¨Μα δεν ακούτε την τρομακτική φωνή που ο ήχος της φτάνει ως πέρα στον ορίζοντα και που οι άνθρωποι ονομάζουν σιωπή;¨
Georg Büchner, “Lenz”
Το Κακό Σπίτι είναι ένα περιφραγμένο φρούριο. Στους Κατοίκους του λένε ότι τα συρματοπλέγματα βρίσκονται εκεί για να τους προστατεύουν, καθώς ο καθένας και η καθεμία μπορεί να μπει και να βγει από τη στενή του πύλη, εφόσον αναγνωριστεί από τον Επιτηρητή. Οι Κάτοικοι, όμως, γνωρίζουν πως η πύλη είναι επιφορτισμένη με τον έλεγχο της ροής τους σε συνάρτηση με το χρόνο και πως αυτό που κάνει η περίφραξη είναι να γεννά ένα δικό τους μέσα και ένα έξω των άλλων. Άλλωστε κανείς και καμιά τους ποτέ δεν ένιωσε ασφάλεια, είτε εκτός, είτε εντός των τειχών του.
Μέσα στο Κακό Σπίτι χωράνε πολλά μικρότερα σπίτια, όλα τους ίσα και ίδια. Ξεχωρίζουν μόνο από τον αριθμό που αποφάσισε ο Επιτηρητής ότι θα χαρακτηρίζει από δω και μπρος το καθένα. Στους Κατοίκους εξήγησαν ότι έτσι εξασφαλίζεται η ισότιμη μεταχείριση. Αν τους ρωτήσεις, όμως, θα σου πουν ότι η γυμνή ομοιομορφία που τους επιβλήθηκε είναι δηλωτική της απώλειας της ταυτότητάς τους και της περιφρόνησης οποιουδήποτε διαφοροποιητικού στοιχείου. Ό,τι και να ήταν κάποτε, τώρα είναι πρωτίστως Κάτοικοι. Κάποιες φορές αναγνωρίζουν με δυσκολία το πρόσωπο του γείτονα μέσα από τη μάσκα του Κατοίκου. Άλλοτε πάλι, οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί δικό τους φυτρώνει περιπαιχτικά στο εμβαδό των δύο τετραγωνικών μέτρων που τους παραχωρήθηκε.
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό της τοπολογίας του Κακού Σπιτιού είναι οι διακλαδώσεις των διαδρόμων που καλύπτουν κάθε ελεύθερη επιφάνειά του, διευκολύνοντας έτσι, το έργο του Επιτηρητή. Δεν είναι τυχαίο που το Κακό Σπίτι ήταν παλιά στρατόπεδο, φυλακή, εργοστάσιο, εργατικές κατοικίες ή οποιουδήποτε είδους «παρατηρητήριο της ανθρώπινης πολλαπλότητας». Τα έχουν συνηθίσει οι Κάτοικοι τα μάτια των Άλλων πάνω στα σώματά τους, η διαδρομή τους δεν ήταν ποτέ ιδιωτική υπόθεση. Βέβαια, -και αυτό είναι κάτι που δεν μπορούν να εξηγήσουν- πρώτη φορά σώματα που τόσο αβίαστα χαρακτηρίζονται “περιττά”, αποτελούν αντικείμενο τόσο εξονυχιστικής παρατήρησης.
Με αυτόν τον τρόπο επιλέχθηκε να τοποθετηθούν οι Κάτοικοι στο χώρο. Οριοθετημένοι από τα νέα τους σύνορα αλλά όχι ανελευθέρωτοι απ’αυτά, με δυνατότητα εξόδου, αλλά απρόσκλητοι σε οποιοδήποτε πυρήνα οργάνωσης της νέας ζωής, εγκλωβισμένοι μέσα και -παράλληλα και αδιαχώριστα- αποκλεισμένοι εκτός. Δεν υποχρεούνται να βρίσκονται εκεί και δεν μπορούν να βρεθούν αλλού, και άρα, κάπου ανάμεσα στην αιχμαλωσία και το ζωτικό τους συμφέρον, αναλαμβάνουν οι ίδιοι την ευθύνη του εγκλεισμού τους.
Όλα δείχνουν πως ένα πείραμα συντελείται στο εσωτερικό αυτής της πανοπτικής διάταξης και καταργεί την ιδιωτικότητά τους, αλλά μοιάζει να είναι μη ανακοινώσιμο, έτσι όπως το Κακό Σπίτι ορθώνεται πάντα στα όρια, πάντα στις παρυφές της πόλης και σε απόσταση από το βλέμμα της. Έτσι σχεδιάστηκε να κατανεμηθούν οι Κάτοικοι, μονίμως ορατοί και ταυτόχρονα αόρατοι. Κι αφού ούτε να κρυφτούν μπορούν, ούτε φαίνονται, δεν είναι περίεργο που μερικές φορές μπερδεύονται.
Οι περισσότεροι διαισθάνονται πως έχουν ζήσει πολύ καιρό στο Κακό Σπίτι, το ακριβές χρονικό διάστημα, όμως, με δυσκολία το θυμούνται. Η αλήθεια είναι πως πήραν στα σοβαρά τη συμβουλή του Επιτηρητή: “Κάτοικε, εδώ δε σου χρειάζεται μνήμη, μόνο υπομονή”. Κι έτσι, αντί να χτίζουν γέφυρες με τις πρώτες λέξεις της νέας τους γλώσσας, εκείνοι πριν από όλα μαθαίνουν να ερμηνεύουν τη λέξη “περίμενε” και τη σημαίνουσα λειτουργία που κάθε διαφορετική εκφορά της προσδίδει.
Για έναν Κάτοικο του Κακού Σπιτιού, λοιπόν, η αναμονή είναι μια γνώριμη κατάσταση. Από τη στιγμή που θα περάσουν την πύλη του, θα αναμείνουν για ώρες μέχρις ώτου αναγνωριστούν από τον Επιτηρητή και οδηγηθούν στα μικρότερα σπίτια. Στο διάστημα αυτό χρησιμοποιούν την περιουσία τους με παράξενους τρόπους. Συνήθως, είτε κάθονται πάνω της για να ξεκουραστούν ή από κάτω της για να προφυλαχτούν απ’τον ήλιο ή τη βροχή.
Όταν πεινάσουν, θα αναμείνουν στην ουρά την Τροφοδοσία και όταν αρρωστήσουν θα αναμείνουν στην ουρά για το Γιατρό. Αρκετοί έχουν μια ιστορία για τότε που χρειάστηκε να αναμετρηθεί η πείνα με τον πόνο τους. Τα παιδιά θα αναμείνουν μήνες για να γραφτούν στο σχολείο κι αν δεν τα καταφέρουν θα αναμείνουν την επόμενη χρονιά για να ξαναπροσπαθήσουν. Στο μεταξύ, εκατό εργατοώρες αρκούν για να μάθουν τα μυστικά ενός κομματιού απ’τη γη που -χρόνια τώρα- περπατάνε. Ακόμα και για να χρησιμοποιήσεις την τουαλέτα χρειάζεται να αναμείνεις. Αν είσαι γυναίκα, μετά τη δύση του ήλιου, μάλλον θα διαλέξεις να αναμείνεις μέχρι το επόμενο πρωί.
Κάποια μέρα, ένα avatar θα τους ρωτήσει γιατί εγκατέλειψαν το παλιό τους σπίτι και γιατί δεν μπορούν να επιστρέψουν εκεί. Τις βρίσκουν αστείες αυτές τις ερωτήσεις, όσο ακόμα θυμούνται τη γη της οδύνης τους, ωστόσο αυτή τη μέρα την αναμένουν με ανυπομονησία.
Υπολογίζεται ότι τις περισσότερες ώρες τους οι Κάτοικοι τις ξοδεύουν αναμένοντας κάτι. Εξάλλου για τους περισσότερους, το ίδιο το Κακό Σπίτι δε συμβολίζει παρά την αναμονή για τον επόμενο προορισμό. Πολλοί αναγνωρίζουν πως είναι αυτή η αναμονή -και η ενδεχομενικότητα που εγγενώς περιέχει- που τους γλιτώνει απ’ την καθολική απραξία και ίσως γι’αυτό την καλωσορίζουν, όπως τον ξένο στο οικογενειακό τους τραπέζι.
Κάπως έτσι, το Κακό Σπίτι εγκαθιδρύει την κυριαρχία πάνω στους Κατοίκους του, μέσω της επιβολής πάνω στο χώρο και το χρόνο τους. Εξάλλου, στα σώματά τους ήδη αναγνωρίζονται τα αποτυπώματά του, ψηλαφώνται ανάγλυφα στην αναπνοή, στο αίμα και το δέρμα τους. Εν τέλει, έτσι ολοκληρώνεται η παραγωγή της γυμνής ζωής), όχι με έναν πάταγο, αλλά ως διαρκής υπενθύμιση που ορίζει την καθημερινότητα και τους υλικούς όρους της επιβίωσής της.
Είναι το Κακό Σπίτι εξαίρεση; Μέσα του άνθρωποι γεννιούνται, πεθαίνουν, τραγουδάνε, τσακώνονται, κάνουν έρωτα, θρηνούν, προσεύχονται και χορεύουν. Οι μητέρες μαλώνουν τα παιδιά όταν λερώνουν τα ρούχα τους, οι άντρες εξουσιάζουν τις γυναίκες τους, τα παιδιά προτιμούν το παιχνίδι απ’το σχολείο και οι γκέι στερούνται το δημόσιο χώρο. Επιβραβεύονται όσ@ συμμορφώνονται και τιμωρούνται όσ@ αποκλίνουν. Συμβαίνει σχεδόν ό,τι συμβαίνει σε κάθε αντίστοιχη ομαδοποίηση, εκτυλίσσεται μία φαινομενικά ανώδυνη καθημερινότητα, οι άνθρωποι ζουν το μέσα τους στη συνθήκη του έξω. Το Κακό Σπίτι είναι ο ορισμός της εξαίρεσης, στην εποχή όπου η εξαίρεση καθίσταται σταδιακά μη διαφοροποιήσιμη απ’τον κανόνα. Παραφράζοντας τον Καμύ, ο καθένας μας το κουβαλάει μέσα του το Κακό Σπίτι, γιατί κανείς, όχι, κανείς στον κόσμο δεν είναι απρόσβλητος απ’ αυτό.
Οι μέσα έξω και έξω κανείς; Αν εμείς, οι κατά τύχη ιθαγενείς, κουραστήκαμε απ’τη βουή των εξαγγελιών περί αξιοπρεπούς διαβίωσης, μπορούμε ακόμα να ακούσουμε το ανείπωτο, να αφουγκραστούμε την εκκωφαντική σιωπή που σκεπάζει τις κωμοπόλεις, τις ΒιΠε, τα νησιά του Αιγαίου. Αυτό που μας αντιστοιχεί -σε όποια πλευρά του φράχτη κι αν έτυχε να βρισκόμαστε- είναι να αρνηθούμε στον Επιτητρητή το δικαίωμα να ορίζει το μέσα και το έξω, να άρουμε το μέσα και το έξω, να συναντηθούμε και να υπερασπιστούμε τους χώρους που μας επιτρέπουν να συναντιόμαστε. Όπως διάφορα γεγονότα, εμβληματικά της βίας του 20ού αιώνα, αντιμετωπίστηκαν με αμηχανία ή και αδιαφορία από τους συγχρόνους τους, έτσι και η ποιότητα της βίας των σημερινών Κακών Σπιτιών πιθανώς να γίνει αντιληπτή με καθυστέρηση, τόσο από εκείν@ που την υφίστανται, όσο και από εκείν@ που την καταπολεμούν με συνέπεια και θάρρος.
Αν υποψιαζόμαστε ότι η αναμονή δεν έχει να μας προσφέρει τίποτα πια, ας βιαστούμε. ‘Έχουμε όλη τη ζωή μπροστά μας.
Από:https://k-lab.zone/9-mines-mesa-se-ke-exo-apo-ena-kako-spiti/
απέραντο γαλάζιο 