Ο Adorno για την γυναίκα…

Ο Adorno στην Αρνητική Διαλεκτική θεματοποιεί την γυναίκα ως μια από τις βασικές πτυχές ούτως ώστε να διαφανεί και να εξηγηθεί η αποτυχία του δυτικού εκπολιτισμού ο οποίος έχει φτάσει ήδη στην βαρβαρότητα. “Ολόκληρη η ανθρωπότητα να είχε ένα μόνο κεφάλι, ώστε να έχω τη χαρά να το κόψω με ένα χτύπημα“, λεει στο “Ρωμαίος και Ιουλιέτα” ο Σαίξπηρ με το στόμα της Ιουλιέτας.

Παραθέτονται λοιπόν κάποια αποσπάσματα από την Αρνητική Διαλεκτική:

“Ως αντιπρόσωπος της φύσης η γυναίκα στην αστική κοινωνία έγινε η αινιγματική εικόνα της ακαταμάχητης γοητείας και της αδυναμίας.” 130

” (…) η γυναίκα παραμένει αδύνατη, καθώς η δύναμη περιέρχεται σε αυτή μόνο διαμεσολαβημένη από τον άντρα.” 131

Σκηνή από τον πειραματικό κινηματογράφο της Maya Deren

“Η απελευθέρωση των αστών από την αδικία του φεουδαρχικού και του απολυταρχικού παρελθόντος χρησίμευε μέσω του φιλελευθερισμού στην αχαλίνωτη ανάπτυξη των μηχανών, όπως η χειραφέτηση της γυναίκας καταλήγει στην εκγύμναση της για τις ένοπλες δυνάμεις. Το πνεύμα και οτιδήποτε καλό στη ρίζα του και στην ύπαρξη του είναι αλύτρωτα μπλεγμένο στα δίχτυα αυτής της φρίκης. Ο ορός που δίνει ο γιατρός στο άρρωστο παιδί οφείλεται στην επίθεση κατά των ανυπεράσπιστων πλασμάτων. Τα γλυκόλογα των ερωτευμένων καθώς και τα πιο ιερά σύμβολα του χριστιανισμού απηχούν την ευχαρίστηση από το κρέας του κατσικιού, όπως και αυτή τον διφορούμενο σεβασμό προς το τοτεμικό ζώο. Ακόμη και η πιο διαφοροποιημένη κατανόηση για τη μαγειρική, την εκκλησία και το θέατρο είναι μια συνέπεια του εκλεπτυσμένου καταμερισμού της εργασίας, ο οποίος αποβαίνει εις βάρος της φύσης εντός και εκτός της ανθρώπινης κοινωνίας. Στην αναδραστική ενδυνάμωση αυτής της οργάνωσης έγκειται η ιστορική λειτουργία της κουλτούρας. Γι’ αυτό η γνήσια σκέψη που αποδεσμεύεται από αυτή, ο Λόγος στην καθαρή του μορφή, παίρνει τα χαρακτηριστικά της παράνοιας την οποία οι εδραιωμένοι αυτόχθονες ανέκαθεν παρατηρούσαν. Αν αυτός ο καθαρός Λόγος αποσπούσε μια αποφασιστική νίκη στην ανθρωπότητα, η υπεροχή του ανθρώπινου γένους θα κινδύνευε. Τελικά θα ευσταθούσε και η θεωρία του παραστρατήματος. Αυτή όμως, που κυνικά απέβλεπε στην κριτική της ανθρωποκεντρικής φιλοσοφίας της ιστορίας, είναι η ίδια πολύ ανθρωποκεντρική για να μπορέσει να δικαιωθεί. Ο Λόγος παίζει το ρόλο του οργάνου προσαρμογής και όχι του ηρεμιστικού, όπως θα μπορούσε να φανεί από τη χρήση που του έκανε μερικές φορές το άτομο. Η πανουργία του Λόγου βρίσκεται στη δυνατότητα του να μεταβάλει τους ανθρώπους σε κτήνη με ολοένα αυξανόμενη εμβέλεια και όχι να εγκαθιδρύσει την ταυτότητα υποκειμένου και αντικειμένου.” 358-9

Horna kati 1962 Woman with Masks

“Η φροντίδα όμως για το άλογο ζώο φαίνεται στον έλλογο, περιττή. Ο δυτικός πολιτισμός την έχει αναθέσει στις γυναίκες. Αυτές δεν συμβάλλουν αυτόνομα στη δυναμική προσφορά, στην οποία βασίζεται αυτός ο πολιτισμός. Ο άντρας πρέπει να βγαίνει έξω στην εχθρική ζωή, πρέπει να δρα και να επιδιώκει. Η γυναίκα δεν είναι υποκείμενο. Δεν παράγει, αλλά περιποιείται αυτούς που παράγουν, ένα ζωντανό μνημείο των πολύ μακρινών καιρών της κλειστής οικιακής οικονομίας. Γι’ αυτήν δεν ήταν πολύ ευνοϊκός ο καταμερισμός της εργασίας, όπως τον επέβαλε ο άντρας. Έγινε η ενσάρκωση της βιολογικής λειτουργίας, η εικόνα της φύσης, που η καταπίεση της αποτέλεσε τον τίτλο τιμής αυτού του πολιτισμού. Το όνειρο χιλιετιών ήταν η χωρίς όρια υποδούλωση της φύσης, η μετατροπή του κόσμου σε απέραντο κυνηγότοπο. Με αυτόν τον πόθο ήταν εναρμονισμένη η ιδέα του ανθρώπου στην ανδρική κοινωνία. Αυτό ήταν το νόημα του Λόγου για τον οποίο ο άντρας καυχιόταν. Η γυναίκα ήταν μικρότερη και πιο αδύναμη·ανάμεσα σε αυτή και τον άντρα υπήρχε μια διαφορά την οποία δεν μπορούσε να ξεπεράσει, μια διαφορά που έχει τεθεί από τη φύση, η μεγαλύτερη ντροπή και ταπείνωση που μπορεί να υπάρξει στην ανδρική κοινωνία. Εκεί όπου η υποδούλωση της φύσης είναι ο αληθινός στόχος, η βιολογική κατωτερότητα παραμένει το κατεξοχήν στίγμα και η σφραγισμένη από τη φύση αδυναμία είναι το σημάδι που ανοίγει την όρεξη για βιαιοπραγία.” 394-5

Aleksandra Ekster (Russian 1882–1949) [Futurism, Cubism, Constructivism, Suprematist] Costume design for Herodiade of “Salome” by Oscar Wilde (Aleksandra Ekster).

“Η αστική τάξη επωφελήθηκε από την αρετή και την κοσμιότητα της γυναίκας, τους σχηματισμούς αντίδρασης της μητριαρχικής εξέγερσης. Η ίδια η γυναίκα κατάφερε για λογαριασμό ολόκληρης της υπό εκμετάλλευση φύσης να γίνει δεκτή στον κόσμο της κυριαρχίας, αλλά ως σπασμένη. Υποδουλωμένη, καθρεφτίζει στα μάτια του νικητή τη νίκη του με την αυθόρμητη υποταγή της: Την ήττα ως αφοσίωση, την απελπισία ως ωραία ψυχή, την ατιμασμένη καρδιά ως το στήθος που χαρίζει αγάπη. Με το τίμημα της ριζικής απόσπασης από την πρακτική, της απόσυρσης στον άτρωτο μαγικό κύκλο, η φύση δέχεται από τον κύριο της πλάσης τα σέβη του.” 396

Σκηνή από την ταινία Solaris του Tarkovsky

” (…) το είδωλο της κοινωνίας σήμερα είναι το αεροδυναμικά ευγενές ανδρικό πρόσωπο. Το θηλυκό χρησιμεύει στη δουλειά και στη γέννα ή, ως ευπαρουσίαστο,ανεβάζει το κοινωνικό γόητρο του συζύγου. Δεν συνεπαίρνει τον άνδρα σε ενθουσιώδεις διαχύσεις. Η λατρεία επιστρέφει πάλι στη φιλαυτία. Ο κόσμος με τους σκοπούς του χρειάζεται ολόκληρο τον άντρα. Κανένας πια δεν μπορεί να δοθεί ολοκληρωτικά, πρέπει να μείνει μέσα. 401

 

Οι σελίδες από το βιβλίο: T. Adorno and M. Horkheimer, “Διαλεκτική του Διαφωτισμού”, Εκδόσεις Νήσος, 1996.

Η εικόνα της ανάρτησης: “Lissitzky El Plaksin Mikhail 1928 Woman With Hammer and Sickle”

---

Aπό:https://fristuti.wordpress.com/2016/03/08/%CE%BF-adorno-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%BA%CE%B1/

Το τέρας του Malmesbury…

γράφει ο Βαγγέλης Ζέρβας.

Στις 5 Απριλίου 1588 ο φόβος από την είδηση της εισβολής του ισπανικού στόλου στα αγγλικά ύδατα προκαλεί πρόωρο τοκετό στη γυναίκα του πάστορα του Malmesbury, που φέρνει στον κόσμο τον δευτερότοκο γιο της, Thomas Hobbes, έναν από τους σημαντικότερους πολιτικούς φιλόσοφους της αστικής σκέψης. “Η μητέρα μου γέννησε δίδυμα, εμένα και τον φόβο” θα πεί αργότερα στην αυτοβιογραφία του.Στην πολυτάραχη και μακρόχρονη ζωή του (είδε το κεφάλι ενός βασιλιά να πέφτει, την φρίκη των Εμφυλίων Πολέμων, τη δικτατορία του Cromwell, την παλινόρθωση των Stuart) αφιέρωσε μεγάλο μέρος του έργου του στην διαμόρφωση μιας πολιτικής θεωρίας που- όπως ο ίδιος πίστευε- θα εξασφάλιζε οριστικά την ειρήνη και την τάξη σε μια κοινωνία. (1)

Ο Ηοbbes, ήδη από την εποχή που ζούσε υπήρξε το μαύρο πρόβατο. Πολιτικοί, κληρικοί, νομομαθείς, επιστήμονες και πανεπιστημιακοί συμφωνούσαν ότι οι απόψεις του είναι βλάσφημες και επικίνδυνες. Το παρατσούκλι “τέρας του Malmesbury” ήταν μόνο το πιο συνηθισμένο ανάμεσα στα πολλά που του είχαν προσάψει. Του καταλόγισαν ένα σωρό αιρέσεις. Ο λόρδος Clarendon δήλωνε ότι “κάθε συντεταγμένη εξουσία πρέπει να τον συλλάβει”.

Το 1666 όταν η πανούκλα έπληξε το Λονδίνο αιτία θεωρήθηκε η εξάπλωση του αθεϊσμού και ο Hobbes πρώτος υπεύθυνος. Η Βουλή των κοινοτήτων ψηφίζει νόμο ενάντια στους άθεους και συστήνει ειδική επιτροπή για να εξετάσει το έργο του Hobbes Leviathan. Γίνονται προτάσεις από επισκόπους να καεί στην πυρά. Τελικά ο ίδιος θα γλυτώσει, όχι όμως και τα έργα του που μετά το θάνατο του καταδικάζονται επίσημα και καίγονται πανηγυρικά στο προαύλιο του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (2). Οι χαρακτηρισμοί της ωμότητας και του απολυταρχισμού θα ακολουθούν το έργο του και τους επόμενους αιώνες. Και θα χρειαστεί να φτάσουμε στον 20ο αιώνα για να αναγνωριστεί-και πάλι όχι από όλους- η σημασία των κειμένων του. (3)

Ο Μισέλ Φουκώ στο Death Valley. Μια συνέντευξη του Simeon Wade στο Boom…

Ο Φουκώ και ο Μάικλ Στόουνμαν στο Death Valley

Boom: Τι μπορείτε να μας πείτε για την παραπάνω φωτογραφία;

Simeon Wade: Έβγαλα την παραπάνω φωτογραφία με την Leica μου, τον Ιούνιο του 1975. Η φωτογραφία δείχνει την οροσειρά Panamint, τις αλυκές του Death Valley και τους παγωμένους αμμόλοφους στο Zabriskie Point. Σε πρώτο πλάνο, δυο φιγούρες: ο Μισέλ Φουκώ, με το άσπρο ζιβάγκο, την ιερατική του ενδυμασία και ο Michael Stoneman, ο οποίος ήταν ο σύντροφος της ζωής μου.

Boom: Πως καταλήξατε στo Death Valley με τον Μισέλ Φουκώ;

Simeon Wade: Εκτελούσα ένα πείραμα. Ήθελα να δω πώς ένα από τα μεγαλύτερα μυαλά στην ιστορία θα επηρεαζόταν από μια εμπειρία που δεν είχε ποτέ πριν: καταναλώνοντας μια κατάλληλη δόση LSD σε ένα σκηνικό ερήμου εξαιρετικής μεγαλοπρέπειας και συμπληρώνοντας σ’ αυτό διάφορα είδη ψυχαγωγίας. Ήμασταν στo Death Valley για δυο μέρες και μια νύχτα. Και αυτό είναι ένα από τα σημεία που επισκεφτήκαμε στη διάρκεια αυτού του ταξιδιού.

Boom: Τι μπορείτε να πείτε γι αυτήν την φωτογραφία; Τρίπαραν ήδη ο Φουκώ και ο Στόουνμαν όταν βγήκε; Και δεν είχε απίστευτη ζέστη, Ιούνιος στo Death Valley;

Wade: Ναι. Σταθήκαμε στο ύψος των περιστάσεων, θα λέγαμε, σε μια περιοχή που ονομάζεται “Artist’s Palette”. Και ναι, είχε πολλή ζέστη. Όμως το απόγευμα δρόσισε, και μπορείτε να δείτε τον Φουκώ με το ζιβάγκο του στον δροσερό αέρα. Πήγαμε στο Zabriskie Point για να δούμε να εμφανίζεται η Αφροδίτη. Ο Μάικλ τοποθέτησε ηχεία ολόγυρά μας, καθώς δεν ήταν κανείς άλλος εκεί, και ακούσαμε την Elisabeth Schwarzkopf να τραγουδά το Vier letzte Lieder  του Richard Strauss. Είδα δάκρυα στα μάτια του Φουκώ. Μπήκαμε μέσα σε μια απ’ αυτές τις κοιλότητες  – σαν το ηφαίστειο του James Turrell[1] – και ξαπλώσαμε και παρακολουθήσαμε την Αφροδίτη να ξεπροβάλλει και αργότερα να εμφανίζονται τα αστέρια. Παραμείναμε στο Zabriskie Point για περίπου δέκα ώρες. Ο Μισέλ έβαλε επίσης το Three Places in New England του Charles Ives  και το Kontakte του Stockhausen μαζί με λίγο Chopin… Ο Φουκώ έτρεφε βαθειά εκτίμηση για τη μουσική· ένας από τους φίλους του από το κολλέγιο ήταν ο Pierre Boulez.[2]

Boom: Φοβερή playlist. Αλλά γιατί LSD;

Ο ξαφνικός θάνατος της σιόρα Βερόνικα Δαλιέτου…

Η σιόρα Βερόνικα γεννήθηκε μεγάλωσε και πέθανε  στο ίδιο δωμάτιο.

Το παράθυρο της «έβλεπε» από μια γωνία λίγη θάλασσα και ένα κομμάτι από το Βίδο.

Το όνειρό της πάντα ήταν ένα σύγχρονο διαμέρισμα που να καθαρίζεται εύκολα. Με γυαλιστερά πατώματα , κάτασπρους τοίχους και μπετονένιο ταβάνι.

Το σπίτι στα μουράγια ήταν μεγάλο αλλά χωρίστηκε σε τέσσερα κομμάτια . Ένα για κάθε παιδί.

Η Βερόνικα πήρε σαράντα πέντε τετραγωνικά. Εκεί παντρεύτηκε και εκεί μεγάλωσε τρία παιδιά.

Τα μοροφίντα του σπιτιού άλλαξαν τρείς φορές.

Την μία όταν  παντρεύτηκε.

Την άλλη όταν ήταν γκαστρωμένη στο δεύτερο παιδί και την τρίτη στο τέλος που έμεινε μόνη της.

Θυμάμαι που μου έδειχνε τα σημάδια από τα χωρίσματα και μου εξηγούσε λεπτομερώς την διαρρύθμιση του σπιτιού ανά εποχή.

Η Βερόνικα Δαλιέτου αισθανόταν πάντα ενοχές διότι παντρεύτηκε «έναν τιποτένιο».

Κυρίως τα είχε με τον εαυτό της και απορούσε για την ανοησία της να τον παντρευτεί.

Η αλήθεια είναι ότι είχε δίκιο.

Δεν ξέρω αν ο άντρας της ζει ακόμα. Έχω καιρό να τονε δώ. Όταν όμως τον  έβλεπα να σουλατσάρει στην πιάτσα με τις παρέες του μου γυρίζανε τα άντερα.

Έτσι και αλλιώς ποτέ δεν με ενδιέφερε να του πω ούτε καλημέρα.

Η Βερόνικα Δαλιέτου κράτησε το πατρικό όνομα και το πατρικό της σπίτι και συνέχισε την ζωή της.

Δούλευε χρόνια δημοτικός υπάλληλος μέχρι που πήρε την σύνταξή της.

Με ένα μισθό κατάφερε και μεγάλωσε τα παιδιά της με απίστευτες στερήσεις.

Σε μια εποχή που η Κέρκυρα «έβγαζε πολλά λεφτά» , η Βερόνικα μετρούσε δεκάρες για να τα βγάλει πέρα αξιοπρεπώς. 

Μιλάμε για απίστευτους οικογενειακούς προϋπολογισμούς που ακόμα και εγώ που είμαι πάμφτωχος δεν  θα τους  είχα διανοηθεί.

Η Βερόνικα Δαλιέτου πέρασε την ζωή της δίπλα σε ένα παράθυρο που έβλεπε από μια γωνία την θάλασσα.

Δεν χρειαζόταν να κοιτάει το ρολόι στον τοίχο. Καταλάβαινε την ώρα από τα φέρυ που περνούσαν.

Την ρώταγες «τι ώρα είναι»  και σου απαντούσε αμέσως χωρίς να κοιτάξει ρολόι.

Κάποια φορά πήγε και στην αδελφή της που είναι παντρεμένη στην  Αγγλία  και όλο έλεγε για αυτό το ταξίδι.

Όποια συζήτηση και να είχατε θα  στο γύριζε στο ταξίδι στην Αγγλία.

Κάποια στιγμή τα παιδιά έφυγαν και ακολούθησε το καθένα τον δρόμο του.

Η Βερόνικα Δαλιέτου έμεινε μόνη στο πατρικό της σπίτι στα μουράγια για πρώτη φορά στην ζωή της.

Ήταν τότε που άλλαξε για τρίτη φορά τα μοροφίντα.

Τώρα το σπίτι είχε μια μονοκόμματη και σχετικά ευρύχωρη κουζίνα-τραπεζαρία με το δωμάτιο προς την θάλασσα, ένα μικρό υπνοδωμάτιο πίσω και το μπάνιο.

Όταν η Βερόνικα Δαλιέτου αρρώστησε μαζεύτηκαν παιδιά και αγγόνια στο νοσοκομείο.

Μπροστά της ήταν όλο λόγια παρηγοριάς.

Στο διάδρομο όμως τα βλέμματα γινόταν ανήσυχα.

Αγαπούσαν την μάνα τους αλλά τώρα άρχιζαν τα δύσκολα.

Αν αργήσει να πεθάνει ποιος θα την αναλάβει και έναντι ποίου ανταλλάγματος.

Δεν το λέγανε έτσι αλλά αυτό ήταν.

Η Βερόνικα Δαλιέτου ήξερε καλά τι γινόταν στους διαδρόμους του νοσοκομείου . Αυτή τα γέννησε.

Σε λίγες μέρες ήρθε το εξιτήριο και η «Μάμα» ξαναγύρισε στο σπίτι. 

Το πρώτο πράμα που έκανε ήταν να καθίσει στην ψάθινη καρέκλα δίπλα στο παράθυρο και να τους ζητήσει ένα ποτήρι νερό.

Κοιτάχτηκαν ανήσυχα,  γιοί νύφες και γαμπροί . «Αυτή δεν ζήταγε ποτέ τίποτα».  «Τι συμβαίνει;»

Τις επόμενες μέρες κατέληξαν σε συμφωνία.

Θα την αναλάμβανε ο μικρότερος  και όταν θα πέθαινε θα έπαιρνε το σπίτι.

Της ανακοίνωσαν την απόφαση και επειδή «οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους» έμενε να γραφτεί  η διαθήκη για να είναι σχετικά εξασφαλισμένος ο «μικρός» και να υπογράψουν και δήλωση στον συμβολαιογράφο οι υπόλοιποι ότι «ουδεμίαν απαίτησιν έχουν».

Αρνήθηκε. «Δεν έχω ανάγκη από νοσοκόμο». Είπε γελώντας για να μην βαρύνει το κλίμα.

Τους είπε και ένα ανέκδοτο και γέλασαν όλοι.

Αναρωτήθηκε και «Τι να μαγειρέψω για αύριο;» και τους καληνύχτισε.

Η Βερόνικα Δαλιέτου πέθανε μετά από δύο χρόνια καθώς ανέβαινε την ξύλινη εσωτερική σκάλα του σπιτιού.

Είχε κατέβει στην πιάτσα να πάρει την σύνταξη και στο γυρισμό πήρε και μια τυρόπιτα.

---

Από:http://iltrovator.blogspot.gr/2017/02/blog-post.html

Υπάρχει κισμέτ στα πραξικοπήματα;…

Στο εκτενές Σχόλιο στο τέλος του πρώτου μέρους της Ηθικής, ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της ευρωπαϊκής (με κάποιες ασιατικές δόσεις) φιλοσοφίας, ο Σπινόζα εντοπίζει –και διακριτικά διακωμωδεί- την κατ’ αυτόν βασικότερη αιτία πλάνης: την βουλησιαρχική/ τελεολογική αυταπάτη, όπως θα λέγαμε σήμερα, δηλαδή την πεποίθηση ότι όλα τα φαινόμενα είναι αποτελέσματα ενός τελικού αιτίου, ενός σχεδιασμού. Η πεποίθηση αυτή οδηγεί τους ανθρώπους να φαντάζονται κάποιους rectores naturae, κάποιους «πρυτάνεις της φύσης», και να τους βλέπουν παντού ως κρυμμένη αιτία κάθε συμβάντος.

Καθώς ο Σπινόζα έγραφε πριν από τρεισήμισι αιώνες, δεν είχε ακόμα υπόψη του ένα νέο πεδίο που έμελλε να αναπτυχθεί αργότερα, ιδίως στο πλαίσιο του γερμανικού ιδεαλισμού, και να εξελιχθεί σε πραγματικό παράδεισο της βουλησιαρχίας/ τελεολογίας: την ιστορία, και (δηλαδή) την πολιτική. Εάν έγραφε σήμερα, ίσως πρόσθετε στο Σχόλιό του μια αναφορά στους rectores historiae, μια νέα παραλλαγή εκείνης της φαντασίωσης που τείνει να καταλαμβάνει σήμερα τη φαντασία του πλήθους.

 

Κοιτώντας κανείς όσα γράφονται στον κυβερνοχώρο γύρω από την πρόσφατη απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, βλέπει ότι σε αυτά είναι εξαιρετικά διαδεδομένη η υπόνοια ότι «η ιστορία ήταν στημένη».

Όσοι το λεν αυτό, σπανίως εξηγούν με σαφήνεια τι ακριβώς εννοούν· ποιος δηλαδή θεωρούν ότιέστησε τι, και πώς. Συχνά, άμα ερωτηθούν, απαντούν ότι δεν είναι σίγουροι για τις λεπτομέρειες, αλλά «δεν τους βγάζει κανείς από το μυαλό» ότι υπήρξε στήσιμο (πράγμα που ήδη παραπέμπει σε μία ήδη εδραιωμένη δομή σκέψης, όχι σε κάποια παρατήρηση και ανάλυση εξωτερικών γεγονότων).

Η έννοια του «στησίματος» προέρχεται ως γνωστόν από το χώρο του αθλητισμού, και ιδίως του ποδοσφαίρου. Εκεί, στημένος χαρακτηρίζεται ένας αγώνας στον οποίο και οι δύο ομάδες, ή ορισμένοι παίκτες τους, ή/ και ο διαιτητής, έχουν προσυμφωνήσει ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα και κάνουν ό,τι χρειάζεται προκειμένου στο τέλος να προκύψει ακριβώς αυτό. Η συμφωνία συχνά αφορά όχι μόνο το ποια από τις δυο ομάδες θα νικήσει, αλλά και πόσα γκολ θα βάλει η κάθε μια, ακόμα και πότε, ή και άλλα στοιχεία του αγώνα ακόμα πιο λεπτομερή.

Ο Σπινόζα μυθιστοριογράφος…

του Πιερ-Φρανσουά Μορώ

Ο Αλέξανδρος κατακτά την Ασία, αλλά πέφτει στη δεισιδαιμονία και αρχίζει να συμβουλεύεται μάντεις μόλις συναντήσει τις πρώτες αναποδιές στο πεδίο της μάχης· ένας Ισπανός ποιητής, μετά από μια βαριά αρρώστια, παθαίνει αμνησία και δεν αναγνωρίζει πλέον τις τραγωδίες που έχει γράψει· ένας νέος που δεν αντέχει πλέον την πατρική εξουσία φεύγει και κατατάσσεται στο στρατό, όπου θα υποστεί μια εξουσία ακόμη πιο τυραννική· ένας εραστής που τον αγνοεί η αγαπημένη του ξεσπαθώνει κατά των γυναικών και ορκίζεται ότι δεν θα ξαναασχοληθεί μαζί τους –αλλά μόλις η φίλη του του γνέψει και πάλι, τρέχει να ξανασμίξει μαζί της· ένας ενάρετος ηθικολόγος κατακεραυνώνει τα ελαττώματα των ανθρώπων αλλά στην πραγματικότητα το μόνο που θέλει είναι να κάνει τη ζωή τους εξίσου ανυπόφορη με τη δική του και το μόνο που καταφέρνει είναι να τον μισήσουν όσοι τον ακούνε. Τόσες και τόσες ιστορίες από τις οποίες ο Σπινόζα μάς αφηγείται την αρχή, ενίοτε μάλιστα και περισσότερα επεισόδια (ο Αλέξανδρος επανεμφανίζεται συχνά στα γραπτά του): οι δύο Πραγματείες (πολιτική καιθεολογικο-πολιτική) είναι διάσπαρτες από εμβρυώδεις αφηγήσεις, υπαινιγμούς σε πολύ γνωστές ιστορίες, αλλά και ανέκδοτα με ανώνυμους ήρωες.

H αφηγηματική φλέβα του Σπινόζα συνεχίζεται στην αλληλογραφία του: στις επιστολές του προς τον Μπλέιενμπερχ εμφανίζονται ο Ηρώδης και ο Νέρων, οι οποίοι σκότωσαν και οι δύο τη μητέρα τους, αλλά με διαφορετικά κίνητρα (ο ένας τιμωρεί έτσι τη δολοφονία του πατέρα του, ο άλλος ενεργεί απλώς από φιλοδοξία και βαναυσότητα)· η επιστολή στον Άλμπερτ Μπυρχ αναφέρεται σε έναν προτεστάντη στρατηγό ο οποίος δίνει όστιες να τις φάνε τα άλογά του για να δείξει την περιφρόνησή του προς την καθολική διδασκαλία περί ευχαριστίας· ωστόσο, παρατηρεί ο Σπινόζα στο συνομιλητή του ο οποίος θέλει να τον προσηλυτίσει, αυτό το έκανε ατιμώρητα (δεν τον κεραυνοβόλησε η οργή του θεού). Όσο για τον Αδάμ και το αμάρτημά του, φιλοξενούνται ουσιαστικά σε όλα τα έργα τού Ολλανδού φιλοσόφου, από τη Σύντομη Πραγματεία μέχρι την Ηθική.

Μόνο Οι Ηλίθιοι Είναι Έντιμοι (;) …

«Είναι θλιβεροί οι καιροί, όταν η εντιμότητα ονομάζεται αφέλεια και η ειλικρίνεια λέγεται ηλιθιότητα».
Πσέρβα-Τετμάιερ Κ.

«Σε μια παρέα μεθυσμένων όλοι απεχθάνονται εκείνον που δεν πίνει».
Κινεζική παροιμία

«Ο ἀναμάρτητος ὑμῶν πρῶτος βαλέτω λίθον ἐπ’ αὐτήν». 
Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, 8,7

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Ζούμε σ’ έναν διεφθαρμένο κόσμο. Ένας απόλυτα έντιμος άνθρωπος, αν καταφέρει να επιβιώσει, θα χαρακτηριστεί από όλους ηλίθιος. Όμως υπάρχουν τέτοια «παράξενα όντα», απόλυτα έντιμα;

Υπάρχουν άνθρωποι αδιάφθοροι, αναμάρτητοι; Τίμιοι άνθρωποι που όχι μόνο δεν έχουν κάνει κάτι ανέντιμο, αλλά τους δόθηκε η ευκαιρία να το κάνουν και το απέφυγαν;

Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν πει ποτέ ψέματα -ή τουλάχιστον δεν είπαν όλη την αλήθεια, που δεν έχουν αγνοήσει έναν νόμο ή κανόνα (οδικής κυκλοφορίας έστω), που δεν έχουν κρύψει κάτι απ’ την εφορία -έστω μια απόδειξη;