Η προστασία του λενινιστικού σοβιετικού καθεστώτος από τους αντιπάλους του (1917-1924). (Μέρος Β΄)

του Δημήτρη Μπελαντή

Μέρος Β΄

2. Τα κριτήρια προσδιορισμού της «εχθρικής» δραστηριότητας: από το κέντρο στην περιφέρεια

2.1. Η οργάνωση της «κόκκινης τρομοκρατίας» και το θεωρητικά σαφές όριο της ανατρεπτικής βίας

«Ένα καθεστώς που ριζώνει τόσο βαθιά μέσα στις μάζες δεν έχει ούτε τον παραμικρότερο λόγο να θίξει τη δημοκρατία. Δεν μπορεί πάντα να τα βγάλει πέρα χωρίς βία, στις περιπτώσεις εκείνες που ασκείται βία για να πνίξουν τη δημοκρατία…Το καθεστώς όμως που ξέρει ότι έχει μαζί του τις μάζες, θα χρησιμοποιήσει τη βία, μόνο για να περιφρουρήσει τη δημοκρατία και όχι για να την καταργήσει..» Κ. Κάουτσκυ 1918

«Η δικτατορία (: ως βίαιη κυριαρχία) χρειάζεται κατά τους Μαρξ και Ένγκελς για να τσακίσουμε την αντίσταση της αστικής τάξης, για να εμπνέουμε τρόμο στους αντιδραστικούς, για να διατηρήσουμε το κύρος του ένοπλου λαού απέναντι στην αστική τάξη, για να μπορεί το προλεταριάτο να καταστείλει με τη βία τους αντιπάλους του.»

Β.Ι. Λένιν 1918

Η συγκυρία του τέλους του 1917 και των αρχών του 1918 ενεργοποιεί την βίαιη κατασταλτική απάντηση της Σ.Ε. απέναντι στις συνωμοσίες βίαιης ανατροπής των αστικών κομμάτων (ιδίως των Καντέ) και των «δημοκρατικών» κεντρώων κομμάτων (εσέρων, μενσεβίκων). Η απάντηση προσλαμβάνει είτε την μορφή της αναστολής δικαιωμάτων και των διοικητικών απαγορεύσεων και αποκλεισμών κατά κομμάτων είτε την μορφή μαζικών συλλήψεων ατόμων ενεχόμενων σε «λευκές» συνωμοτικές δραστηριότητες και μαζικών εκτελέσεων συχνά χωρίς δίκη εκ μέρους διοικητικών μηχανισμών ασφάλειας κυρίως της ΤΣΕΚΑ.

 Ο κύκλος ανοίγει με την απαγόρευση και διάλυση του κόμματος των Καντέ το Νοέμβριο 1917, οι οποίοι ανοιχτά υποστηρίζουν την εξεγερσιακή δράση κατά της Σ.Ε. σε συντονισμό με τις «λευκές» στρατιές. Το κόμμα των Καντέ είναι το μοναδικό κόμμα το οποίο σε αυτήν την φάση διαλύεται τυπικά25. Κατά την διάλυσή του ο Λ. Τρότσκι δηλώνει ότι: «Τους εχθρούς μας σε λίγο θα τους περιμένει όχι μόνο η φυλακή αλλά και η γκιλοτίνα» (σε Καρρ, τ. Ι σελ. 213).

 Οι ηγέτες των καντέ καθώς και οι ηγέτες των δεξιών εσέρων συλλαμβάνονται τον 12.1917 ως ενεχόμενοι σε ανατρεπτική δραστηριότητα αλλά οι εφημερίδες και ο τύπος τους εξακολουθεί να λειτουργεί νόμιμα έως το 1918,26 οπότε και απαγορεύεται η έκδοση. Κατά την διάρκεια του 1918 ακολουθούν χιλιάδες συλλήψεις και εκτελέσεις από τον χώρο των «καντέ» και των «λευκών» κυρίως με πρωτοβουλία της ΤΣΕΚΑ27.

 Η στάση προς τα δημοκρατικά κόμματα του «κέντρου» είναι κυμαινόμενη στο χρόνο. Ιδίως τα κόμματα των μενσεβίκων και των εσέρων («αριστερών» και «δεξιών») τίθενται στο στόχαστρο των οργάνων της Σ.Ε. και του κόμματος των Μπολσεβίκων λόγω των μυστικών συνεννοήσεων με το «λευκό μέτωπο» και της σαφούς ανατρεπτικής τους στάσης. Τον Ιούνιο του 1918 (4-6-1918) και ενώ μαίνεται ο εμφύλιος πόλεμος με απόφασης της ΠΚΕΕ (Πανενωσιακής Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής των Σοβιέτ, VTSIK) αποκλείονται οι μενσεβίκοι και δεξιοί εσέροι από την ΠΚΕΕ28. Έχει προηγηθεί απόφαση της ΚΕ των δεξιών εσέρων του Μαίου 1918, η οποία καλεί ανοιχτά στην «ανατροπή της μπολσεβίκικης δικτατορίας και στον σχηματισμό μιας κυβέρνησης στηριγμένης στην καθολική ψηφοφορία και πρόθυμης να δεχτεί τη βοήθεια των συμμάχων στον πόλεμο κατά της Γερμανίας» (Ε. Καρρ όπ. π. σελ. 218). Η «αριστερή» τάση των εσέρων παραμένει στην κυβέρνηση ως μειοψηφία ως την συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ -την οποία αποδοκιμάζει- και στην ΠΚΕΕ των σοβιέτ ως το Σεπτέμβριο 1918. Σε συνθήκες διακηρυγμένης άσκησης εκ μέρους τους ατομικής τρομοκρατίας, οι αριστεροί εσέροι αποπέμπονται από τα σοβιέτ και αντιμετωπίζουν μαζικές διώξεις και συλλήψεις. Όμως δεν διαλύονται τυπικά ως οργάνωση. Αντίθετα μάλιστα ως τα 1920-21 λειτουργεί νόμιμα ένα τμήμα των αριστερών εσέρων υπό τον Στάινμπεργκ, το οποίο δηλώνει την αποδοχή νομιμότητας της Σ.Ε.29.

Η προστασία του λενινιστικού σοβιετικού καθεστώτος από τους αντιπάλους του (1917-1924). (Μέρος Α)

Τεύχος 67, περίοδος: Απρίλιος – Ιούνιος 1999

τουΔημήτρη Μπελαντή

Μέρος Α΄

Εισαγωγική παρατήρηση

 Η άμυνα της σοσιαλιστικής δημοκρατίας, όταν αποτελεί αντικείμενο πραγμάτευσης από έναν νομικό, κινδυνεύει να εξαντληθεί σε παραθέσεις διατάξεων από νόμους και διατάγματα, σε αναλύσεις συσχετισμών μέσα σε νομοθετικά ή άλλα πολιτειακά σώματα, σε σταθμίσεις συμφερόντων και εννόμων αγαθών. Χωρίς να παρακάμψουμε ολοσχερώς αυτά τα καθήκοντα θα επικεντρωθούμε στο πλαίσιο αυτής της προσέγγισης στις νομικοπολιτικές λογικές που αντιπαρατέθηκαν και στις αντιλήψεις που πρυτάνευσαν στην οργάνωση της ασφάλειας του σοβιετικού κράτους της λενινιστικής περιόδου. Θα εξετάσουμε επίσης τις απώτερες αιτίες και τις συνέπειες αυτών των λογικών στο πεδίο της ταξικής πάλης μέσα στον σοβιετικό κοινωνικό σχηματισμό. Αποφεύγοντας επιμελώς να εξετάσουμε την εξέλιξη των πραγμάτων μετά τον θάνατο του Λένιν θα επιμείνουμε παρ’ όλα αυτά στις συγκρούσεις και στις επιλογές που προετοιμάζουν το «σταλινικό» πρότυπο πολιτικής καταστολής. Επιλογές που σχετίζονται με τέσσερα βασικά ερωτήματα:

α) Τι νόημα έχει ο «έκτακτος» και «εξαιρετικός» χαρακτήρας της άμυνας του σοβιετικού κράτους κατά την λενινιστική περίοδο και σε τι συμπεράσματα οδηγεί;

β) Ποια είναι τα κριτήρια προσδιορισμού του «εσωτερικού εχθρού»1 της επανάστασης;

γ) Πως αντιλαμβάνονται οι μαρξιστές νομικοί του νέου καθεστώτος εκείνη την περίοδο (1917-1924) το πρόβλημα του δικαίου ως μηχανισμού καταστολής του νέου καθεστώτος αλλά και ως μεταβατικής μορφής που πρόκειται να «εγκαταλειφθεί»; Ειδικότερα πως απαντούν στο ζήτημα του δικαίου ως «μηχανισμού εγκληματογένεσης», διαμόρφωσης του «κοινωνικού κινδύνου» και του «πολιτικού εχθρού»;

δ) Ποιος είναι ο φορέας που προσδιορίζει τον «εχθρό», πως αξιολογείται η άσκηση «επαναστατικής» κρατικής βίας και τι συνέπειες έχει αυτή η πραγματικότητα στις σχέσεις εξουσίας που εγκαθιδρύονται σταδιακά μετά την επανάσταση ;

1. Η ένταση της πολιτικής καταστολής ως «κατάσταση ανάγκης»

1.1. Οι περιστάσεις του εμφυλίου πολέμου: ένα νέο κράτος σε άμυνα

 Η σοβιετική εξουσία συγκροτείται εξαρχής ως μία εξουσία σε πολεμική κατάσταση και μάλιστα με «διπλό μέτωπο». Ήδη το πρώτο διάστημα μετά την κατάληψη της εξουσίας διεξάγεται πολεμική σύγκρουση ανάμεσα στις ένοπλες επαναστατικές πολιτοφυλακές και στον συγκροτούμενο Κόκκινο Στρατό από την μία πλευρά και στους στρατούς και τα άτακτα σώματα των «λευκών» στρατηγών από την άλλη. Ενόσω ακόμη η σύγκρουση του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου δεν έχει λήξει, η σοβιετική εξουσία (σ. ε.) αντιμετωπίζει στα δυτικά τα γερμανικά στρατεύματα που πλησιάζουν στη Μόσχα και στην Πετρούπολη. Στην Ουκρανία και στη Φινλανδία οι «κόκκινοι» πολεμούν με τους στρατούς των «λευκών», ενώ κατά την άνοιξη του 1918 30.000 Τσέχοι στρατιώτες του στρατού της Αυστροουγγαρίας απελευθερωμένοι από την ρώσικη αιχμαλωσία στρέφουν τα όπλα τους κατά του καθεστώτος. Οι Γιαπωνέζοι αποβιβάζονται ανατολικά στο Βλαδιβοστόκ και οι Αγγλογάλλοι βορειοδυτικά στο Μουρμάνσκ και στον Αρχάγγελο2. Οι «λευκοί» στρατηγοί Κορνίλοφ, Κόλτσακ, Ντενίκιν, Βράνγκελ κατευθύνονται κατά των επαναστατών με στόχο την ανατροπή τους. Μετά την σύναψη της συμφωνίας του Μπεστ-Λιτόφσκ την άνοιξη του 1918 τα μέτωπα των λοιπών ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και της γενικευμένης σύγκρουσης με τους «λευκούς» παραμένουν ανοιχτά και η νίκη δεν θα επέλθει για τους «κόκκινους» παρά μόνο κατά τα τέλη του 1920 και τις αρχές του 19213.

«Τζορτζ Κάρλιν» Ένας μεγάλος κωμικός και φιλόσοφος σχολιάζει την ακραία συμπεριφορά των ανθρώπων

(Σημ, Απέραντου Γαλάζιου)

Ο Τζορτζ  Κάρλιν  1937-2008  ειναι  ο σημαντικότερος  Stand-up  κωμικός των τελευταίων δεκαετιών.  Σε αυτό το βίντεο που θα δείτε σχολιάζει, με εκπληκτικό μαύρο  χιούμορ  την ακραία  και σαδιστική  συμπεριφορά των ανθρώπων.

Το απόσπασμα είναι απο το Dvd του 2005 George Carlin – Life Is Worth Losing

«Ελληνική Μαφία – τομέας ψυχολογικού εκβιασμού του πολίτη».Εισπρακτικές εταιρίες

Ο Ηλίας Π. είναι άνεργος από επιλογή. Μέχρι πρότινος εργαζόταν σε εταιρεία ενημέρωσης οφειλετών. Παραιτήθηκε πριν από μερικούς μήνες γιατί, όπως λέει σήμερα ο ίδιος, «… κανείς δεν πρέπει να ξεπουλά την αξιοπρέπειά του για 300 ευρώ τον μήνα». Τόσα έπαιρνε για ένα πεντάωρο ασταμάτητων τηλεφωνικών ενοχλήσεων προς δανειολήπτες και οφειλέτες που αδυνατούσαν να εξοφλήσουν τα χρέη τους προς τράπεζες, εταιρείες κινητής τηλεφωνίας και πάσης φύσεως άλλες υπηρεσίες. «Οι εισπρακτικές εταιρείες είναι ό,τι πιο εφιαλτικό έχω βιώσει επαγγελματικά. Με είχαν υπενοικιάσει μέσω εταιρείας ευρέσεως εργασίας και η σύμβασή μου ανανεωνόταν μήνα με τον μήνα, ώστε σε περίπτωση απόλυσης να μην έχω καν δικαίωμα αποζημίωσης. Το χειρότερο, όμως, ήταν η ίδια η φύση της δουλειάς. Καθημερινά μας πίεζαν με χίλιους δυο τρόπους για να πιάνουμε τους υποτιθέμενους στόχους που είχαν θέσει, ώστε η εταιρεία είτε να εξασφαλίζει ένα ποσοστό από τις οφειλές είτε να διατηρεί στο ακέραιο τη σύμβασή της με τον εντολέα που, τις περισσότερες περιπτώσεις, ήταν τράπεζες».   Ο Ηλίας παραιτήθηκε πριν από τέσσερις μήνες, όταν μια μέρα ένα τηλεφώνημα δεν εξελίχθηκε όπως περίμενε. «Πάντοτε προσπαθούσα να είμαι ευγενικός με τους οφειλέτες, ίσως γιατί ενδόμυχα δεν συμφωνούσα με αυτό που έκανα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι ήταν άνεργοι, οικογενειάρχες που ένιωθες μεμιάς την αγωνία στη φωνή τους. Άλλοι τηλεφωνητές ήταν πιο σκληροί στην προσέγγισή τους, πιο αυστηροί, πιο απότομοι. Μια-δυο φορές είχα ακούσει και απειλές για διαταγές πληρωμών, ασφαλιστικά μέτρα και διάφορα άλλα. Γενικά, η τακτική του εκβιασμού ήταν κάτι που ανεπίσημα ενέκρινε ο επικεφαλής του τμήματος. «Τρομάξτε τους και λίγο, αλλιώς δεν θα τα πάρουμε ποτέ…», μας είχε πει σε ανύποπτη στιγμή, προσφέροντας τις περιβόητες «συμβουλές» του. Δεν το έκανα ποτέ. Κατάλαβα γρήγορα ότι γι’ αυτούς ήμασταν αναλώσιμοι, μηχανές που έκοβαν δανεικό χρήμα. Έφερνες λεφτά, δούλευες. Δεν έφερνες, δεν δούλευες. Κι ας είχες πάρει 100-200 τηλέφωνα την ημέρα. Δεν είχε καμιά σημασία.