|
«La crise financière est devenue une crise religieuse» © Medef Μαρίν Σανέλ (Marine Chanel, ΜC): Γιατί αναλύετε την οικονομική κρίση με θεολογικούς όρους;
Πατρίκ Βιβερέ (Patrick Viveret): Ξεκινώ από το γεγονός πως μιλάμε για «πίστη», πίστωση» και «πιστωτές», λέξεις που ετυμολογικά παραπέμπουν στην θρησκευτική πίστη, αλλά και στην εμπιστοσύνη. Αλλά να που και η οικονομική κρίση που διανύουμε είναι επίσης και κρίση εμπιστοσύνης (κυρίως των τραπεζών μεταξύ τους), αλλά και μία κρίση ενός συστήματος πεποιθήσεων, μιας πίστης: πλέον δεν πιστεύουμε σε μια σειρά δεδομένων πάνω στα οποία στηρίζονταν οι κυρίαρχες οικονομικές επιλογές, και που κυριάρχησαν εδώ και τριάντα χρόνια, από τα κηρύγματα των Ρέιγκαν (Reagan) και Θάτσερ (Thatcher): την πίστη στην αποτελεσματικότητα των αγορών, στις πολιτικές απορύθμισης, της ευτυχούς παγκοσμιοποίησης… Μπορούμε να μιλάμε για μια θρησκεία του οικονομισμού: στις κοινωνίες μας η οικονομία αντικατέστησε την θρησκεία, με τα «πιστεύω» και τα δόγματά της. Αλλά πρόκειται για μια πίστη που τίθεται υπό αμφισβήτηση: η οικονομική κρίση από την άποψη αυτή γίνεται θρησκευτική κρίση. MC: Αλλά αν έχουμε μια οικονομική «θρησκεία», πώς μπορούμε να την μεταρρυθμίσουμε; PV: Κάθε θρησκεία αναμειγνύει ελπίδες και φόβους, που χρειάζεται να τα επανεξετάσουμε. Ας δούμε ένα ιστορικό παράδειγμα: απέναντι στην δύναμη των στοιχείων της φύσεως, οι Μάγια θεώρησαν πως ο ήλιος ήταν μια θεότητα. Ένας από τους τρόπους που είχαν για να καθησυχάζουν τον φόβο τους πως ο ήλιος μπορεί να εξαφανιζόταν, ήταν να τον εξευμενίζουν προσφέροντάς του ανθρωποθυσίες. Η αντίδρασή μας απέναντι στην οικονομική κρίση δεν είναι πολύ διαφορετική: πολλαπλασιάζουμε κι εμείς τις θυσίες για να εξευμενίσουμε την οργή των χρηματαγορών. Προχωράμε σε ασταμάτητες θυσίες με τα προγράμματα λιτότητας. Αλλά οι θυσίες μας δεν έχουν αποτέλεσμα, τουλάχιστο όχι πολύ καλύτερο από αυτό των Μάγια… Χρειάζεται άρα να συνειδητοποιήσουμε τις συναισθηματικές ανάγκες που πληροί αυτή μας η πίστη και να διαχωρίσουμε ποιες εξ αυτών είναι θετικές και ποιες καταστροφικές, ώστε στην συνέχεια να κατορθώσουμε να ξεμπλοκάρουμε το φαντασιακό μας. MC: Κατά την γνώμη σας, ποια είναι η θέση της πνευματικότητας στο κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης; PV: Η άνοδος των πνευματικών αναζητήσεων δείχνει πως είναι απολύτως εφικτό να ξεφύγουμε από τις διχοτομικές λογικές, όπως αυτή που θεωρεί π.χ. τον ακραίο καπιταλισμό ως μοναδική εναλλακτική επιλογή στον γραφειοκρατικό κομμουνισμό και τανάπαλιν. Δεν είμαστε καταδικασμένοι να μπορούμε να μετρούμε ως το δύο. Χρειάζεται να βρούμε τρόπους ώστε να συνδυάσουμε τα καλύτερα στοιχεία των νεωτερικών συστημάτων (την ελευθερία, την αυτονομία) με εκείνα των παραδοσιακών συστημάτων (την αλληλεγγύη, την κοινωνική συνοχή). Είναι απολύτως εφικτό να υπάρχουν πνευματικές ανησυχίες σε ένα κοσμικοποιημένο περιβάλλον: οι θρησκείες δεν διαθέτουν την αποκλειστικότητα της διερώτησης για τα μεταφυσικά νοήματα. Ο Patrick Viveret είναι φιλόσοφος |
Monthly Archives: Οκτώβριος 2012
Του (οικονομικού) κύκλου τα γυρίσματα…
Γράφει ο Αμετανόητος
“Tου Κύκλου τα γυρίσματα, π’ ανεβοκατεβαίνου,
και του τροχού, π’ ώρες ψηλά κι ώρες στα βάθη πηαίνου·
και του Καιρού τ’αλλάματα, που αναπαημό δεν έχου,
μα στο Kαλό κ’ εις το Kακό περιπατούν και τρέχου”
Βιτσέντζος Κορνάρος,Ερωτόκριτος
Κύκλος Νο1
- Το 1271 από την Βενετία, ξεκίνησαν τρείς άνθρωποι για ένα μακρινό ταξίδι.
Ήταν ο Νικολό, ο Ματέο και ο Μάρκο Πόλο. Πήγαν να εξερευνήσουν την Κίνα.
Μία χώρα σχεδόν άγνωστη. Εκεί έμειναν πολλά χρόνια οι Πόλο. Και είδαν πολλά.Tο πετροκάρβουνο, τα χάρτινα αλλά και τα μεταξωτά χαρτονομίσματα με την υπογραφή του ίδιου του Κουμπλάϊ Χαν, το σιδερένιο άροτρο,τη βαλλίστρα,την πυξίδα, το ατσάλι, το χαρτί,κ.α.
Είδαν τους μεγάλους δημόσιους δρόμους με τα μεγάλα ταχυδρομικά χάνια. Κάθε χάνι σε απόσταση 40χλμ και 400 άλογα στους σταύλους το καθένα. Είδαν το σύστημα κωδωνοκρουσιών για τις πυρκαγιές, είδαν τα χιλιάδες εμπορικά πλοία στον ποταμό Γιανγκ Τσέ με τα κανάλια άρδευσης και ναϋσιπλοϊας…μία μέρα προσπάθησε να τα μετρήσει ο Μάρκο…το μάτι του και το μυαλό του σταμάτησε στα 5000…!!!
Αλλωστε και το Πολεμικό ναυτικό της Κίνας ήταν τρομερό. Ο ναύαρχος Τσανγκ Χε αργότερα, θα έφτανε ακόμα και στην Αφρική. Είδαν πόλεις σαν το Αυτοκρατορικό Πεκίνο και το Κεντσάο με τα 6 εκατομμύρια κάτοικους. Με δημόσια κτίρια και λουτρά και αγορές και δρόμους. Η Κίνα ήταν μια λαμπρή Αυτοκρατορία με πάρα πολύ καλή οργάνωση και πολιτισμό.
Οι δε Μανδαρίνοι, ως γνωστόν, ήταν αυτοί που ήξεραν καλά τον Νόμο και ήταν απαραίτητοι για την οποιαδήποτε τυπική γραφειοκρατία της Κινεζικής αυτοκρατορίας. Ηταν και μία αχανής αυτοκρατορία, που όλοι όμως επιτελούσαν ένα έργο. Αγρότες, τεχνίτες, γιατροί, κηπουροί, δάσκαλοι, στρατιώτες κ.α. όλοι εργάζονταν στην αυτοκρατορία σε ένα απίστευτο ανθρώπινο μωσαϊκό.Υπήρχαν και εκεί τάξεις, αλλά το πιο σημαντικό ήταν ότι όλοι είχαν μία εργασία να επιτελέσουν. Το 1000 περίπου π.Χ. η Κίνα και η Ινδία είχαν το 50% του παραγόμενου πλούτου και πληθυσμού. Η Ευρώπη μετά βίας το 10%…
Οι Πόλο έφυγαν από την Κίνα μετά από 17 χρόνια, επέστρεψαν στην Βενετία και ο Μάρκο έγραψε το βιβλίο του που πυροδότησε την φαντασία άλλων εξερευνητών όπως ο Κολόμβος, ο Βάσκο Ντα Γκάμα και ο Μαγγελάνος. Η Κίνα δέχθηκε την επίθεση των Μογγόλων, κατόρθωσε γύρω στα μέσα του 1400 να εξισορροπήσει εσωτερικά, αλλά κλείστηκε στον εαυτό της. Προτίμησε τη σταθερότητα, αντί για την εξωστρέφεια. Η Ευρώπη όμως είχε διαλέξει άλλο δρόμο και από το 1500 περίπου, άρχισε να βάζει αχνά-δειλά τα πρώτα τουβλάκια του συστήματος, που θα ονομαζόταν «Καπιταλισμός».
Η Κίνα, πολλούς αιώνες αργότερα, με τον Den Xiaoping, το 1978 (2 μόλις χρόνια μετά τον θάνατο του Μάο) έκανε και αυτή την Ιστορική αλλαγή προς το σύστημα της “ελεύθερης αγοράς”…
Κύκλος Νο2
- Το 1842 ο Φρειδερίκος Ενγκελς γόνος μίας αριστοκρατικής πλούσιας οικογένειας από την Γερμανία, μετοικεί στην Αγγλία για να ιδρύσει στη χώρα της βιομηχανικής επανάστασης (τι άλλο ?) ένα εργοστάσιο.
Ταυτόχρονα γράφει σε ηλικία μόλις 24 χρονών το εξαιρετικό από κάθε άποψη ιστορικό βιβλίο « η Κατάσταση της εργατικής τάξης στην Αγγλία».
Το έργο εκδόθηκε στη Λειψία το καλοκαίρι του 1845.Στα Αγγλικά εκδόθηκε το 1887 (αμερικάνικη έκδοση) και το 1892 στην Αγγλία. Το βιβλίο αυτό θεωρείται ακόμα και σήμερα από τους Ιστορικούς και τους Κοινωνικούς επιστήμονες, το καλύτερο βιβλίο που έχει γραφεί για την εργατική τάξη, την περίοδο εκείνη.
Γράφει ο μακαρίτης Χομπσμπάουμ, στην κριτική του για το βιβλίο, «στην πραγματικότητα αποτελούσε την πρώτη μεγάλης κλίμακας απόπειρα να εφαρμοστεί η μαρξιστική μέθοδος στην πρακτική μελέτη της κοινωνίας και πιθανόν αποτελούσε το πρώτο έργο του Μαρξ όσο και του Ενγκελς,το οποίο οι θεμελιωτές του μαρξισμού θεώρησαν αρκετά αξιόλογο ώστε να διαφυλαχτεί για πάντα».
Ο Ενγκελς, διέκρινε από τότε, τους μετασχηματισμούς που έφερε η Βιομηχανική Επανάσταση, ως μία τεράστια διαδικασία συσσώρευσης κεφαλαίου από τους λίγους, με την τάση να δημιουργεί μεγαλύτερο «προλεταριάτο» και μικρότερη «αστική» τάξη σε μία όλο και πιο «αστικοποιημένη» κοινωνία.
Ο φιλελεύθερος Αλέξης Ντε Τοκβίλ, έγραφε κι αυτός την ίδια περίοδο για το Μάντσεστερ «ο πολιτισμός έκανε το θαύμα του…και ο πολιτισμένος άνθρωπος γύρισε σε μία σχεδόν πρωτόγνωρη κατάσταση».
Οι περιγραφές για τους εργαζόμενους είναι φρικιαστικές…Οι εργαζόμενοι περνάνε μία κόλαση. Γράφει ένας γιατρός για έναν εργάτη στη Νάντη το 1825. «Για αυτόν η ζωή ισοδυναμεί με την προσπάθεια να κρατηθεί ζωντανός. Πέρα από το ξεροκόμματο με το οποίο πασχίζει να θρέψει τον ίδιο και την οικογένειά του πέρα από το μπουκάλι το κρασί με το οποίο πασχίζει να αποδιώξει τους καημούς του, δεν απαιτεί τίποτα δεν περιμένει τίποτα»
Αυτήν την κόλαση λοιπόν, προσπάθησαν να αλλάξουν οι εργαζόμενοι της Ευρώπης με όλα τα επαναστατικά κινήματα του 19ου και του 20ου αιώνα…Η Ευρώπη, 170 χρόνια μετά, σείεται στον Ευρωπαϊκό Νότο από τις φωνές των εργαζομένων που θυμίζουν πιά τις καταστάσεις του Ενγκελς στο Λονδίνο του 1842. Σύντομα, όμως,με την ίδια πολιτική, το πρόβλημα θα το αντιμετωπίσει και ο πλούσιος Βορράς…
Κύκλος Νο3
- Το 1936 ο μεγάλος J.M.Keynes, όπως έχω γράψει και παλιότερα, έπρεπε να διασώσει οπωσδήποτε το κοινωνικό σύστημα που ονόμαζαν «καπιταλισμός». Τα επαναστατικά κινήματα, οι αγώνες που έδιναν οι εργαζόμενοι σε Ευρώπη και Αμερική για την κατάκτηση Δικαιωμάτων ήταν πρωτοφανή. Το κραχ στην Ευρώπη ήρθε με καθυστέρηση 2-3 χρόνων από το κραχ του 1929 στην Αμερική. Η ανεργία κυμαινόταν από 30-35% και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Η θεωρία του Keynes ως γνωστόν ανατράπηκε στη δεκαετία του 1980. Πιό σωστά, ανατράπηκε “επιστημονικώς δικτατορικά”, από την οικονομική παγκόσμια εξουσία. Αυτή των «αγορών». Δηλαδή, της απόλυτης οικονομικής απάτης.To πρόσχημα ήταν ο “στασιμοπληθωρισμός”, που εμφανίστηκαν με τις δύο πετρελαϊκές κρίσεις, του 73 και του 78. Νέοι γκουρού αναδύθηκαν. Φρήντμαν, Χάγιεκ, Νόζικ κ.α. έδωσαν τα ιδεολογικά όπλα στην φαρέτρα των άπληστων και φιλάργυρων Ελιτ του πλανήτη, να επιβάλλουν (ακόμα και με τη βία των όπλων) τις καινούριες ιδεοληψίες που τους βόλευαν.Για να αναπτυχθεί ο κόσμος…
Στην κρίση του καπιταλιστικού συστήματος το 2007 όμως, οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν ξανά και τις ιδέες του J.M.Keyns, για να ξεπεράσουν τον ύφαλο…Αποτραβιούνται σιγά-σιγά από την Νεοφιλελεύθερη Ιδεολογία και ξαναβγαίνουν στο προσκήνιο οι ιδέες του σοφού Αμερικανού φιλόσοφου John Rawls περί «κοινωνικής δικαιοσύνης». Ομως οι κυρίαρχες Ελίτ, δεν θέλουν βέβαια καμιά «κοινωνική δικαιοσύνη» και με τη διεθνή πατέντα των «φορολογικών παραδείσων» δεν πληρώνουν φόρους.Απολύτως νόμιμα…
Σήμερα αν ζούσε ο μεγάλος Αγγλος οικονομολόγος, ίσως η γνωστή φράση του περί «ευθανασίας» των ραντιέρηδων και των εισοδηματιών, αποκτούσε ένα κοινωνικό ερέθισμα για να εφαρμοστεί άμεσα, αντί να εφαρμόζονται τα εξοντωτικά προγράμματα λιτότητας…Και ο φόρος Τόμπιν επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών, που υϊοθετείται σιγά-σιγά από την Ε.Ε., είναι μία ασπιρίνη στο πρόβλημα των χρηματιστηρίων, που χρονολογείται από τα 1637 (κρίση της τουλίπας).
Εν έτει 2012, οι χρηματιστηριακές φούσκες που καυτηρίαζε ο Αγγλος, απειλούν να πνίξουν στα απόνερά τους, όλο το διεθνές οικοδόμημα, σε ένα γιγαντιαίο, παγκόσμιο,τσουνάμι.Οι κοινωνίες, “φλέγονται” ξανά όπως το 1929…
Κύκλος Νο4
- 20 χρόνια αργότερα από τη «Γενική Θεωρία» του Αγγλου, το 1956, ο Νικίτα Χρουτσώφ καταδίκασε δημοσίως τον Ι.Στάλιν στο 20ο συνέδριο του ΚΚΣΕ.
Το ολοκληρωτικό καθεστώς που εγκατέστησε ο «πατερούλης» ευθυνόταν πράγματι για πολλά δεινά, παρόλο που νίκησε ένα άλλο ολοκληρωτικό καθεστώς.Η ΕΣΣΔ από τότε, από τον Χρουτσώφ και έπειτα, προσπάθησε να δείξει ένα άλλο πρόσωπο στον υπόλοιπο κόσμο. Πιό φιλικό, πιο κοινωνικό, πιο ανθρώπινο. Προσπάθησε σε πολλά επίπεδα να αναμορφώσει το σταλινικό κράτος. Το σοβιετικό κράτος ήταν ένα κράτος «παλαιολιθικό» σύμφωνα με τα Δυτικά καταναλωτικά πρότυπα, αλλά είχε και ορισμένες σημαντικές πρωτιές. Οι Τέχνες, ο αθλητισμός, τα διαστημικά προγράμματα, η Ιατρική οι Επιστήμες γενικά, ήταν σε πολύ μεγάλη έξαρση. Οι Ρώσοι ήταν μπροστά στην τεχνολογία. Ακόμα και τα αυτοκίνητα τους, δούλευαν από τότε, με φυσικό αέριο…Η μεγάλη αυτή χώρα είχε πλούτο και ήταν πολλές οι ανεκμετάλλευτες παραγωγικές πηγές.
Το Κράτος ήταν αρωγός σε όλες τις κοινωνικές δραστηριότητες και ο κάθε άνθρωπος, ανάλογα με την κλίση του και τις προτιμήσεις του εργαζόταν με σταθερή και μόνιμη εργασία στην εκάστοτε τοπική κοινωνία. Το σύστημα είχε πολλές ατέλειες αλλά δούλευε…Ολοι οι πολίτες της χώρας επιτελούσαν έργο. Η ΕΣΣΔ ήταν ένα αχανές κράτος με πολύ μεγάλο πληθυσμό.Η έννοια του άστεγου όπως και πάρα πολλά προβλήματα που εμφανίζονται στην Ευρώπη σήμερα, δεν υπήρχαν.
Και ήταν το αντίπαλο δέος στα παγκόσμια γεωστρατηγικά παιχνίδια των ΗΠΑ.Τα δύο συστήματα παλεύανε και ήταν υποδείγματα πολιτικής διακυβέρνησης στα άλλα κράτη και τους λαούς. Δυστυχώς όμως, όπως έλεγε και ο Κ.Καστοριάδης από το 1960,η ΕΣΣΔ ήταν ένα αρκτικόλεξο με 4 ψέμματα. Ούτε Ενωση,ούτε Σοβιετικών,ούτε Σοσιαλιστικών και ούτε Δημοκρατιών…
Ηταν ένα κενό κέλυφος, πραγματικοί δημοκρατικοί θεσμοί, δεν θεμελιώθηκαν ποτέ. Ουσιαστικά, δεν υπήρξε αληθινή δημοκρατική νομιμοποίηση.Κι έτσι,δυστυχώς, δεν τα κατάφεραν.Ηταν θέμα χρόνου η πτώση.
Εβαλαν λοιπόν, όπως πάντα και οι Αμερικανοί το χεράκι τους… και 30 χρόνια περίπου μετά τον Χρουτσώφ, κατέρρευσε κι αυτό το πολίτευμα, αρχίζοντας τη μετάβαση στον Καπιταλισμό με τη μέθοδο του «Σοκ», στην οικονομία. Γκορμπατσώφ, Γέλτσιν, η ιστορία γνωστή. Ηταν όντως ένα τεράστιο «Σοκ» για όλους τους Ρώσους εργαζόμενους…μία κόλαση, όπως την περιγράφει και η Ναόμι Κλάϊν στο πασίγνωστο βιβλίο της. Είχαν κόψει ακόμα και το ηλεκτρικό ρεύμα και τα φτωχά κορίτσια, διαβάζανε στη Μόσχα με κεριά. Και αυτό συνεχίστηκε μέχρι σήμερα…(το χάσμα πλούσιων και φτωχών στη Ρωσία είναι τεράστιο). Ο Γέλτσιν έφτασε στο σημείο να διατάξει τον Στρατό να επιτεθεί, μιμούμενος τον δικτάτορα Πινοτσέτ. Η Μόσχα και ολόκληρη η Ρωσία,ποτέ ίσως, δεν είχαν βρεθεί σε τέτοια αλλοπρόσαλλη κατάσταση. Οι νεοφιλελεύθεροι του ΔΝΤ είχαν κάνει πάλι το «θαύμα» τους…και οι Ρώσοι αναπολούσαν τότε τον «κακό» κομμουνισμό…
Η Ρώσικη αρκούδα, σήμερα, υπό την ηγεσία του Πούτιν, έχει μπεί γερά στο παιχνίδι που λέγεται καπιταλισμός…και όλα,μυρίζουν μπαρούτι. Οπως τότε με τον Χρουτσώφ και τον Κέννεντυ στην κρίση των πυραύλων στην Κούβα. Μόνο που τώρα παλεύουν δύο καθαρά καπιταλιστικά κράτη για να επεκταθούν σε νέους, ζωτικούς χώρους. Αλλωστε ένας άλλος Ρώσος «πρόγονος» του Πούτιν, το είχε γράψει καθαρά. Ο Ιμπεριαλισμός θα είναι πάντα το ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού.
Κύκλος Νο5
- O Jeremy Rifkin το 1995, σχεδόν έξι χρόνια μετά την πτώση της ΕΣΣΔ στο ιστορικό βιβλίο του «το τέλος της εργασίας και το μέλλον της» στο 12ο κεφάλαιο, έχει τίτλο, «το μνημόσυνο της εργατικής τάξης».
Το βιβλίο αυτό θεωρείται από τα καλύτερα που έχουν γραφεί (αποκλειστικά) για την εργασία και κατά πολλούς θεωρείται απολύτως προφητικό και κατά άλλους ήταν η Νεοφιλελεύθερη προειδοποίηση στους εργαζόμενους όλου του κόσμου…
Η Αμερική μέχρι τότε ήταν πρωτοπόρα στον καπιταλισμό και τα «think tank» που συμμετείχε ο Ρίφκιν, ο Φουκουγιάμα,ο Χάντινγκτον, ο Σάμιουελσον και πολλοί άλλοι, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην μετέπειτα τροχιά του καπιταλισμού.
Τότε, αυτά που ανέφερε αυτό το βιβλίο για την εργασία ήταν «κινέζικα» για εμάς στην Ελλάδα. Πολλοί άνθρωποι [και εγώ μαζί] δεν πολυκαταλαβαίναμε τις νέες έννοιες, τις καινούριες ορολογίες που χρησιμοποιούσε ο Rifkin. Οι απανταχού νεοφιλελεύθεροι είχαν βέβαια ενθουσιαστεί.
Αναφέρω ενδεικτικά, ένα μικρό απόσπασμα που μου είχε κάνει εντύπωση για την ωμή καθαρότητα των λέξεων που χρησιμοποιούσε (μπορεί και να ήταν του μεταφραστή…)
« Ο θάνατος του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού εσωτερικεύεται από εκατομμύρια εργαζομένους οι οποίοι αντιμετωπίζουν καθημερινά τον προσωπικό τους θάνατο στα χέρια εργοδοτών που σκέπτονται μόνο το κέρδος και μιάς αδιάφορης κυβέρνησης. Είναι αυτοί που περιμένουν από στιγμή σε στιγμή την απόλυσή τους που αναγκάζονται να δουλεύουν μόνο μερικές ώρες τη βδομάδα με χαμηλές αμοιβές ή που συμπεριλαμβάνονται στους καταλόγους των ανέργων. Σε κάθε αναποδιά η αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή τους δέχονται κι ένα καινούριο πλήγμα. Γίνονται αναλώσιμοι, περιθωριακοί και στο τέλος αόρατοι μέσα στον νέο κόσμο του οικουμενικού εμπορίου και των εμπορευμάτων υψηλής τεχνολογίας»
Τι να πρωτογράψεις για αυτήν την προφητική παράγραφο ? Τι ανάλυση να κάνεις ? Για τους γνώστες όμως των οικονομικών, περικλείει συμπυκνωμένα, όλα τα βασικά συμπεράσματα της διδασκαλίας του Μαρξ που είχε γράψει σχεδόν 100 χρόνια πριν…
Κύκλος Νο6
- Στην Κίνα του 21ου αιώνα οι άνθρωποι είναι πολλά εκατομμύρια και απολύτως αναλώσιμοι. Δεν έχουν αξία. Ο Fernand Braudel στη «Γραμματική των Πολιτισμών» το επιβεβαιώνει ξάστερα: “o άνθρωπος έχει τόσο μικρή αξία στην Κίνα”. O Marx, όπως αναφέρει ο Daniel Cohen, στην «ευημερία του κακού», δεν θα μπορούσε ποτέ να συλλάβει τον τεράστιο εργατικό στρατό του 1δις και 350 εκατομμυρίων ανθρώπων. Βασικά, το φαντάστηκε και το έγραψε και στο «Κεφάλαιο», αλλά τον αριθμό δεν τον διανοήθηκε καν…
Αυτή η χώρα λοιπόν,κατέχει σε ρευστό, σε χρηματικά διαθέσιμα, το ισοδύναμο όλου του Γαλλικού ΑΕΠ. Μεταξύ 2030 και 2050 θα γίνει η πλουσιότερη χώρα του κόσμου αν διατηρήσει τους ίδιους ρυθμούς ανάπτυξης. Το 2025 μπορεί να υπάρχουν περισσότεροι Κινέζοι που ομιλούν τα αγγλικά σαν δεύτερη γλώσσα από ότι οι άνθρωποι που τα ομιλούν σαν πρώτη…!
Το 2015 στην έκθεση της Ernst & Young, η Κίνα και η Ιαπωνία θα απορροφούν το 1/3 των αγαθών πολυτελείας παγκοσμίως. Το 2015 αναμένονται 100 εκατομμύρια τουρίστες παγκοσμίως.
Η Κίνα αποταμιεύει. Σχεδόν το 50% του μισθού του Κινέζου εργαζόμενου μπαίνει στην άκρη. Ο καταναλωτισμός αυτή η μάστιγα του Δυτικού τρόπου ζωής δεν έχει εισβάλλει 100% στην αχανή χώρα.
Η ραγδαία εκβιομηχάνιση της χώρας τετραπλασίασε το πλουσιότερο 10% από το φτωχότερο 10% που είναι κατά τα ¾ αγρότες. Οι πόλεις βομβαρδίστηκαν από μετανάστες και οι Κινέζοι εφηύραν το “houkou”.Τα παιδιά των μεταναστών δεν μπορούν να απολαύσουν τα ευεργετήματα της δημόσιας εκπαίδευσης ή της δημόσιας υγείας εκτός αν «επιστρέψουν στην ύπαιθρο», στο «houkou» των γονιών. Το σύστημα αυτό είναι το στρεβλό εργαλείο να διατηρείς ημι-παράνομους εργαζόμενους, σαν μετανάστες μέσα στην ίδια τη χώρα.
Στην κρίση του 2008 τα πρώτα θύματα ήταν οι εργαζόμενοι των αστικών κέντρων. Πήγαν πίσω στα “houkou” τους. Αυτό ήταν και ένα αποτελεσματικό εργαλείο αποφυγής της κοινωνικής έντασης στις μεγάλες πόλεις. Μία βαλβίδα ασφαλείας. Η λογική είναι πολύ απλή. Οταν χρειαζόμαστε εργάτες τους φέρνουμε στις πόλεις. Οταν δεν τους χρειαζόμαστε τους προωθούμε αναγκαστικά και χωρίς δεύτερη σκέψη στην επαρχία. Αλλωστε το πολιτικό αρχηγείο του Πεκίνου έχει τον απόλυτο έλεγχο. Επιβάλλεται. Πολλοί αναλυτές, μιλάνε για ένα σύγχρονο ολοκληρωτικό κράτος. Και δεν έχουν άδικο.
Επιβάλλουν και τον εθνικισμό. Οποτε θέλουν ανοίγουν τη χύτρα και εξαπολύουν μύδρους κατά της Ιαπωνίας. Χρόνια αντίπαλοι. Η πρόθεση τους είναι βέβαια να συγκολλήσουν το αχανές Κινέζικο μωσαϊκό…Αλλωστε και οι Ολυμπιακοί αγώνες εκεί ουσιαστικά αποσκοπούσαν…copy paste της Γερμανίας του 1936.
Η Κίνα σήμερα διοικείται από επαρχίες.Τα επτά βασίλειά της, επιστρέφουν με άλλη μορφή.Ο Jean-Luc Domenach, λέει ότι διοικούνται από μία πολιτική ολιγαρχία το οποίο το μοναδικό κίνητρό τους είναι ο προσωπικός πλουτισμός.Υπάρχει και εκεί διαφθορά αλλά όχι τέτοια, σαν τα αναπτυγμένα κράτη.Και ανταγωνίζονται μεταξύ τους για το ποιά επαρχία θα προσελκύσει τις περισσότερες επενδύσεις…
Ο Κινέζικος Δράκος λοιπόν έχει βλέψεις. Μεγάλες. Δεν κλείνεται πιά «αυτιστικά» στη χώρα της όπως την εποχή του Κουμπλάϊ Χαν, αλλά με όχημα το εργαλείο του καπιταλισμού, χτυπάει επιθετικά τα μεγάλα καπιταλιστικά κράτη και ουσιαστικά, όλους τους εργαζόμενους του κόσμου. Η σύγκρουση, όσο μεγαλώνει και εντείνεται ο παγκόσμιος ανταγωνισμός θα είναι αναπόφευκτη…είπαμε,το ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού είναι πάντα ο ιμπεριαλισμός. Ο Πόλεμος. Ο κανόνας δυστυχώς, δεν έπαψε να ισχύει, Κινέζοι και Ιάπωνες ετοιμάζονται ξανά…
Κύκλος Νο7
- Ο μεγάλος Φλωρεντιανός ποιητής Δάντης Αλιγκιέρι στη «Θεία Κωμωδία» ισχυρίζεται ότι επτά είναι οι αμαρτίες. Βία, δόλος, λαιμαργία, φιληδονία, σπατάλη, θυμός και η φιλαργυρία. Το ταξίδι που περιγράφει στην Κόλαση, στο Καθαρτήριο, και τον Παράδεισο, αρχίζει γύρω στο 1300.
Στην εξαιρετική μετάφραση του Ν.Καζαντζάκη, στην εισαγωγή, λέει ότι ο Δάντης ήταν «άνθρωπος άρτιος».
[…σοφός,πολεμιστής, διπλωμάτης,ποιητής,γλωσσοπλάστης,χαροκόπος.αγάπησε πολύ τις χαρές της γής.τη γυναίκα το καλό φαί,την πολιτική εξουσία,την εκδίκηση,τη δόξα. Ηταν γιομάτος αμαρτίες και συνάμα όλος ανάταση και λαχτάρα να σωθεί από τις αμαρτίες: να ξεθηκαρώσει από τη σάρκα,να ανέβει ίσαμε τον έμπυρο ουρανό της ψυχής του,όπου ομορφιά ηθική και πράξη ταυτίζουνται.]
Την ίδια εποχή είπαμε, οι Πόλο ξεκινούσαν για τη Κίνα. Αλλοι πήγαιναν στη κόλαση και τον παράδεισο και άλλοι για ταξίδια πιο σύντομα…Ο Δάντης τελείωσε τη Θεία Κωμωδία και την ζωή του στη Ραβέννα αφού ήταν εξόριστος από την αγαπημένη του Φλωρεντία. Ενας μετανάστης, που δεν μπόρεσε ποτέ ξανά να δεί την αγαπημένη του πόλη…
Στα χρόνια του Δάντη δεν υπήρχε το καπιταλιστικό σύστημα. Είπαμε το κοντέρ μετράει επίσημα από το 1500.Και η μισθωτή εργασία δεν είχε ανακαλυφθεί ακόμα. Οι άνθρωποι είχαν κακουχίες, πολέμους και η ζωή τους δεν ήταν καθόλου εύκολη. Οι εχθροί τους όμως, ήταν ορατοί και τους αντιμετώπιζαν “στα ίσα”. Τώρα ,οι πραγματικοί εχθροί των ανθρώπων δεν φαίνονται. Πολλές φορές είναι εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τη χώρα και τους ανθρώπους που καταστρέφουν. Οι πόλεμοι την εποχή του Δάντη ήταν ένα σύνηθες φαινόμενο.Στο έργο αυτό, έχει ολοκληρωθεί όλη η σοφία του Μεσαίωνα. Ενός Μεσαίωνα που Κράτη δεν υπήρχαν. « Δεν ήξεραν που τελειώνει η ράτσα τους και από πού αρχίζουν οι Φράγκοι και οι Αλαμάνοι. Η λέξη “Ιταλία” ήταν ακαθόριστη, γλοιτσερή, χωρίς σκελετό, σα μαλάκιο.» γράφει ο Καζαντζάκης.
Πέρασε καιρός από τότε, κράτη δημιουργήθηκαν, και όλες σχεδόν οι Ευρωπαϊκές χώρες ενώθηκαν κάτω από μία βροχερή ομπρέλα στο Βέλγιο. Το καπιταλιστικό σύστημα που εμφανίστηκε στην Ευρώπη, δεν έκανε καλύτερους τους ανθρώπους όπως κάποιοι Θεολόγοι διατυμπάνιζαν, αλλά αντιθέτως ακόνησε στο έπακρο τα επτά θανάσιμα αμαρτήματά του Φλωρεντιανού ποιητή. Οι πόλεμοι συνεχίστηκαν και μάλιστα μετατράπηκαν και σε Παγκόσμιους, με μήτρα, την ίδια την Ευρωπαϊκή ήπειρο…
Και ο σημερινός Ευρωπαίος του 2012, δεν έχει συνειδητοποιήσει με σιγουριά,αν τον οδηγούν στη κόλαση ή στον παράδεισο οι ηγέτες του. Αυτοί όμως που κατοικούν στο Νότο, αρχίζουν σίγουρα και συνειδητοποιούν, πολύ καλά το έργο του Δάντη. Προτεσταντικές δοξασίες επιβάλλουν τη λιτότητα-καθαρτήρι για να μπούμε σε ένα πλεόνασμα-παράδεισο, στην κοινωνία-οικονομία μας. Μόνο που ξεχνάνε να πουν ποιός «αμάρτησε» σε αυτή τη ζωή.Οι φτωχοί ή οι πλούσιοι ? Οι εργαζόμενοι ή αυτοί που καρπώνονται το μόχθο τους ? Οι τραπεζίτες ή οι φορολογούμενοι πολίτες ?
Επίλογος
Ο μεγάλος φιλόσοφος Karl Marx, ήταν σίγουρα αυτός που παρακίνησε τον J.M.Keynes να κάνει κάτι οπωσδήποτε, για να μπορέσει να αντικρούσει τις επαναστατικές σοσιαλιστικές θεωρίες του. Το γνωστό «Κεφάλαιο», ένα βιβλίο σταθμός στην ανθρώπινη διανοητική σύλληψη, απασχολεί ποικιλοτρόπως ακόμα και σήμερα.
Γράφουν οι Μπουχάριν-Πρεομπραζένσκυ στο κλασσικό «αλφαβητάρι του κομμουνισμού» το 1919, στα πρώτα βήματα της Ρώσικης επανάστασης :
“ όταν οι μενσεβίκοι μας κατηγοράνε πως αρνηθήκαμε το παληό μας πρόγραμμα και επομένως αρνηθήκαμε τη διδασκαλία του Μαρξ εμείς τους λέμε: η διδασκαλία του Μαρξ είναι τούτο: να βγάζουμε το πρόγραμμα όχι από το κεφάλι μας μέσα, μά από τα πράγματα […] ο Μαρξ αυτό δίδασκε: πως κάθε φορά πρέπει να εξετάζουμε τους όρους της ζωής και να ενεργούμε σύμφωνα με αυτούς.”
Στον τρομερό πρόλογο από ένα άλλο καταπληκτικό βιβλίο του Marx,(το ουσιαστικό προοίμιο του «Κεφαλαίου») την «Κριτική της Πολιτικής Οικονομίας»,γράφει ο Marx στα Λατινικά, δανειζόμενος τη φράση του μεγάλου Φλωρεντιανού ποιητή.
“Qui si convien lasciare ogni sospetto. Ogni vilta convien che qui sia morta – Εδώ πρέπει να αφήσεις κάθε υποψία, κάθε ποταπότητα, εδώ πρέπει να πεθάνει”.
H φράση αυτή ήταν πάνω από την είσοδο της Κόλασης στο έργο του Ποιητή, μία κόλαση που οι σύγχρονοι Ελληνες εργαζόμενοι, τη γνωρίζουν πολύ καλά, για 5η συνεχή χρονιά.Οχι ότι ήταν ποτέ “παράδεισος” για τους εργαζόμενους η Ελλάδα,αλλά τώρα, η “θερμοκρασία” της κόλασης, ανέβηκε πολύ…
Όπως και το 1700, το 1800 και το 1900, οι προκλήσεις του Ελληνα εργαζόμενου, του Ευρωπαίου εργαζόμενου αλλά και του κάθε εργαζόμενου σε αυτήν τη μεγάλη μπλέ σφαίρα, στην αρχή του 21ου αιώνα, είναι τεράστιες.
Χωρίς αγώνες δεν γίνεται τίποτα. Για να προχωρήσεις όμως στους αγώνες σου, πρέπει να ξέρεις και που θα πάς. Ποιον δρόμο θα τραβήξεις. Τον δρόμο της ανατροπής ή του προσωρινού συμβιβασμού ? Η ιστορική γνώση λοιπόν, ας χρησιμοποιηθεί σωστά, τουλάχιστον, από τις νέες γενιές.
Για να μην συνεχίζονται να χάνονται ζωές στο βωμό του κέρδους και της απληστίας, σε ένα κοινωνικό σύστημα που μετατρέπει ολόκληρες κοινωνίες σε «βαμπίρ». Πρέπει να κάνουμε το επόμενο βήμα.
Για να μην επιστρέψουμε στο Μεσαίωνα του Δάντη, στην Κίνα του 21ου αιώνα.
Εδώ λοιπόν, πρέπει να πεθάνει.
Χαιρετισμούς από το Qingdao!
Γράφει ο Αμετανόητος
Επειδή είδα προχτές, ότι κάποιος αναγνώστης-σχολιαστής του Ολυμπία, νομίζει ότι είμαστε πολύ πιο πλούσιοι από τους Κινέζους εργαζόμενους, αναγκάζομαι να δώσω κάποια στοιχεία.
Να υπενθυμίσω πρώτα σε όλους, ότι η Τρόϊκα σκέφτεται να αμείβονται όλοι οι εργαζόμενοι με τα 586 ευρώ.
http://www.express.gr/news/finance/650457oz_20121015650457.php3
Αντί μακροσκελών και ανούσιων άρθρων και αριθμών, δείτε μόνοι σας τα ακόλουθα links και υπολογίστε τους μισθούς σας σε αντίστοιχα Ευρώ αν εργαζόσασταν στην Κίνα. Υπάρχουν στοιχεία για όλα τα επαγγέλματα.
Θυμηθείτε επίσης, ότι είναι πολύ σημαντικό το PPP.Δηλαδή το «Purchasing Power Parity» ή αλλιώς η Αγοραστική Δύναμη του κάθε μισθού,
στην χώρα που εισπράττεται.
http://en.wikipedia.org/wiki/Purchasing_power_parity
http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/purchasing_power_parities/introduction
Γιατί όπως γνωρίζεται όλοι, στην Ελλάδα, έχουμε μισθούς Πορτογαλίας και Ισπανίας, αλλά τιμές Μόντε Κάρλο…
Απολαύστε λοιπόν…
http://www.gemini.com.hk/assets/doc/survey_china.pdf
http://www.chinadaily.com.cn/china/2012-07/06/content_15555503.htm
http://www.worldsalaries.org/china.shtml
http://www.jobs.ac.uk/careers-advice/country-profiles/1458/china-country-profile-cost-of-living
Και εδώ ο μετατροπέας των νομισμάτων, ευρώ-γουάν για να μη χάνετε χρόνο.
http://www.chinability.com/renminbiconverter.htm
Και αν υπάρχει η οποιαδήποτε αμφιβολία (θεμιτή και απολύτως απαραίτητη) να το ψάξετε πολύ περισσότερο και να βγάλετε μόνοι σας συμπεράσματα.
Προσωπικά, είμαι πεπεισμένος 100%, αφού συνομίλησα και συνομιλώ ακόμα, με παιδικό φίλο, που εργάζεται στο Τσιντάο, (Qingdao) από το 2006…
Εάν νομίζατε λοιπόν ότι ακόμα ότι δεν είμαστε Κίνα, κακώς το νομίζατε.
Εάν νομίζατε επίσης ότι δεν θα πάμε ακόμα χειρότερα από τους Κινέζους εργαζόμενους, πάλι κακώς το νομίζατε.
Εάν νομίζετε επίσης, ότι κάποιοι εργαζόμενοι θα τη γλυτώσουν, αφού έρχεται «φως στο τούνελ», μάλλον δεν έχετε καταλάβει ότι σας έχουν δέσει στις ράγες.
Αυτοί που νομίζουν επίσης, ότι ο Παγκόσμιος Καπιταλισμός θα δείξει ένα φιλάνθρωπο και κοινωνικό πρόσωπο, χτυπημένος με το μαγικό ραβδάκι της νεράιδας-«αλληλεγγύης και δικαιοσύνης», στους φτωχούς ανθρώπους, μάλλον πρέπει να είναι πολύ αφελείς ή εκτός πραγματικότητας ή εξυπηρετούν άλλα συμφέροντα…
Ο Κάρολος Μαρξ, στο θρυλικό «Κεφάλαιο», παραθέτει τα λόγια του βουλευτή Στάμπλτον στους εκλογείς του, όπως δημοσιεύτηκαν στους «Times», στις 3 Σεπτεμβρίου του 1873: «Αν η Κίνα γίνει μεγάλη βιομηχανική χώρα, δεν βλέπω πως ο εργατικός πληθυσμός της Ευρώπης θα αντέξει στον αγώνα, χωρίς να κατέβει ίσαμε το επίπεδο των ανταγωνιστών του».
Και συμπληρώνει ευθύς αμέσως, ο ίδιος ο Μαρξ: « Όχι πιά ηπειρωτικά, αλλά κινέζικα μεροκάματα ,αυτός είναι τώρα ο σκοπός που επιδιώκει το αγγλικό κεφάλαιο» (1ος τόμος,σελ 622,εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή,1996)
Και αλίμονο αν το επεδίωξε μόνο το Αγγλικό κεφάλαιο ! Και αυτά, γράφτηκαν μόλις 139 χρόνια πρίν…!!!
Χαιρετίσματα λοιπόν σε όλους, από τον φίλο μου τον Χ.Λ. από το μακρυνό Qingdao…
Γράφει ο Αμετανόητος
Επειδή είδα προχτές, ότι κάποιος αναγνώστης-σχολιαστής του Ολυμπία, νομίζει ότι είμαστε πολύ πιο πλούσιοι από τους Κινέζους εργαζόμενους, αναγκάζομαι να δώσω κάποια στοιχεία.
Να υπενθυμίσω πρώτα σε όλους, ότι η Τρόϊκα σκέφτεται να αμείβονται όλοι οι εργαζόμενοι με τα 586 ευρώ.
http://www.express.gr/news/finance/650457oz_20121015650457.php3
Αντί μακροσκελών και ανούσιων άρθρων και αριθμών, δείτε μόνοι σας τα ακόλουθα links και υπολογίστε τους μισθούς σας σε αντίστοιχα Ευρώ αν εργαζόσασταν στην Κίνα. Υπάρχουν στοιχεία για όλα τα επαγγέλματα.
Θυμηθείτε επίσης, ότι είναι πολύ σημαντικό το PPP.Δηλαδή το «Purchasing Power Parity» ή αλλιώς η Αγοραστική Δύναμη του κάθε μισθού,
Δείτε την αρχική δημοσίευση 290 επιπλέον λέξεις
απέραντο γαλάζιο 