη για την  κοινωνική, οικονομική και πολιτική ευρωπαική δόμηση μετατράπηκε σε μια δυναμική πολιτική   που αναγνώριζε μόνο τον διαχωρισμό κέντρου- περιφέρειας,  και που κυριάρχησε στις άλλες λογικές. Μια λογική όπου το κέντρο δεν είναι καν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά η Γερμανία.

Η ΕΕ πρέπει να επαναπροσδιοριστεί, να  επανεφευρεθεί. Το μέλλον της Ευρώπης μοιάζει ιδιαίτερα  δυσοίωνο.

Και το όραμα του ευρώ;

Το ερώτημα για το όραμα του ευρώ δεν αφορά στο αν απέτυχε ή όχι, αλλά ποιος ήταν ο σκοπός της δημιουργίας του. Και σε αυτή την περίπτωση, υπήρχε εξαρχής στημένη  μία παγίδα .Το ευρώ ήταν ένας από τους τρόπους με τους οποίους ο διεθνής νεοφιλελευθερισμός διείσδυσε στην Ευρώπη που, μέχρι τότε, ήταν το προπύργιο άμυνας του κοινωνικού Κράτους, το μόνο όπου ο νεοφιλελευθερισμός δεν είχε διεισδύσει λόγω του ότι οι χώρες είχαν πολύ δυνατά σοσιαλιστικά κόμματα και, επίσης, καμιά φορά στην αντιπολίτευση, κομμουνιστικά κόμματα.

Τα κόμματα είχαν πίσω τους μία σοσιαλδημοκρατική παράδοση βαθιά ριζωμένη που απαιτούσε δημόσια εκπαίδευση, δημόσια υγεία ή δημόσιο σύστημα συντάξεων, και εξαιτίας αυτού, η αντίσταση στην είσοδο του νεοφιλελευθερισμού από χώρα σε χώρα ήταν πολύ μεγάλη. Γι’ αυτό δε διείσδυσε έτσι, αλλά το έκανε από τα πάνω: μέσω της Κομισιόν στην αρχή, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στη συνέχεια και τέλος  μέσω της δημιουργίας του  Ευρώ.

Μέσω της νεοφιλελεύθερης δομής του ευρώ και της ΕΚΤ, η κυρίαρχη έκτοτε χώρα, η Γερμανία, έθεσε τους κανόνες της  και η διεθνής αξία του νομίσματος καθορίστηκε σύμφωνα με τα οικονομικά συμφέροντα της Γερμανίας και όχι σύμφωνα με αυτά της Πορτογαλίας ή της Ισπανίας, για παράδειγμα.

Οι χώρες του νότου μοιάζει απίστευτο ότι ποτέ δε σκέφτηκαν ότι θα μπορούσε να συμβεί αυτό, γιατί πίστεψαν ότι βρίσκονταν σε ένα οικονομικό και πολιτικό μπλοκ, όπου δεν υπήρχε ελληνικό, ισπανικό ή πορτογαλικό χρέος, αλλά πολιτική συνοχή και συνεργασία οπότε φαινόταν αδιανόητη η κερδοσκοπία.

Ωστόσο, εξαιτίας  των συμφερόντων των τραπεζών της, η Γερμανία αποφάσισε ότι υπήρχε ελληνικό, ιρλανδικό, πορτογαλικό ή ισπανικό χρέος, γεγονός που  αποδυνάμωσε πολύ αυτές τις χώρες, χωρίς η Ευρώπη να τους δώσει εγγυήσεις και προωθώντας την χρηματιστική κερδοσκοπία  μεταδίδοντας την ιδέα ότι αυτές οι χώρες θα έβρισκαν λύση μόνο μέσω μίας βίαιης επέμβασης.

Μία επέμβαση που δε χρησίμευσε σε τίποτα και που τώρα μοιάζει να αρχίζουν να το αναγνωρίζουν εκείνοι που την επέβαλαν. Είμαστε μπροστά σε έναν αυτοσχεδιασμό ή το παιχνίδι είναι εντελώς στημένο;

Είναι ακόμα πιο τραγικό, γιατί δεν είναι καθόλου καινούριο. Το πρόβλημα της Ευρώπης είναι ότι δεν έχει τίποτα να μάθει  στον κόσμο, ούτε μπορεί να μάθει μέσω  του κόσμου. Δεν έχει να διδάξει τίποτε  γιατί η έλλειψη ιδεών, καινοτομιών ή εναλλακτικών προτάσεων είναι πλήρης και δεν μπορεί να διδαχθεί γιατί ο αποικιοκρατικός εγωισμός αυτής της ηπείρου είναι τόσο απόλυτος που δεν της  επιτρέπει να μάθει να μάθει τίποτε.

Για παράδειγμα, όταν λέμε: «Στη Βραζιλία, στην Αργεντινή ή στο Εκουαδόρ έγινε έτσι…» και στη συνέχεια απαντάμε: «Αυτές είναι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες».

Συνεχίζουμε να έχουμε αυτό το αίσθημα ανωτερότητας;

Συνεχίζουμε να έχουμε αποικιακή αλαζονεία, ναι. Και δεν το παίρνουμε στα σοβαρά, αλλά όσα δήλωσε πρόσφατα το    ΔΝΤ σήμερα, τα είχε πει και στην Τανζανία, τη Μοζαμβίκη και την Ινδονησία προηγουμένως, το γνωρίζω καλά. Η εφαρμογή μέτρων και μετά η παραδοχή  ότι ήταν υπερβολικά είναι συνήθης. Και ένας οργανισμός που έχει εφαρμόσει μέτρα που προκάλεσαν τόση φτώχεια, τόση δυστυχία στις χώρες, θα έπρεπε να καταγγελθεί ενώπιον των δικαστηρίων αν όχι για ένα κακούργημα, τουλάχιστον για αμέλεια. Πρέπει να υπάρξει αστική αποζημίωση για τις χώρες που επλήγησαν γιατί, επιπρόσθετα, λένε ότι έκαναν ένα λάθος με τις πολιτικές τους και παρόλα αυτά εξακολουθούν να τις εφαρμόζουν.

Δεν υπάρχει πρόθεση διόρθωσης…

Καμία. Αλλά,  επίσης, πρέπει να πούμε ότι στην ΕΕ δεν αρέσει να παίρνει πίσω το ΔΝΤ όσα λέει, γιατί έχει δεσμευτεί με τις πολιτικές λιτότητας και αν στη  Γερμανία γίνει ευρέως αντιληπτό ότι αυτές έχουν αρνητικό αποτέλεσμα ,η Άνγκελα Μέρκελ μπορεί να χάσει τις εκλογές. Όλα είναι οργανωμένα ώστε τίποτα να μην αλλάξει μέχρι τις γερμανικές εκλογές, με αποτέλεσμα η Ιταλία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία ή η Ισπανία να πρέπει να περιμένουν και το κάνουν, αλλά όπως πάντοτε λέω , καταστέλλοντας   τη δημοκρατία τους.

Και οι πολίτες που υφιστάμεθα περικοπές, τι μπορούμε να κάνουμε; Έχουμε να ελπίζουμε από τη διενέργεια των γερμανικών εκλογών για να πιέσουμε τις κυβερνήσεις μας να κάνουν κάτι με τη σειρά τους;

Οι κυβερνήσεις δεν θα κάνουν τίποτα γιατί είναι απόλυτα εξαρτημένες από τις γερμανικές εντολές. Και παρόλο που  ο κόσμος αυτό το απορρίπτει, δεν το κάνει δυναμικά και συγκροτημένα. Στη συνάντηση του Λαϊκού Πανεπιστημίου Κοινωνικών Κινημάτων(UPMS), θα προσπαθήσουμε  να εξετάσουμε τους τρόπους αντίστασης, λαμβάνοντας υπόψη  την διαφορετικότητα απόψεων  των διαφόρων ομάδων, να διαπιστώσουμε γιατί κάποιοι ενδιαφέρονται σε ένα βαθμό και άλλοι σε άλλο ή γιατί μερικοί πιστεύουν ότι θα έπρεπε να δημιουργηθεί ένα κόμμα και άλλοι όχι.

Πριν λίγες μέρες, στην Πορτογαλία, συνεργάστηκα για μια πρωτοβουλία με τον πρώην πρόεδρο της  Δημοκρατίας, Μάριο Σοάρες, μέσω της οποίας συγκεντρώσαμε 600 άτομα για να ζητήσουμε την πτώση της σημερινής κυβέρνησης, τις πρόωρες εκλογές και μια αριστερή διακυβέρνηση. Ήταν η πρώτη φορά, μετά από την 25η Απριλίου, που καταφέραμε να συγκεντρώσουμε αντιπροσώπους του Κομμουνιστικού Κόμματος, του Σοσιαλιστικού Κόμματος και του Μπλόκο της  Αριστεράς για να δημιουργήσουμε μια αριστερή εναλλακτική. Αν και ξέραμε ότι για ιστορικούς λόγους είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί.

Όπως στην Ισπανία…

Ναι όπως κι εδώ … Και στην Πορτογαλία, εν τέλει, διαπιστώσαμε ότι ήταν αδύνατο, ότι δεν θα υπήρχε μία αριστερή εναλλακτική διέξοδος. Γιατί; Διότι, αφ’ ενός το Μπλόκο της Αριστεράς και το Κομμουνιστικό Κόμμα θέλουν να επαναδιαπραγματευτούν το χρέος -εφόσον έχουν καταλήξει ότι ένα μεγάλο μέρος του χρέους δε μπορεί να αποπληρωθεί, το 130% του ΑΕΠ, εκτός κι αν βυθίσουμε στη φτώχεια τις μελλοντικές γενιές. Όλα τα χρήματα που θα έρχονται  από την Τρόικα θα χρησιμοποιηθούν για να αποπληρωθεί το χρέος, και δε θα διατεθεί ούτε δεκάρα για την υγεία ή τη στέγαση των ανθρώπων.

Αφ’ ετέρου, το Σοσιαλιστικό Κόμμα, που εδώ και καιρό κυριαρχείται από τη λογική του νεοφιλελευθερισμού, θέλει να γίνει κυβέρνηση,  εντός του ευρωπαικού πλαισίου που επίσης κυριαρχείται από το νεοφιλελευθερισμό. Επομένως, προτάσσει ότι η διαπραγμάτευση του χρέους δεν αποδίδει τίποτα: πρέπει να αποπληρωθεί εξ ολοκλήρου, ακόμα κι αν τύχει διαπραγμάτευσης όσον αφορά στα επιτόκια και την περίοδο αποπληρωμής, για παράδειγμα.

Και εκεί τελείωσε  ο σκοπός της συνάντησης, η ενότητα της Αριστεράς. Αυτό ήταν το τέλος.

Πώς βλέπετε τα αριστερά κόμματα στην Ισπανία;

Η ίδια διάσπαση, αν και στην Πορτογαλία είναι πιο έντονη, επειδή… Ποιοι ήταν οι Ισπανοί προσκεκλημένοι στη συνεδρίαση της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ στο Χέρτφορντσάιρ (Ηνωμένο Βασίλειο);

Ο Υπουργός Οικονομικών, Λουίς δε Γίνδος, ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Prisa, Χουάν Λουίς Θεμπριάν, ο  σύμβουλος του Ομίλου Inditex, Πάμπλο Ίσλα…Γιατί αυτοί άραγε;

Διότι  η παρουσία από την Πορτογαλία ήταν πολύ ενδιαφέρουσα και ιδιαίτερα αποκαλυπτική για  το μέλλον: παρέστησαν στη Λέσχη Μπίλντερμπεργκ ο γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος και ο γραμματέας του δεξιού κόμματος που βρίσκεται στην κυβέρνηση. Με άλλα λόγια, η διεθνής ελίτ έχει ήδη αποφασίσει τις εκλογές. Οι Πορτογάλοι θα δουλεύουν μέχρι τις επόμενες εκλογές, παλεύοντας για να υπάρξει αριστερή κυβέρνηση –τι ηλίθιοι-,ενώ  οι εκλογές έχουν ήδη αποφασιστεί και οι σοσιαλιστές συμφωνούν με αυτό.

Για όλους αυτούς τους λόγους ,πιστεύω ότι η Ευρώπη εισέρχεται σε μία περίοδο επιδείνωσης των συνθηκών , με περισσότερες περικοπές, που την αποκαλώ μεταθεσμική περίοδο  (‘εποχή μετά από τους θεσμούς’), διότι οι θεσμοί του Κράτους δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις και ο κόσμος δεν αισθάνεται να εκπροσωπείται από τους θεσμούς.

Τι μπορούμε να περιμένουμε από μια τέτοια περίοδο;

Θα είναι μια περίοδος μακρόχρονων αναταραχών, κατά τη γνώμη μου, και θα είναι ένας αγώνας για τον επανακαθορισμό της δημοκρατίας. Δεν είναι τυχαίο που οι νέοι στην Ισπανία ή την Πορτογαλία μιλούν για Πραγματική Δημοκρατία ή ζητάνε Δημοκρατία Τώρα, γιατί η δημοκρατία στην Ευρώπη είναι στον αέρα, έχει ηττηθεί. Υπήρξε σύγκρουση ανάμεσα στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία και τον καπιταλισμό και νίκησε το κεφάλαιο .

Και, υπάρχει καμία πιθανότητα να αναστηθεί και πάλι η δημοκρατία;

Μόνο όταν ο καπιταλισμός θα φοβηθεί. Μέχρι τώρα, οι τράπεζες σώθηκαν με δημόσιο χρήμα, αλλά δεν θα υπάρξει πιθανότητα να σωθούν ξανά με τον ίδιο τρόπο, εκτός αν οι πολίτες βρεθούν σε κατάσταση σκλαβιάς. Μπορεί να υπάρξει  καταστροφή και  πρέπει να παλέψουμε πριν έρθει, αναζητώντας όλα τα λάθη που έγιναν στις προοδευτικές πολιτικές της Ευρώπης.

Όπως  για παράδειγμα, το να πιστέψουμε ότι μόνο μια μικρή ομάδα σε κάθε χώρα είναι πολιτικοποιημένη: τα μέλη των κομμάτων, των ΜΚΟ ή των κοινωνικών κινημάτων. Οι υπόλοιποι πολίτες ήταν μια άμορφη μάζα, απολίτικη, που δεν είχε κανένα πολιτικό σημείο αναφοράς, αλλά αυτοί τώρα βρίσκονται στο δρόμο.

Από αυτούς θα προκύψει το μέλλον. Ο δημοκρατικός μετασχηματισμός θα φτάσει μαζί με όλους τους αγανακτισμένους: συνταξιούχους, νέους, γιατρούς, επαγγελματίες,… που αποτελούν μια νέα συλλογικότητα που διαπερνά όλες τις γενιές, που πριν  δεν υπήρχε και που καλείται σήμερα να  πραγματοποιήσει μια δημοκρατική επανάσταση. Τη χρειαζόμαστε, για να μη φτάσουμε στην καταστροφή.

Πώς προσεγγίζεται μια δημοκρατική επανάσταση στις σημερινές συνθήκες; Τι περιεχόμενο έχει πέρα από τους όρους;

Σημαίνει εκδημοκρατισμό της δημοκρατίας μέσω ενός πολύ δυνατού λαϊκού κινήματος που μπορεί μερικές φορές να αποβαίνει βίαιος, αν και ποτέ σε βάρος των ανθρώπων, και μερικές φορές παράνομος, γιατί ένα από τα χαρακτηριστικά των νεοφιλελεύθερων Κρατών είναι ότι εφαρμόζουν ολοένα και περισσότερη καταστολή.

Με τον όρο «βίαιος» αναφέρεστε, για παράδειγμα στις διαδηλώσεις τύπου Αργεντινής (escraches)*  και με τον όρο «παράνομος» τις πρωτοβουλίες όπως «Περικυκλώστε το Κονγκρέσο»;

Ναι, πρέπει να ενδυναμωθούν αυτά τα κινήματα.

Και το κίνημα της 15ης Μαΐου στο σύνολό του; Κάποιοι πιστεύουν ότι είναι ένα κίνημα που γεννήθηκε με πολλή ορμή και ξεφούσκωσε, αποδυναμώθηκε. Ενδεχομένως γιατί η Ισπανία είναι μια χώρα που εύκολα παραιτείται ;

Δε νομίζω ότι είμαστε, και συμπεριλαμβάνω τη χώρα μου, την Πορτογαλία, παραιτημένες χώρες, αλλά έχουμε υποφέρει πάνω από 40 χρόνια δικτατορίας, 48 χρόνια στη χώρα μου, περισσότερα από την Ισπανία. Στο διάστημα εκείνο, περνούσαν από δίπλα μας ευρωπαϊκά κινήματα πολιτικής συμμετοχής (το φοιτητικό κίνημα, το κίνημα του 1968, το κίνημα για την απελευθέρωση των αποικιών,…)

Ήμασταν πολύ απομονωμένοι, γι’ αυτό και οι χώρες μας δεν έχουν σήμερα δημοκρατική κουλτούρα αντίστασης. Από την άλλη μεριά, υπάρχουν γενικά στοιχεία που επηρεάζουν τα κινήματα όπως , για παράδειγμα, δε μπορούμε να πιστέψουμε ότι οι πλατείες θα γεμίσουν το ίδιο το χειμώνα όπως την άνοιξη ή το καλοκαίρι.

Επίσης, τα κινήματα, όσο  ωριμάζουν τόσο  διαιρούνται: υπάρχει κόσμος που επικεντρώνεται στις κατασχέσεις σπιτιών, άλλος στην υγεία, κόσμος που πιστεύει ότι θα έπρεπε να δημιουργηθεί ένα κόμμα, άλλος που όχι, άτομα που μιλούν για λαϊκά συμβούλια, μορφές ελέγχου από τους πολίτες…

Και πώς οργανώνεται όλο αυτό; Τι πρέπει να γίνει;

Η δημοκρατική επανάσταση θα έχει δύο άξονες: να αλλάξει τη νεοφιλελεύθερη αντιπροσωπευτική δημοκρατία μέσω της αλλαγής του πολιτικού συστήματος, που επισύρει, με τη σειρά του, αλλαγή στο σύστημα των κομμάτων. Με άλλα λόγια, που επισύρει τη συμμετοχή ανεξαρτήτων πολιτών στο πολιτικό σύστημα, στη ρύθμιση κανόνων για τα κόμματα και στη χρηματοδότηση των κομμάτων, στο εκλογικό σύστημα…

Πρέπει να κάνουμε πολλά, αλλά κυρίως, γνωρίζοντας ότι η μεταρρύθμιση ποτέ δεν θα έρθει από τα κόμματα που γνωρίζουν ότι θα χάσουν από αυτό, αλλά από τους πολίτες.

Η συμμετοχική δημοκρατία που θα προκύψει, και από την οποία έχουμε πείρα εκτός Ευρώπης, θα φέρει νέους τρόπους δράσης: δημοψηφίσματα, λαϊκά συμβούλια, τομεακά συμβούλια, συμμετοχικούς προϋπολογισμούς σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο, για παράδειγμα…

Με άλλα λόγια, άμεση δημοκρατία που να ελέγχει τους εκλεγμένους, που θα πάει πιο πέρα από την εξουσιοδότηση να κυβερνά, που θα φτάσει να λογοδοτήσει, αυτή που πρέπει να έρθει απ’ έξω, από οργανωμένους πολίτες. Το πρόβλημα είναι ότι τώρα δεν είναι οργανωμένοι.

Αναφέρεστε στο κίνημα των αγανακτισμένων; Τι κριτική έχετε να τους κάνετε;

Υπάρχουν πολλά σημεία για κριτική. Πρώτον, στις συνελεύσεις όπου λαμβάνονται αποφάσεις στη βάση της ομοφωνίας, οι οποίες μπορεί να είναι εντελώς παραλυτικές, καθώς μια μικρή μειοψηφία μπορεί να εμποδίσει οποιαδήποτε απόφαση.

Με τέτοιες μορφές λήψης αποφάσεων δεν μπορεί να  υπάρξει διαμόρφωση πολιτικής . Και χωρίς πολιτική χάραξη , δεν μπορούν να υπάρξουν εναλλακτικές προτάσεις.

Δεύτερον, έχω να ασκήσω κριτική στον τρόπο λειτουργίας του κινήματος  της  ατομικής αυτονομίας (ο καθένας διαλέγει πότε θα μπει και πότε θα βγει, για παράδειγμα) που  μοιάζει περισσότερο απ’ όσο  νομίζουν με το νεοφιλελευθερισμό.

Ένα κίνημα δε δομείται με την ατομική αυτονομία, αλλά με τη συλλογική αυτονομία. Και δεν την έχουν. Τρίτον, ένα χαρακτηριστικό που βλέπουμε, κυρίως στις κατασκηνώσεις στις ΗΠΑ και σε μερικές από εδώ: έχει μεγαλύτερη νομιμοποίηση όποιος μείνει περισσότερο καιρό στην κατασκήνωση της πλατείας.

Δεν έχουν λάβει υπόψη ότι υπάρχει κόσμος που είναι πολύ σοβαρός  αλλά που πρέπει να πάει στη δουλειά ή στο σπίτι, να προσέξει τα παιδιά… Νομιμοποιούνται λιγότερο γι αυτό το λόγο; Όχι, γιατί η παραμονή για περισσότερο χρόνο σε μια πλατεία δεν είναι κριτήριο δημοκρατικής νομιμοποίησης.

Όλα αυτά εμπόδισαν το κίνημα των αγανακτισμένων να προχωρήσει;

Εγώ δουλεύω μαζί τους ως διανοούμενος στα μετόπισθεν, έτσι θεωρώ τον εαυτό μου, και πιστεύω ότι σήμερα  δεν αποτελούν ένα κίνημα. Είναι παρουσίες που δεν έχουν πολύ συγκεκριμένες προτάσεις αλλά τους καταλαβαίνω γιατί ολόκληρο το σύστημα είναι σάπιο και θέλουν να το αναδομήσουν από τα κάτω.

Γι’ αυτό, ζητούν ένα νέο Σύνταγμα και αυτό είναι θετικό. Ζητούν μια συνταγματική αλλαγή, πράγμα το οποίο κι εγώ υπερασπίζομαι: ένα νέο Σύνταγμα που να αποσύρει το μονοπώλιο της πολιτικής αντιπροσώπευσης από τα  κόμματα, που να εγκαθιδρύσει  διαφορετικές μορφές ιδιοκτησίας, πέρα από την κρατική και την ιδιωτική- έχουν χαθεί οι μορφές κοινοτικής ή συνεταιριστικής ιδιοκτησίας, για παράδειγμα-  που να πατάει σε μια νέα, πιο συγκροτημένη  μορφή κοινωνικού ελέγχου, μια πλήρη αναδιοργάνωση του συστήματος δικαιοσύνης, ένα τρόπο να προστατευθούν τα συντάγματά μας από τη χρηματιστική κερδοσκοπία και από χρέη που δε μπορούν να αποπληρωθούν.

Αυτό το χρέος ήταν η αφορμή  για να επιβληθούν οι πολιτικές λιτότητας…

Ας δούμε λοιπόν τα αποτελέσματα των πολιτικών λιτότητας στην Πορτογαλία : ένα χρέος που φτάνει στο 130% του ΑΕΠ, μία αυξανόμενη ανεργία και μία ολοένα μεγαλύτερη ύφεση. Όσοι κυβερνούν το ξέρουν και, γι’ αυτό, σκέφτομαι όλο  περισσότερο  ότι δεν πρόκειται μόνο για μία κρίση. Πρέπει να παλεύουμε και για τους όρους αυτών των πολιτικών που εφαρμόζονται γι αυτό πιστεύω ότι είναι ένα μεγάλο τέχνασμα του διεθνούς χρηματιστικού καπιταλισμού για την καταστροφή του τελευταίου προπυργίου που υπήρχε στον κόσμο, της κοινωνικής προστασίας και της δουλειάς με δικαιώματα.

Η θεραπεία της κρίσης επιδεινώνει την κρίση ή, όπως λέμε , ‘’η εγχείρηση επέτυχε ο ασθενής απεβίωσε’’ . Το χειρότερο είναι ότι, δεν φουντώνει  η αντίσταση όσο επιδεινώνεται η κρίση. Γιατί  υπάρχουν επίπεδα κρίσης τόσο βαθιά  στα οποία  ο λαός  είναι   τόσο φτωχοποιημένος, τόσο απογοητευμένος, που δε βγαίνει στο δρόμο. Κόσμος που αυτοκτονεί, που παίρνει αγχολυτικά, που εσωτερικεύει την κρίση και αυτή στρέφεται εναντίον του. Μπαίνουμε σε αυτή τη διαδικασία.

Γι’ αυτό νομίζω ότι αυτός ο χρόνος θα είναι αποφασιστικός για να μάθουμε αν έχουμε τη δύναμη  να ανατρέψουμε αυτή την κατάσταση, για να δούμε αν μπορούμε να οικοδομήσουμε κάτι που θα προκαλέσει   πολιτικές αναταράξεις που δεν θα επιτρέπουν σε αυτές τις κυβερνήσεις- σε αυτά τα συστήματα προτεκτοράτων- να συνεχίσουν να κυβερνούν.

 Πηγή: contramee.wordpress.com

Μετάφραση: contramee

 *Ο Μποαβεντούρα ντε Σόουσα Σάντος είναι καθηγητής Κοινωνιολογίας του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ και έχει την έδρα της Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου της Κοΐμπρα.

** Escrache είναι μια λέξη που προέρχεται από την Αργεντινή και την Ουρουγουάη και δηλώνει την διαδήλωση μπροστά στην κατοικία ή τον χώρο εργασίας συγκεκριμένων πολιτικών (ή άλλων προσώπων) με σκοπό να εκτεθούν και να καταγγελθούν οι πράξεις τους. Είναι ένας τρόπος να «σημαδέψεις» κάποιον δημόσια, ώστε να μην μπορέσει να κρυφτεί και να μην αποφύγει τις ευθύνες του. Στην Αργεντινή ξεκίνησε σαν πίεση της κοινής γνώμης το 1995, από τοπικές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όταν το καθεστώς αποφάσισε να αποσιωπήσει τα εγκλήματα της Δικτατορίας και να ελευθερώσει τους κατηγορούμενους για αυτά.

Το είδα. http://antapocrisis.gr/index.php/2012-04-24-19-38-44/item/920-euro

Πολιτική απάτη η «ανάπτυξη» χωρίς δημοκρατία


ΜΑΤΣταύρος Χριστακόπουλος

Πριν από 50 ακριβώς χρόνια, στις21.2.1963, η κυβέρνηση της ΕΡΕ – του κόμματος του Κωνσταντίνου Καραμανλή και προγόνου της Ν.Δ. – κατέθεσε στη Βουλή των Ελλήνων πρόταση «περί αναθεωρήσεως μη θεμελιωδών διατάξεων του Συντάγματος». Επρόκειτο για απόπειρα αναθεώρησης του Συντάγματος του 1951.

Η απόπειρα αυτή δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, καθώς ανεκόπη από τηνΑποστασία, η οποία έμεινε έκτοτε γνωστή ως το «συνταγματικό πραξικόπημα» του βασιλιά Κωνσταντίνου (γνωστότερου ως… «Κοκού») στις 15 Ιουλίου 1965, με το οποίο ανέτρεψε τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου. Ύστερα (21.4.1967) ήρθε η χούντα και τελικά το Σύνταγμα του 1951 αναθεωρήθηκε το 1975, από την πρώτη μεταπολιτευτική κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Η πρόταση εκείνη της ΕΡΕ του 1963 έχει μια ιδιαίτερη αξία στις μέρες μας, καθώς, μεταξύ πολλών άλλων, ανέφερε τα εξής… εκπληκτικά:

«Η τεραστία κοινωνική πρόοδος αφ’ ενός και οι μεταπολεμικώς δημιουργηθείσαι συνθήκαι αφ’ ετέρου, και πέραν αυτών η προϊούσαδιεθνοποίησις της οικονομικής ζωής, επέβαλον την ανάπτυξιν της κρατικήςδραστηριότητος εις τον κοινωνικόν και οικονομικόν τομέα και προσέθεσαν νέας περιπτώσεις επεμβάσεως της Πολιτείας προς επωφελή ρύθμισιν των βιοτικών σχέσεων ή προς προστασίαν των αδυνάτων.

Κατέστη, ως εκ τούτου, αναγκαία η διεύρυνσις και η επέκτασις των κρατικών αρμοδιοτήτων, ως και η ταχεία λειτουργία της κρατικής μηχανής, εις τρόπον ώστε να δύναται να ανταποκρίνεται εις την γοργώς επεκτεινομένην δραστηριότητα αυτής.

Η Ελλάς, εξ αιτίας των γνωστών πολεμικών και μεταπολεμικών περιπετειών,δεν ηδυνήθη να προσεγγίση την στάθμην του βιοτικού επιπέδου των ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών χωρών, εις ό μέτρον θα ήτο τούτο αναγκαίον, διά να καταλάβη την ήν θα εδικαιούτο θέσιν, εις την διεθνή πλέον μορφήν προσλαβούσαν οικονομικήν ζωήν των κρατών.

Ούτω δε ευρέθη μοιραίως ενώπιον μεγίστων δυσχερειών, αι οποίαι εις ουδεμίαν άλλην χώραν εμφανίζονται. Διότι η ταχεία μετάβασις από της υποαναπτύξεως, υφ’ ήν ετέλει μέχρι πρότινος η Ελλάς, εις την ανάπτυξιν, προς την οποίαν οδεύει σταθερώς από τινος χρόνου, επιβάλλει, κατ’ απαράβατον κανόνα, μέτρα ριζοσπαστικά και δυσχερώς συμβιβαζόμενα προς τας υπό του πολιτεύματος προδιαγραφομένας νομοθετικάς και διοικητικάς διαδικασίας.

Άλλαι χώραι, ευρισκόμεναι και αυταί εις το στάδιον της υποαναπτύξεως, τελούσαι όμως υπό πολιτεύματα μη δημοκρατικά, είναι εις θέσιν να επιτελέσουν ευχερέστερον το έργον της οικονομικής αναπτύξεως, αγνοούσαιτας πολιτικάς αντιδράσεις και περιορίζουσαι ή και καταλύουσαι τας ελευθερίας των ατόμων και των ομάδων. Η Ελλάς, όμως, χώρα πολιτικώς ώριμος και βαθύτατα εμποτισμένη από δημοκρατικάς αντιλήψεις, δεν δύναταινα χρησιμοποιήση τας αυτάς μεθόδους. Καλείται, εν τούτοις, να επιτύχη τον αυτόν σκοπόν.

Ενώ, όμως, είναι ευχερής η οικονομική ανάπτυξις εντός δημοκρατικού πλαισίου, όταν ήδη έχει υπερβληθή το στάδιον της υποαναπτύξεως, καιευχερής είναι επίσης η γοργή μετάβασις από της υποαναπτύξεως εις την ανάπτυξιν εις χώρας μη δημοκρατικάς, αποτελεί ταυτόχρονα άθλον οσυνδυασμός των δύο αυτών αντιθέτων παραγόντων, της δημοκρατίας αφ’ ενός και της ταχείας μεταβάσεως από της υποαναπτύξεως εις την ανάπτυξιν αφ’ ετέρου. Αυτόν τον άθλον επετέλεσεν εν μέρει, καλείται δε να ολοκληρώση η Ελλάς εις το προσεχές μέλλον.

Αι σκιαγραφηθείσαι εις γενικάς γραμμάς δυσχέρειαι επιτείνονται ειδικώς για την Ελλάδα και εκ της συνδρομής άλλων περιστατικών, τα οποίαπαρακωλύουν την οικονομικήν και κοινωνική ανάπτυξιν της Χώρας και γεινικώτερον την πρόοδον του Ελληνικού Λαού».

Ύστερα από μια σύντομη και μάλλον… αυτονόητη για την ΕΡΕ αναφορά στην «κομμουνιστική απειλή», το κείμενο εκείνο εστιάζει σε μια ακόμη «δυσχέρεια» που… «παρακωλύει» την ανάπτυξη της χώρας και την πρόοδο του λαού»:

«Εξ άλλου, παλαιαί κακαί έξεις, αι οποίαι έχουν την ρίζαν αυτών εις τηνψυχολογίαν του Λαού μας και εις την έλλειψιν της απαιτουμένης πολιτικής αγωγής, προκαλούν προσθέτους δυσχερείας εις την ευτυχή εξέλιξιν των πολιτικών μας πραγμάτων. Οι δημοκρατικοί θεσμοί γίνονται αδιαλείπτως αντικείμενον καταχρήσεων. Η δημοκρατία, η οποία είναι κατ’ εξοχήν το πολίτευμα του μέτρου, της διαλλαγής και του αμοιβαίου σεβασμού των διεστώτων, ταλαιπωρείται άνευ διακοπής από την αχαλιναγώγητον έκρηξιν των πολιτικών παθών και την ασυγκράτητον ροπήν προς διαβολήν».

Η ΕΡΕ δεν «ευτύχησε» να δει την πρότασή της εκείνη να υλοποιείται και ούτε η χώρα ούτε ο λαός είχαν την ευκαιρία να κρίνουν εν τοις πράγμασι το ορθόν της πρότασης. Άλλες οι βουλές του Κόκου, των χουνταίων και όσων τουςβοήθησαν – γκρεμίζοντας μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση το 1965 – να βυθίσουν τη δημοκρατία στην ανυποληψία και τη χώρα στο χάος.

Είναι όμως εντυπωσιακές κάποιες από τις αντιλήψεις που διατρέχουν το κείμενο εκείνο, 14 χρόνια μετά το τέλος του εμφυλίου, με την ανοικοδόμηση της χώρας να έχει αρχίσει, με μεγάλο μέρος του πληθυσμού να έχει μεταναστεύσει, με το παλάτι να ορίζει την πολιτική ζωή της χώρας και τονΓρηγόρη Λαμπράκη να δολοφονείται από το παρακράτος της Δεξιάς μόλις τρεις μήνες μετά την κατάθεση εκείνης της πρότασης της ΕΡΕ για τη συνταγματική αναθεώρηση.

Σε μια εποχή «διεθνοποίησης» της οικονομίας, λοιπόν, η οποία παραπέμπει στη σημερινή εν εξελίξει φάση της «παγκοσμιοποίησης», η άποψη της ΕΡΕ – ανεξάρτητα από τις προτάσεις της – είναι ότι:

● Από τη μια αποδέχεται τον ρυθμιστικό ρόλο του κράτους στην οικονομία – απότοκος του κεϋνσιανισμού και της ανάπτυξης του Κοινωνικού Κράτους – με στόχο τις επωφελείς ρυθμίσεις υπέρ των οικονομικών σχέσεων και την «προστασία των αδυνάτων».

● Από την άλλη, ωστόσο, θεωρεί τη δημοκρατία… εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη, καθώς γράφει ότι άλλες χώρες, που βρίσκονται στη θέση της (υπανάπτυκτης) Ελλάδας, με «πολιτεύματα μη δημοκρατικά», είναι σε θέση «να επιτελέσουν ευχερέστερον το έργον της οικονομικής αναπτύξεως, αγνοούσαι τας πολιτικάς αντιδράσεις και περιορίζουσαι ή και καταλύουσαι τας ελευθερίας των ατόμων και των ομάδων».

● Ακόμη χειρότερα, δείχνει να… λυπάται που η Ελλάδα, «χώρα πολιτικώς ώριμος και βαθύτατα εμποτισμένη από δημοκρατικάς αντιλήψεις», δεν μπορεί «να χρησιμοποιήση τας αυτάς μεθόδους».

● Ωστόσο συμβιβάζεται αποδεχόμενη ότι η Ελλάδα «καλείται, εν τούτοις, να επιτύχη τον αυτόν σκοπόν» μη καταλύουσα τη δημοκρατία, μη περιορίζουσα τις ελευθερίες.

● Σε κάθε περίπτωση, πάντως, θεωρεί υπεύθυνο των αναπτυξιακών δυσχερειών τον ελληνικό λαό, την… «ψυχολογία» του και την έλλειψη, εκ μέρους του, της «απαιτουμένης πολιτικής αγωγής». Είναι δε υπεύθυνος για τα «πολιτικά πάθη», τα οποία βλάπτουν όχι μόνο την οικονομία, αλλά και τη δημοκρατία. Εκείνη τη δημοκρατία, του μετεμφυλιακού κράτους των δωσιλόγων και του παλατιού.

Ένας λαός διψασμένος, εκείνη την εποχή, για δημοκρατία, που εκείνα τα χρόνια επέδειξε απίστευτη δημοκρατική συνείδηση και αγωνιστικότητα, εθεωρείτο… εμπόδιο για την «ανάπτυξη»!

Σε κάθε περίπτωση, το κείμενο εκείνο της ΕΡΕ δεν εκφράζει μόνο τη δική της άποψη, αλλά μια διεθνή αντίληψη, καθώς η επιδίωξη για οικονομικό και πολιτικό έλεγχο του «ελεύθερου κόσμου» από τις ΗΠΑ και η ανάσχεση του «κομμουνιστικού κινδύνου» επέφεραν πικρές και αιματηρές εξελίξεις σε αρκετές χώρες του κόσμου, με τη δημοκρατία να τραυματίζεται κατ’ επανάληψη. Αλλά χωρίς τελικά να χάνει τη μάχη…

«Πού μας πάνε τελικά;»

Την Κυριακή 30.6.2013, πέντε ολόκληρες δεκαετίες μετά το κείμενο εκείνο της ΕΡΕ, με το πολιτικό τέκνο της, τη Ν.Δ., να κυβερνά τη χρεοκοπημένη Ελλάδα σε συνεργασία με το δραματικά συρρικνωμένο αντίπαλο ΠΑΣΟΚ, υπό καθεστώς πλήρους εξάρτησης από τους δανειστές, διαβάζουμε στην εφημερίδαΚαθημερινή ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του διευθυντή της Αλέξη Παπαχελά.

Παρεμπιπτόντως, σε όσους (και είναι πολλοί) «γνώρισαν» τον Παπαχελά μόλις την εποχή των μνημονίων, είναι μάλλον άγνωστο ότι έχει υπάρξει ερευνητής της ελληνικής μεταπολεμικής πολιτικής ιστορίας και συγγραφέας του βιβλίου«Ο βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας – Ο αμερικανικός παράγων, 1947-1967» (Εκδόσεις Εστία, 1997), στο οποίο αποκάλυψε τις σχέσεις των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ με την ομάδα των χουνταίων συνταγματαρχών.

Είναι, συνεπώς, ανεξαρτήτως της σημερινής πολιτικής του άποψης, μεταξύ άλλων, γνώστης της απόπειρας της ΕΡΕ το 1963 για συνταγματική μεταρρύθμιση, όπως και του πλούσιου εγχώριου και διεθνούς πολιτικού παρασκηνίου εκείνης της εποχής. Ας πάμε όμως στην ουσία. Μεταξύ άλλων, στο άρθρο αυτό, διαβάζουμε τα εξής:

«Ο κόσμος, όμως, θα συνεχίσει να τρέχει και η Ιστορία δεν συγχωρεί όποιους μένουν ακίνητοι, αποσβολωμένοι να παρακολουθούν χωρίς να κάνουν τίποτα. Και εδώ μπαίνει το μεγάλο πρόβλημα της Ευρώπης. Διαρθρωτικές αλλαγές και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας δεν συμβαδίζουν με ομαλότητα και “λογική” δημοκρατία.

Οι χαμηλοί μισθοί και η εργασιακή ανασφάλεια οδηγούν – δικαιολογημένα – στα άκρα και σε απρόβλεπτες συμπεριφορές. Ο μέσος άνθρωπος νιώθει, όχι μόνο στην Ελλάδα, πως έχει χάσει τον έλεγχο. Ακούς όλο και περισσότερο “πού θα σταματήσει αυτό;”, “πού μας πάνε τελικά;”.

Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις. Έγκυρες προβλέψεις δείχνουν ότι το 2050, αν τα πράγματα συνεχίσουν έτσι, καμιά ευρωπαϊκή οικονομία δεν θα συμπεριλαμβάνεται στις δέκα πλουσιότερες του κόσμου. Η Γερμανίδα καγκελάριος αναφέρεται συνέχεια στην περίφημη φόρμουλα “7, 25, 50”. Για να εξηγήσει ότι η σημερινή Ευρώπη δεν είναι βιώσιμη υπενθυμίζει ότι έχει το 7%του παγκόσμιου πληθυσμού, το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ και το 50% των παγκόσμιων κοινωνικών δαπανών.

Τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους. Ο υπόλοιπος κόσμος, πέραν της Ευρώπης, τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και τόσο το 25% όσο και το 50% δεν είναι διατηρήσιμα. Πίσω, όμως, από τα νούμερα κρύβονται ως συνήθως ανθρώπινεςζωές και πραγματικές ιστορίες.

Η Ευρώπη είτε θα αλλάξει και θα μπορέσει να ανταγωνισθεί τον υπόλοιπο κόσμο είτε θα αρχίσει να οπισθοδρομεί επικίνδυνα. Και στη μία και την άλλη περίπτωση η δημοκρατία, όπως την ξέραμε, θα περάσει μια μεγάλη κρίση και ο μέσος Ευρωπαίος θα νιώθει φτωχότερος απ’ ό,τι είναι σήμερα. Ετυχε εμείς να είμαστε το πρώτο επεισόδιο σε ένα παγκόσμιο σίριαλ, από εκείνα που βρίσκουμε στην Ιστορία κάθε 50-60 χρόνια. Να δούμε πού θα μας βγάλει…».

Το κείμενο αυτό του Αλέξη Παπαχελά γράφεται εν όσω:

1. Το ταχύτερα αναπτυσσόμενο μεγαθήριο της παγκόσμιας οικονομίας, η Κίνα, το μοντέλο που φθονεί όλος ο πλανήτης, της δημοκρατικής Ευρώπης περιλαμβανομένης, δεν έχει σχέση… στοργής με τη γνωστή, δυτική δημοκρατία.

2. Μερικές ακόμη από τις μεγάλες και ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες του πλανήτη, όπως η Τουρκία, η Νότια Αφρική, η Βραζιλία, η Ινδία, είτε είναι τόσο προβληματικές θεσμικά ώστε δεν μπορούν ακόμη να σταθούν επαξίως δίπλα στις δυτικές δημοκρατίες είτε το προϊόν της οικονομικής ανάπτυξής τους είναι τόσο αντιδημοκρατικά μοιρασμένο, ώστε οι δημοκρατικοί θεσμοί να υποσκάπτονται και να αμφισβητούνται από την κατάφωρη κοινωνική αδικία.

3. Η Ευρώπη κυριαρχείται σχεδόν ολοκληρωτικά από μια πάμπλουτηΓερμανία, η οποία μπορεί στο εσωτερικό της να τηρεί γενικώς τους δυτικούς δημοκρατικούς κανόνες, αλλά, διακυβερνώντας οικονομικά ολόκληρη την ευρωζώνη,

● επιβάλλει ρυθμίσεις που καταλύουν τη δημοκρατία,

● υποδεικνύει και ατύπως ή εν μέρει επιβάλλει κυβερνήσεις της αρεσκείας της,

● απαιτεί και επιβάλλει ένα μοντέλο διακυβέρνησης που βασίζεται όχι στην κανονική κοινοβουλευτική διαδικασία και τη λαϊκή εντολή, αλλά στο αποκαλούμενο καθεστώς «έκτακτης ανάγκης»,

● μεταβάλλει χώρες όπως η Ελλάδα σε αποικίες χρέους,

● καταργεί τη δημοσιονομική και, στο μεγαλύτερο μέρος της, την εθνική κυριαρχία των εταίρων της.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, ο Παπαχελάς, περιγράφοντας το «μεγάλο πρόβλημα της Ευρώπης», διαπιστώνει, όπως η ΕΡΕ 50 χρόνια πριν, ότι «διαρθρωτικές αλλαγές και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας (σ.σ.: δηλαδή ο δρόμος προς την ανάπτυξη που υποδεικνύουν οι δανειστές και αποδέχεται η απολύτωςεξαρτημένη και υπάκουη συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.) δεν συμβαδίζουν με ομαλότητα και “λογική” δημοκρατία».

Παρά το πρόβλημά μας να κατανοήσουμε επακριβώς ποιος είναι ο διαχωρισμός μιας «λογικής» δημοκρατίας από το αντίθετό της (πιθανώς μια… «άλογη»δημοκρατία), το άρθρο αυτό βάζει ευθέως ένα απολύτως ευδιάκριτο δίλημμα: «Η Ευρώπη είτε θα αλλάξει και θα μπορέσει να ανταγωνιστεί τον υπόλοιπο κόσμο είτε θα αρχίσει να οπισθοδρομεί επικίνδυνα».

Όποια και αν είναι όμως η επιλογή, το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο: «Και στη μία και στην άλλη περίπτωση η δημοκρατία, όπως την ξέραμε, θα περάσει μιαμεγάλη κρίση και ο μέσος Ευρωπαίος θα νιώθει φτωχότερος απ’ ό,τι είναι σήμερα».

Έτσι, λοιπόν, η δημοκρατία βρίσκεται σε… αδιέξοδο. Παρά την κλασική ρήση ότι «η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα». Και παρά την προπαγάνδα που ισχυρίζεται ότι η αμφισβήτηση της υποτέλειας και του καθεστώτος «αποικίας χρέους» φέρνει ρίσκο για τη δημοκρατία.

Όμως, για ποια δημοκρατία γίνεται η συζήτηση; Γι’ αυτή που ξέραμε μέχρι σήμερα. Συνεπώς το άρθρο γεννά απορίες (τις οποίες δεν απαντά) για τη μορφή της… μελλοντικής δημοκρατίας:

● Θα είναι πληρέστερη, ποιοτικά καλύτερη από τη σημερινή; Πουθενά ο Παπαχελάς δεν υπαινίσσεται κάτι τέτοιο. Αλλά ούτε η γερμανική πολιτική ούτεαυτή του ΔΝΤ ούτε το επικρατούν παγκόσμιο οικονομικό «υπόδειγμα» την εγγυάται – το αντίθετο μάλιστα.

● Θα είναι κουτσουρεμένη και υποδεέστερη της δημοκρατίας «όπως την ξέραμε»; Τα παραπάνω δεδομένα δείχνουν ακριβώς αυτό.

● Θα είναι, έστω, δημοκρατία – οποιασδήποτε μορφής; Ο Παπαχελάς το αφήνει ανοιχτό: «Έτυχε εμείς να είμαστε το πρώτο επεισόδιο σε ένα παγκόσμιο σίριαλ, από εκείνα που βρίσκουμε στην Ιστορία κάθε 50-60 χρόνια. Να δούμε πού θα μας βγάλει…».

● Είναι λοιπόν η οικονομική «ανάπτυξη» που μας υπόσχονται συγκυβέρνηση και τρόικα συμβατή με την ανάπτυξη της δημοκρατίας; Προφανώς… όχι.

Καλούμαστε, λοιπόν, να «επενδύσουμε» σε μια απροσδιόριστης διάρκειας και ποιότητας υπαναχώρηση από τη δημοκρατία, προκειμένου όχι να «εξασφαλίσουμε», αλλά να «ελπίσουμε» σε κάποιου είδους οικονομική ανάπτυξη. Η οποία δεν θα είναι καν ανάπτυξη, αλλά απλώς οικονομικήμεγέθυνση.

Όμως, χωρίς τη δημοκρατία και τη δική της ανάπτυξη, το βέβαιο είναι ότι θα γίνουμε μια χώρα στην οποία κανένας θεσμός δεν θα εγγυάται ότι τα όποια – πραγματικά ή ψευδή – οφέλη από την οικονομική μεγέθυνση θα διαχυθούν στην κοινωνία. Το μοντέλο της ανάπτυξης – μεγέθυνσης που όλοι οι «μνημονιακοί» θαυμάζουν, ευαγγελίζονται και ελπίζουν να επιτύχουν, εκτός από αυταπόδεικτη πολιτική απάτη, είναι και ο ορισμός της «εξαρτημένης ανάπτυξης».

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 1: Η εξαρτημένη και ψευδεπίγραφη ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι δημοκρατική – και αυτό, το 1963, γινόταν παραδεκτό ακόμη και από αυτούς που την ευαγγελίζονταν.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 2: Η εξαρτημένη και ψευδεπίγραφη ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι δημοκρατική – και αυτό, το 2013, γίνεται παραδεκτό ακόμη και από όσους την ευαγγελίζονται.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 3: Όποιος, σε αυτήν την πλήρως εξαρτημένη χώρα, με το πλήρως εξαρτημένο σύστημα εξουσίας, μιλάει για οικονομική ανάπτυξη χωρίς να επεξεργάζεται και την παράλληλη ανάπτυξη της δημοκρατίας, είναι, απλώς, πολιτικός απατεώνας.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 4: Το πολιτικό σύστημα των ημερών μας, αλλά και των επόμενων ετών, φορτωμένο – εκτός όλων των άλλων – με το βάρος της ναζιστικής απειλής, ή θα εγγυηθεί ελευθερία και δημοκρατία ή θα εξαφανιστεί κάτω από τα ερείπια της ολοσχερούς κατάρρευσής του.

Πηγή: το Ποντίκι

Γιάννης και Όλγα, οι πιο ακριβοπληρωμένοι δημόσιοι υπάλληλοι (της τηλεοπτικής Μαφίας)


Ανανδρανιστάκης Γιώργος – «Αυγή»

Η διαπραγμάτευση με την τρόικα, Όλγα μου, κολλάει επειδή η κυβέρνηση δεν έχει τα κότσια να διώξει τους δημόσιους υπαλλήλους. Έχεις δίκιο, Γιάννη μου, η ατολμία είναι το πρόβλημα, τρία χρόνια τώρα δεν άγγιξαν ούτε μια τρίχα από το δημόσιο. Ο Γιάννης και η Όλγα. Οι πιο ακριβοπληρωμένοι δημόσιοι υπάλληλοι, οι σταρ ενός συστήματος που θρέφεται από το κράτος και θρέφει το κράτος, ζητούν θυσίες ανθρώπων που αμείβονται με εννιακόσια ευρώ.

Μας είχαν πρήξει επί μήνες με τους επίορκους που έπρεπε να διωχθούν επειγόντως. Τους άκουγες και νόμιζες ότι ο δημόσιος τομέας είναι γεμάτος από δολοφόνους, στραγγαλιστές, παλουκωτές, κλέφτες, ληστές, διαρρήκτες, συμμορίτες, κτηνοβάτες, φετιχιστές, βιαστές, παιδεραστές. Πρωτίστως παιδεραστές, πρωτοσέλιδο τους έκανε τους παιδεραστές ο Αναστασιάδης στο «Πρώτο Θέμα».

Πήχτρα από εγκληματίες το δημόσιο, όταν όμως ο κόμπος έφτασε στο χτένι, όταν ήρθε η ώρα να παραδοθούν οι 2.000 στην τρόικα, η κυβέρνηση έκλεισε την ΕΡΤ. Έτσι απλά.
Γιατί την ΕΡΤ, ορέ συνάδελφοι; Εκεί ήτανε μαζεμένοι όλοι οι παραβάτες; Πώς χωρούσαν σε ένα κτίριο 2.650 αμαρτωλοί, ούτε τα Σόδομα δεν είχαν τέτοια πυκνότητα κατοίκων. Στον Γκεμπελισμό δεν υπάρχουν αδιέξοδα, εν μια νυκτί οι σταρ των καναλιών έστρεψαν τα πυρά τους από τους επίορκους στα κομματόσκυλα, τους κηφήνες και τους μπατζανάκηδες που έχουν εμφιλοχωρήσει στην ΕΡΤ και τους άλλους δημόσιους οργανισμούς. Στην ΕΡΤ ειδικά, εκτός από κομματόσκυλα, κηφήνες και μπατζανάκηδες, οι εργαζόμενοι ήταν και αριστεροί, το είπε ο Σαμαράς, το επιβεβαίωσε ο Λαζαρίδης.

Δίχως να ανοιγοκλείσουν τα μάτια τους, οι χρυσοπληρωμένοι δημόσιοι υπάλληλοι των καναλιών πέρασαν από τους επίορκους στους υπαλλήλους εν γένει. Κρέας να ‘ναι κι ό, τι να ‘ναι. Αρκεί να βγαίνουν οι αριθμοί, 2.000 σήμερα, 4.000 αύριο, 25.000 μεθαύριο, όσοι χρειάζονται για να χορτάσει η τρόικα. Όσοι χρειάζονται για να χορτάσουν τα αφεντικά τους, που έλαβαν ήδη ως επιδόρπιο την ΕΡΤ, για να ακολουθήσει οσονούπω και το κυρίως γεύμα. Δεν σταματούν πουθενά, επικροτούν ακόμη και τις απολύσεις των εκπαιδευτικών, των ανθρώπων που μαθαίνουν γράμματα στα παιδιά μας. Στα δικά μας παιδιά, τα δικά τους δεν έχουν ανάγκη, τα Κολέγια να ‘ναι καλά.
Μιλούν για τις απολύσεις σαν να μην αφορούν ανθρώπους, όντα ζωντανά, με στομάχια, καρδιές, κεφάλια, όντα που θρέφουν άλλα όντα, τους άντρες, τις γυναίκες, τα παιδιά τους, τον φούρναρη, τον μανάβη, τον παπουτσή. Απόλυτη ψυχική νέκρωση, ολοκληρωτική έλλειψη συμπόνιας και συμπάθειας, αρκεί να κάνουμε σωστά τη δουλειά μας, αρκεί να φέρουμε σε πέρας την αποστολή που μας έχει αναθέσει το κράτος. Το αγαπημένο μας κράτος, ο εργοδότης μας, το χέρι που μας ταΐζει στο GB Corner και μας ντύνει στην Prada

Σημ, Απερ. γαλ. Συμπληρώσαμε στον τίτλο (Της τηλεοπτικής Μαφίας)

Οδοφράγματα!


Τα μυστηριώδη οδοφράγματα των ασήμαντων καθημερινών συμβιβασμών
Τα μυστηριώδη οδοφράγματα των ακονισμένων υπαινιγμών
Τα μυστηριώδη οδοφράγματα  των χαμηλωμένων ματιών
 Τα μυστηριώδη οδοφράγματα των   τρομαγμένων ψυχών.
Τα μυστηριώδη οδοφράγματα των ημιτελών ονείρων.
Τα μυστηριώδη οδοφράγματα των έρημων δρόμων.
Τα μυστηριώδη οδοφράγματα των ατελείωτων αναμονών.
Τα μυστηριώδη οδοφράγματα των ασήμαντων αφορμών.
Τα μυστηριώδη οδοφράγματα των αδιόρατων λεπτομερειών.
Τα μυστηριώδη οδοφράγματα των  ανεπαίσθητων  στεναγμών.
Τα μυστηριώδη οδοφράγματα των αμέτρητων υπομονών.
Ελπίζω το αναγνωστικό μου κοινό να μην πάρει  τα λόγια μου τις μετρητοίς .
Λίγο που η χτεσινή νύχτα ήταν βροχερή και ηλεκτρισμένη .
Λίγο  εκείνη η αναθεματισμένη   χοντρή σταγόνα πάνω στην ξεχυτή.
Λίγο τα  προεπαναστατικά  και  «Μυστηριώδη οδοφράγματα»   του  François Couperin
Θέλει πολύ ο άνθρωπος

Απαγόρευση Χ.Α: Νυν απολύεις το δούλο σου;


Απαγόρευση Χ.Α: Νυν απολύεις το δούλο σου;
Τα κόμματα του κέντρου, που τώρα ζητούν απαγόρευση λειτουργίας της Χρυσής Αυγής, έδωσαν το πολιτικό και ιδεολογικό στήριγμα στο νεοναζισμό.

«Η Ελλάδα», εξηγούσε σε μια ραδιοφωνική του εκπομπή ο Μάνος Χατζιδάκις είχε πάντα μέσα της «την ομορφιά και την ασχήμια τον βασανιστή και το βασανιζόμενο, τον χίτη και τον ηθικό εαμίτη». Οι τελευταίες εκλογές φαίνεται πώς πρόσθεσαν ένα ακόμη στοιχείο στην σκοτεινή πλευρά της εξίσωσης: τον εκλεγμένο χρυσαυγίτη. Αν και προφανώς δευτερεύουσας σημασίας σε σχέση με το βροντερό Όχι των Ελλήνων ψηφοφόρων απέναντι στη μνημινιακή γενοκτονία μιας ολόκληρης χώρας, ή είσοδος μιας νεοναζιστικής συμμορίας στο κοινοβούλιο μας καλεί να σκεφτούμε από την αρχή τα δίπολα της ελληνικής κοινωνίας. Όχι γιατί η συγκεκριμένη εγκληματική οργάνωση μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη κοινοβουλευτική ζωή του τόπου αλλά γιατί αντανακλά ένα υπαρκτό και βαθιά σάπιο κομμάτι της κοινωνίας.

Στην πραγματικότητα ο χρυσαυγίτης ήταν ανάμεσά μας εδώ και αρκετές δεκαετίες αλλά τον αγνοούσαμε σαν τον ελέφαντα μέσα στο δωμάτιο. Δεν χρειαζόταν να χαιρετά ναζιστικά ή να είναι μέλος της οργάνωσης για να τον καταλάβεις. Το πνεύμα του ήταν πανταχού παρών. Το έβλεπες στα μάτια του φουσκωτού πορτιέρη στην είσοδο των νυχτερινών κέντρων να αποφασίζει ποια μέλη της ΔΑΠ ή της ΠΑΣΠ ήταν κατάλληλα ντυμένα και κουρεμένα για να ζήσουν το μικροαστικό όνειρο των γονιών τους.

Ένοιωθες την παρουσία του πίσω από τους κρανοφόρους των ειδικών δυνάμεων καταστολής που περίμεναν να σε τσακίσουν σε κάποια γωνία – και πόσο λίγο μας εξέπληξε η πληροφορία ότι στα εκλογικά τμήματα που ψηφίζουν οι άνδρες των ΜΑΤ η Χρυσή Αυγή ξεπερνούσε εδώ και χρόνια το 20% . Έβλεπες τα μακρινά του ξαδέρφια να παρελαύνουν στα «τάλεντ σόου» των μεγάλων τηλεοπτικών σταθμών – ακροδεξιοί πλασιέδες φτηνών βιβλίων που φυτεύονταν σαν μπουμπούκια στον πολιτισμό της «λαικής» δεξιάς μας. Καθηγητές και δάσκαλοι έβλεπαν τα πρώτα κρούσματα νεοναζιστικής συμπεριφοράς στα σχολεία των μεγάλων αστικών κέντρων αλλά οι περισσότεροι δημοσιογράφοι τους αγνοούσαμε, αφού κανένα εμπορικό τμήμα δεν θα ενέκρινε ένα τέτοιο θέμα στα μεγάλα περιοδικά, τις εφημερίδες και τις τηλεοράσεις που δουλεύαμε.

Ακόμη και έτσι όμως ο πολιτισμός του χρυσαυγίτη βρισκόταν εν υπνώσει μέσα στην ελληνική κοινωνία – όπως ίσως και σε κάθε κοινωνία. Μέχρι τη στιγμή που κάποιοι αποφάσισαν να ξυπνήσουν τον βασανιστή, τον χίτη και τον χρυσαυγίτη.

Τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης θυμήθηκαν την καραμέλα του «εξτρεμισμού των άκρων» και προσπάθησαν για άλλη μια φορά να συνδέσουν την φασίζουσα δεξιά με την αντικαπιταλιστική (ή ακόμη και τη μετριοπαθή) Αριστερά. Στην πραγματικότητα, όπως εξηγούσε σε πρόσφατη ομιλία του στο Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο ο καθηγητής Άρης Καζάκος ήταν ο «εξτρεμισμός του κέντρου» που άλλαξε την πολιτική γεωγραφία στην Ελλάδα.

Ποιος ναζιστής θα είχε σκεφτεί να διαπομπεύει οροθετικές ιερόδουλες σε ένα σύγχρονο κυνήγι μαγισσών στο κέντρο της Αθήνας, με την ευκολία που το έκανε ο  Λοβέρδος; Ποιος δικτάτορας θα τολμούσε να παραβιάσει το Σύνταγμα και τους κανονισμούς της Βουλής για να περάσει το δεύτερο μνημόνιο με μόνη δικαιολογία ότι η διαδικασία πρέπει να ολοκληρωθεί… πριν ανοίξουν οι αγορές στην Ασία. Ποιος Γκέμπελς της ενημέρωσης θα αναλάμβανε με τέτοιο σθένος να διαψεύδει καθηγητές που υποστήριζαν ότι μαθητές τους λιποθυμούν από την πείνα στις σχολικές αίθουσες; Πόσο πιο κοντά στο Μεσαίωνα μπορείς να φέρεις τον δικαιικό πολιτισμό μιας χώρας όσο το έκανε ο Χρυσοχοϊδης με τις προληπτικές προσαγωγές και την ανοχή στις δολοφονικές επιθέσεις των ΜΑΤ εναντίον δημοσιογράφων;  Πόση φρίκη θα προκαλούσε στη δεκαετία του ‘70 ή του ‘80 το ακροδεξιό, ρατσιστικό ξέσπασμα του Αντώνη Σαμαρά στην τελευταία ευάριθμη προεκλογική του συγκέντρωση στο Ζάππειο;

Οι αυτοαπροσδιοριζόμενοι ευαγγελιστές του ορθού λόγου, οι αυτόκλητοι ευρωπαϊστές και οι μουτζαχεντίν του νεοφιλελευθερισμού οικοδόμησαν μέσα σε δυο χρόνια την κουλτούρα της φρίκης. Έναν πολιτισμό που μπορεί να ανεχτεί ακόμη και τις πιο εξόφθαλμες δημοκρατικές εκτροπές στην προσπάθειά του να συνθλίψει κάθε έννοια εργασιακών δικαιωμάτων.

Το πρόβλημα όμως ήταν ακόμη πιο βαθύ και θεσμικό από τους μικρούς ή μεγαλύτερους «φασισμούς» του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού πρώτα έθεσε ξεκάθαρα το δίλημμα, το μνημόνιο ή τα τανκς, ικανοποιήθηκε μόνο όταν σχηματίστηκε μια «σταθερή κυβέρνηση συνασπσιμού» Μια κυβέρνηση με μηδαμινή δημοκρατική νομιμοποίηση η οποία προσέφερε υπουργεία σε έναν πρώην θιασώτη του δικτάτορα Παπαδόπουλου (Βορίδης) και αρκετούς πρώην συνομιλητές της Χρυσής Αυγής από το ΛάΟΣ. Αυτός ήταν ο δούρειος ίππος για την μετέπειτα είσοδο των νεοναζιστών στο κοινοβούλιο. Η ενεργοποίηση της Χρυσής Αυγής ήταν μια συνειδητή επιλογή του πολιτικού κέντρου που έβλεπε τις δομές της μεταπολίτευσης να καταρρέουν κάτω από τα πόδια του.

Σε αυτή τη διαδικασία η κουλτούρα της Χρυσής Αυγής δεν περιοριζόταν στο να αναμασά εθνικιστικά και ρατσιστικά συνθήματα. Ήταν ένα ακόμη από τα πολλά εργαλεία για την επιβολή του εργασιακού μεσαίωνα.

Πολύ πριν μπουν οι νεοναζιστές στη Βουλή το χρυσαυγίτικο πνεύμα είχε αναλάβει να εκτελέσει το νέο εργασιακό καθεστώς που επέβαλαν η τρόικα και η ελληνική οικονομική ελίτ. Οι «φουσκωτοί» των νυχτερινών κέντρων ήρθαν μέσα στις επιχειρήσεις για να παρακολουθούν τις συνελεύσεις των εργαζομένων και να τους απειλούν με την παρουσία τους. Οι άνθρωποι που κάποτε άνοιγαν τις πόρτες στους βαρόνους του βλαχο – lifestyle τώρα αναλάμβαναν να πετάνε έξω από εκδοτικούς ομίλους τους συνδικαλιστικούς εκπροσώπους των εργαζομένων.

Η αλλαγή αυτή δεν πρέπει να ξαφνιάζει. Στην Αμερική του μεσοπολέμου η Κου Κλουξ Κλαν αν και παρουσιαζόταν σαν εθνικιστική και ρατσιστική οργάνωση σπαταλούσε πολύ περισσότερο χρόνο στο να διαλύει τις κινητοποιήσεις των εργατικών συνδικάτων – πάντα με τη συνεργασία της μαφίας και της αστυνομίας. Αντίστοιχα η Χρυσή Αυγή ξεκίνησε εκφράζοντας τη συμπαράστασή της στην εργοδοσία της Χαλυβουργίας, πριν παρουσιαστεί σαν φιλεύσπλαχνος υποστηρικτής των εργαζομένων.

Η οργάνωση του Μιχαλολιάκου πίσω από το φιλολαϊκό της προφίλ δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένας παρακρατικός εκτελεστής των εντολών της τρόικας και της ελληνικής αστικής τάξης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί άλλοτε σαν ομάδα κρούσης και άλλοτε σαν την εικόνα του διαβόλου που κάνει όλα τα υπόλοιπα κόμματα του μνημονίου να φαντάζουν ηθικά και δημοκρατικά.

Προφανώς αυτή η διαδικασία δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί χωρίς την ουσιαστική παρέμβαση των μέσων ενημέρωσης. Διευθυντές και στελέχη καναλιών αποφάσιζαν να καταδικάσουν με ύφος σαράντα καρδιναλίων και το τελευταίο γιαούρτωμα πολιτικού από πολίτες αλλά ποιούσαν τη νήσσα όταν οι δολοφόνοι της Χρυσής Αυγής τραμπούκιζαν στις γειτονιές των μεταναστών.

Η περίφημη καταδίκη της βίας «από όπου και αν προέρχεται» σήμαινε απλώς ότι οι πιο μαχητικές κινητοποιήσεις φοιτητών και εργαζομένων παρουσιάζονταν σαν εν δυνάμει τρομοκρατικές ενέργειες ενώ η σταδιακή δημιουργία ενός παρακρατικού στρατού πραιτοριανών περνούσε απαρατήρητη.

Για άλλη μια φορά σημασία δεν είχε η στάση των μέσων ενημέρωσης απέναντι στη συγκεκριμένη οργάνωση αλλά η δημιουργία των συνθηκών για τον εκφασισμό ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας. Σε αρκετές περιπτώσεις, όποτε το απαιτούσαν οι πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις, τα κανάλια ξεκοκάλιζαν τα δελτία της αστυνομίας δημιουργώντας μια τεχνητή αίσθηση ανομίας.

Τα κανάλια άνοιγαν εδώ και μια δεκαετία το δρόμο στο Μιχαλολιάκο και αυτός τους ανταπέδωσε τη χάρη καταδικάζοντάς τα με βαρείς χαρακτηρισμούς μετά τις εκλογές. Τους προσέφερε τον εξαγνισμό που χρειάζονταν για να συνεχίσουν το προπαγανδιστικό τους έργο με ορισμένα τουλάχιστον ψήγματα νομιμοποίησης.

Στο σημείο αυτό δεν μπορούμε να μιλάμε με γενικότητες ή μεγαλοστομίες για το συστημικό ρόλο των media τη λειτουργία τους σαν όργανο προπαγάνδας των οικονομικών ελίτ κτλ. Υπάρχουν συγκεκριμένοι ρεπόρτερ που υστερίαζαν εναντίον των μεταναστών καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου εκκολάπτοντας το αβγό του φιδιού για λογαριασμό του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Όλοι μας έχουμε κάνει στην καριέρα μας υποχωρήσεις (και «μικροπρέπειες και αδιαφορίες» που έλεγε και ο Καβάφης) για να διατηρήσουμε τη θέση μας ή να αναβάλουμε μια προδιαγεγραμμένη απόλυση. Όταν παίζεις όμως με τη δημοκρατία και την ελευθερία των συμπολιτών σου οι ευθύνες σου γιγαντώνονται.

Και εν τέλει αν η δίκη της Νυρεμβέργης θεσμοθέτησε την ευθύνη των Γερμανών στρατιωτών για τα εγκλήματα  που τους διέταξαν να διαπράξουν οι στρατηγοί τους ένα (συμβολικό) δικαστήριο των media δεν θα έπρεπε να αποδώσει ευθύνες και στους τελευταίους «λειτουργούς» της ενημέρωσης για την ενίσχυση του φασισμού; Διαφορετικά ας δώσουμε ένα συγχωροχάρτι και στο Νίκο Μαστοράκη για την τηλεοπτική του παρουσία στα χρόνια της χούντας να ξεμπερδεύουμε και με τις ιστορικές μνήμες.

Τελικά τι σηματοδοτεί η επιτυχία της Χρυσής Αυγής στο κοινοβούλιο; Είναι απλώς ένα δημιούργημα του λεγόμενου «εξτρεμισμού του κέντρου» και μια παράπλευρη συνέπεια της φιλομνημονιακής πολιτικής; Πρόκειται για ένα στραβοπάτημα της κάλπης που θα διορθωθεί στις επόμενες εκλογές ή μήπως σηματοδοτεί την αρχή της περιόδου των ρινόκερων όπως την περιέγραφε ο Ιονέσκο – μια κοινωνία στην οποία όλοι μετατρέπονται σε παχύδερμα τέρατα; Είναι ίσως όλα αυτά αλλά και κάτι ακόμη.

Ο Βάλτερ Μπένζαμιν είπε κάποτε ότι πίσω από κάθε φασισμό υπάρχει μια χαμένη επανάσταση. Και αυτή η χώρα έχασε πολλές μικρές και μεγάλες επαναστάσεις τα δυο τελευταία χρόνια. Οι δυνάμεις τη Αριστεράς που είχαν προβλέψει την κρίση ήταν πρακτικά απούσες τη στιγμή που ο κόσμος ζητούσε ένα όραμα για να βγει από την κρίση. Ακόμη και όταν παρήγαγε εναλλακτικές προτάσεις, όπως η στάση πληρωμών, η εθνικοποίηση των τραπεζών ή ακόμη και η έξοδος από το ευρώ το έκανε άλλοτε αμήχανα και άλλοτε άγαρμπα. Κυρίως όμως δεν κατάφερε να επικοινωνήσει τα μηνύματά της στις πλατείες και τις γειτονιές.

 

 

Άρης Χατζηστεφάνου

 

Πηγή, http://info-war.gr