Ο Τρίτος Δρόμος

του Δημήτρη Κακαβελάκη

Ενα καθοριστικής σημασίας βιβλίο για την ευθύνη και το πολιτικό μέλλον του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού στην Αγγλία, στην Ευρώπη, στον κόσμο. Ενα έργο γραμμένο από έναν ‘αθεράπευτο’ σοσιαλιστή, ο οποίος οραματίστηκε έναν τρίτο δρόμο, μετά και από το βιβλίο του ‘Πέρα από την αριστερά και δεξιά’.
Ο Γκίντενς στον τρίτο δρόμο αποδέχεται την παγκοσμιοποίηση με προϋπόθεση την ‘ουτοπική’ ηθικοποίηση του δικού της πολιτικού γίγνεσθαι…
Για να εκφράσει δημιουργικές ιδέες: Από τον σοσιαλισμό και μετά, για τον θάνατο του Σοσιαλισμού, για την κλασική σοσιαλδημοκρατία (παλαιά αριστερά), αλλά και για την παλαιού τύπου Σοσιαλδημοκρατία του John Maynard  Κeynes (οικονομικού εμπνευστή της μεταπολεμικής συναίνεσης), ο οποίος συμμεριζόταν μερικές από τις βασικές επισημάνσεις του Μαρξ και του Σοσιαλισμού.
Ομως, ο Γκίντενς στον Τρίτο δρόμο εξετάζει τη νεοφιλελεύθερη σκοπιά, η οποία μετά μανίας παροπλίζει το ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ κράτος για να σωθεί ο νέος αγριότατος υπερ-εκμεταλλευτικός χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός των τραπεζών, των δανειστών κ.ά.
Στη σύγκριση που κάνει για τα πολιτικο-οικονομικά ‘δόγματα’ επισημάνει – κατακρίνοντάς την- τη ‘διαρκή επανάσταση’ της αγοράς, η οποία καταλύει έθνη – κοινωνίες, λαούς και αξίες, ισοπεδώνοντας τα πάντα, να μιλήσει για το ζήτημα του πολιτικού φορέα, να θέσει κρίσιμα διλήμματα, να μιλήσει για κράτος και κοινωνία των πολιτών προτείνοντας το πρόγραμμα του ‘Τρίτου δρόμου’ με τα εξής σημεία:
1) Ριζοσπαστικό κέντρο, 2) Το νεοδημοκρατικό κράτος (χωρίς εχθρούς), 3) Ενεργή κοινωνία πολιτών, 4) Η δημοκρατική οικογένεια, 5) Νέα μικτή οικονομία, 6) Ισότητα και συμπερίληψη, 7) Θετική πρόνοια, 8) Το κοινωνικό κράτος επενδύσεων, 9) Το κοσμοπολίτικο έθνος, 10) Η κοσμοπολίτικη δημοκρατία…

Αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ !

Οι παραδόσεις αντιπροσωπεύουν τις ιδέες , τις ανάγκες , τα αισθήματα του παρελθόντος. Είναι η σύνθεση της φυλής , και ρίχνουν πάνω της όλο τους το βάρος. Κάθε λαός έχει δημιουργηθεί με βάση το παρελθόν του . Ήμαστε αυτός ο λαός που ήμαστε γιατί έχουμε το παρελθόν που έχουμε . Δεν βαδίζουμε τελολογικά με βάση το μέλλον μας αφού δεν το γνωρίζουμε . Βαδίζουμε μηχανιστικά αφού το παρελθόν είναι αυτό που μας ωθεί . Δεν μας έλκει το μέλλον .

Ένας λαός είναι ένας οργανισμός δημιουργημένος από το παρελθόν. Όπως κάθε οργανισμός , δεν μπορεί να τροποποιηθεί παρά με αργές κληρονομικές συμπληρώσεις. Αργά και βασανιστικά σε βάθος χρόνου .

Οι δύο μεγάλες μέριμνες του ανθρώπου , σε όλη την ιστορία του , ήταν να δημιουργεί ένα σύμπλεγμα παραδόσεων και μετά να τις καταστρέφει , όταν θα έχει εκμεταλλευτεί τα ευεργετικά τους αποτελέσματα. Χωρίς σταθερές παραδόσεις δεν υπάρχει πολιτισμός και δίχως την αργή εξάλειψη αυτών των παραδόσεων δεν υπάρχει πρόοδος. Η δυσκολία είναι να βρεθεί μια ορθή ισορροπία ανάμεσα στην σταθερότητα και στην αστάθεια .

Από την άλλη , μια κοινωνική επανάσταση απαιτεί αλλαγή εδώ και τώρα . Όχι αργότερα , όχι μετά , όχι με το πάσο μας . Εδώ και τώρα . Γεγονός που προϋποθέτει αλλαγή στη συνείδηση , στην ψυχολογία , στον τρόπο συμπεριφοράς της μάζας …

Όταν όμως ένας λαός έχει αφήσει τα έθιμά του να παγιοποιηθούν πολύ σταθερά στη διάρκεια πολλών γενεών, δεν μπορεί πια να αναπτυχθεί αφού η ανάπτυξη προϋποθέτει αλλαγή . Αν ο λαός δεν μπορεί να αλλάξει , πόσο μάλλον να επαναστατήσει . Το περισσότερο που μπορεί να κάνει είναι να αλλάξει το ζυγό του .

Ακόμα και να λάβει χώρα μια υποτιθέμενη επανάσταση , αποτελεί μια ανίσχυρη επανάσταση , μια επανάσταση που απλώς σώζει τα φαινόμενα . Γιατί αργά η γρήγορα τα σπασμένα κομμάτια της αλυσίδας του ζυγού θα τα ξανακολλήσει ο ίδιος ο επαναστατημένος ώστε το παρελθόν να ανακτήσει , δίχως αλλαγές , την εξουσία του .

Ουσιαστικά δεν υπάρχουν κοινωνικές επαναστάσεις . Απλώς αλλαγές ζυγών . Τα βόδια όμως παραμένουν βόδια .

Οι ναοί δεν προστατεύουν τα πιο φοβερά είδωλα . Τα κοινοβούλια δεν προστατεύουν τους πιο δεσποτικούς τύραννους . Τα αστυνομικά τμήματα δεν προστατεύουν τους πιο διεφθαρμένους αστυνομικούς . Τα γραφεία της χρυσής αυγής δεν προστατεύουν τους πιο αμετανόητους νεοναζί . Όλα αυτά εύκολα τα καταστρέφει κανείς . Οι αόρατοι κύριοι που βασιλεύουν μέσα στις ψυχές μας , ξεφεύγουν από κάθε απόπειρα και δεν υπόκεινται παρά μόνο στην αργή φθορά των αιώνων .

Αν λοιπόν μιλάς για επανάσταση , ζήσε Μάι μου να φας τριφύλλι .

Πηγή, http://takoureliatragoudameakoma.blogspot.gr

Η άνοδος της ασημαντότητας » Κορνήλιος Kαστοριάδης»

Το βιβλίο του Κορνήλιου Καστοριάδη «Η άνοδος της ασημαντότητας» εκδόθηκε τον Ιούλιο του 1995 και αποτελεί μια συλλογή από κείμενα του, με το στοχασμό του για τη σύγχρονη πραγματικότητα, την κοινωνία και την πολιτική. Μονάχα κάποια από τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται είναι η κρίση των δυτικών κοινωνιών, τα κινήματα της δεκαετίας του εξήντα, η αποσάθρωση της δύσης, η άνοδος της ασημαντότητας, το κενό της εποχής, η δημοκρατία ως διαδικασία και ως καθεστώς.Ζούμε σε μια εποχή που όλοι μας – ή τουλάχιστον θα έπρεπε όλοι – αναζητούμε απαντήσεις στα αδιέξοδα. Ο Καστοριάδης, αρκετά χρόνια πριν, ανέλυε τα σημερινά μας προβλήματα.  Το συγκεκριμένο βιβλίο περιλαμβάνει απίστευτα προφητικές και επίκαιρες αναλύσεις για όσα βιώνουμε. Είναι ένα βιβλίο που αξίζει να μελετηθεί, σας παροτρύνω να το αναζητήσετε…

Σας παραθέτω δύο από τα αποσπάσματα που ξεχώρισα :

«Από εκεί και πέρα, αν εξετάσουμε τη σημερινή κατάσταση, κατάσταση αποσύνθεσης και όχι κρίσης, κατάσταση αποσάθρωσης των δυτικών κοινωνιών, διαπιστώνουμε μια αντινομία πρώτου μεγέθους: Το απαιτούμενο είναι κολοσσιαίο, πάει πολύ μακριά –και οι άνθρωποι, τέτοιοι που είναι και τέτοιοι που αναπαράγονται συνεχώς από τις δυτικές κοινωνίες μα και από τις άλλες, βρίσκονται σε κολοσσιαία απόσταση από αυτό. Τι είναι το απαιτούμενο;

Με δεδομένη την οικολογική κρίση, την ακραία ανισότητα της κατανομής των πόρων μεταξύ πλουσίων και φτωχών χωρών, την απόλυτη σχεδόν αδυναμία να συνεχίσει το σύστημα τη σημερινή του πορεία, το απαιτούμενο είναι μια νέα φαντασιακή δημιουργία που η σημασία της δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα ανάλογο στο παρελθόν, μια δημιουργία που θα έβαζε στο κέντρο της ζωής του ανθρώπου σημασίες άλλες από την αύξηση της παραγωγής και της κατανάλωσης, που θα έθετε στόχους ζωής διαφορετικούς, για τους οποίους οι άνθρωποι θα μπορούσαν να πουν πως αξίζουν τον κόπο. Αυτό θα απαιτούσε φυσικά μια αποδιοργάνωση των κοινωνικών θεσμών, των σχέσεων εργασίας, των οικονομικών, πολιτικών, πολιτιστικών σχέσεων.

Οι τραγουδοποιοί των εφοπλιστών !

Γιώργος Σταματόπουλος

Από την κατακλείδα αναγνώστη στην «Εφ.Συν.», χθες: «Δεν θα ξαναπάω να δω τον Σαββόπουλο. Τον γλυκανάλατο, αστό, μουσικό των μεγαλοεπιχειρηματιών». Σπάραγμα από επιστολή αναγνώστριας (11/7/2013): «Ηταν αφοπλιστική η επιμονή της οικογένειας και έτσι δέχτηκα την πρόσκληση», δήλωσε ο αγαπητός Μαχαιρίτσας. Και…
το σχόλιό της: «Το μόνο σίγουρο είναι ότι ήταν αφοπλιστική μάλλον η αμοιβή για να δώσει το μουσικό στίγμα του σ” αυτό το πάρτι της ανθρώπινης ματαιοδοξίας».

Πάντα καίριοι οι αναγνώστες. Σε ό,τι αφορά τον Σαββόπουλο έχουν γραφεί πολλά, θετικά και αρνητικά. Το μόνο που θυμάμαι είναι η έκφραση της αγαπημένης φιλολόγου, όταν τον υπερασπιζόμουν με μανία πριν από τριάντα χρόνια: Σαχλαμαράκιας είναι, μου έλεγε, και με παρότρυνε να ασχοληθώ με αυτούς που πονούσαν την Αριστερά, τον Μπερτολούτσι λόγου χάριν. Πού να ακούσω εγώ (όπως και κάθε νέος, που νομίζει ότι τα ξέρει όλα…). Δεν συμμερίζομαι τον χαρακτηρισμό της, αλλά δεν μου είναι και τόσο ξένος, πλέον, στο κοσμοείδωλό μου (όποιο κι αν είναι αυτό).