«Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια» Ιστορία μιας φράσης…


%cf%83%cf%87%ce%bf%ce%bb%ce%b5%ce%b9%ce%bf2

Γράφει η Νατάσα Κεφαλληνού

Ποιο τρίπτυχο αποτελεί την πιο διαδεδομένη συνθηματική φράση της ελληνικής ιστορίας; Ποιο σύνθημα κρεμόταν από τα χείλη των απανταχού Ελλήνων αντιδραστικών και ακροδεξιών; Ποια φράση ενώνει τις πιο μαύρες σελίδες της ελληνικής ιστορίας, τις δικτατορίες του Μεταξά και του Παπαδόπουλου; Μία και μόνο, υπεράνω όλων: «Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια».

Το σύνθημα άρρηκτα συνδεδεμένο με την κυρίαρχη ιδεολογία και το συντηρητισμό, γεννήθηκε το 19ο αιώνα, διαδόθηκε κατά τον 20ο και μεσουράνησε στη δικτατορία των συνταγματαρχών. Στις μέρες μας επανήλθε δυναμικά μέσα από τα κηρύγματα μίσους του νέο-ναζιστικού μορφώματος της «Χρυσής Αυγής». Ενδεικτικά αναφέρουμε την ομιλία, στη Βουλή, του αρχηγού της εγκληματικής οργάνωσης, Νίκου Μιχαλολιάκου, για το σύμφωνο συμβίωσης, στην οποία υποστήριξε: «Επιχειρείτε να συμβάλλετε στη διάλυση του θεσμού της ελληνικής οικογένειας. Αν για σας είναι αναχρονιστικό τότε για εμάς τους εθνικιστές της Χρυσής Αυγής ισχύει και θα ισχύει το σύνθημα “Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια”».

Συνέχεια

Συνέντευξη Silvia Federici… αντιστάσεις στον καπιταλισμό, αναπαραγωγή και κοινά…


από τους Χρήστο Σύλλα, Μαριάννα Ρουμελιώτη, το βυτίο | βίντεο: Γιάννης Νικολόπουλος


«Πηγαίνουµε σε διαδηλώσεις, δηµιουργούµε γεγονότα, και αυτό µετατρέπεται σε αιχµή του αγώνα µας. Η ανάλυση για το πώς αναπαράγουµε αυτές τις κινήσεις, πώς αναπαραγόµαστε εµείς οι ίδιες/ίδιοι δεν είναι στο κέντρο της κινηµατικής οργάνωσης. Θα έπρεπε να είναι».

O συλλογισμός ανήκει στη Silvia Federici, καθηγήτρια πολιτικής φιλοσοφίας και ακτιβίστρια από τη σκοπιά της ριζοσπαστικής φεμινιστικής μαρξιστικής παράδοσης. Πριν μια εβδομάδα περίπου, καταφέραμε να τη συναντήσουμε στην Αθήνα και να της απευθύνουμε έξι από τις χιλιάδες ερωτήσεις – κουβέντες που θέλαμε να της κάνουμε. Αεικίνητη και διαυγής, προσηνής αλλά και νευρώδης, η Federici «άπλωσε» σε μια συνέντευξη τη θεωρητική της εργασία σε συνδυασμό με την βιωματική της εμπειρία στην Αφρική (Νιγηρία), τις ΗΠΑ και οπουδήποτε αλλού βρέθηκε για να παρατηρεί και να συμμετέχει με τον κόσμο της εργασίας.

Η ματιά και η συνεισφορά της Federici επικεντρώνεται στην «κρυμμένη» οικιακή εργασία, η εκμετάλλευση της οποίας ήταν δουλειά του Κεφαλαίου αλλά και της ευρύτερης κοινωνικής οργάνωσης της καπιταλιστικής πατριαρχίας – εντός της οι γυναίκες δέχονταν και δέχονται τις εξουσιαστικές πιέσεις του άνδρα-εργάτη.

H Federici επιμένει στη σημασία της αναπαραγωγικής εργασίας των γυναικών ως κύρια πηγή της πρωταρχικής κεφαλαιοκρατικής συσσώρευσης και την εξηγεί με βάση τις σύγχρονες επιθέσεις κράτους και κεφαλαίου εναντίον τους. Μας μιλά για την ανάγκη παραγωγής των «κοινών» (αγαθών, χώρων και χρόνων) μέσα στην καπιταλιστική διαδικασία: η συλλογικοποίηση των εμπειριών στο δρόμο, η φυσική επαφή και η συσσώρευση γνώσης για χρήση, αποτελεί για την Federici τον δρόμο για μια βιώσιμη πολιτική διαδικασία – για τα κινήματα που θέλουν να αυτο-αναπαραχθούν


7

Μιλάτε πολύ για τα αυτό – αναπαραγόμενα κινήματα σαν αυτά των Ζαπατίστας, και των ανθρώπων στηνOaxaca και στη Βολιβία. Μπορούν αυτοί οι αγώνες να προσφέρουν τις απελευθερωτικές προοπτικές τους σαν παράδειγμα στον δυτικό κόσμο; Ποιοί είναι οι περιορισμοί;

Μία από τις πιο μεγάλες πηγές έμπνευσης του αγώνα, που έρχεται από τη Λατινική Αμερική, από τον αγώνα των Ζαπατίστας, από τον αγώνα των ανθρώπων χωρίς γη στη Βραζιλία, από τους αγώνες που λαμβάνουν χώρα σε πολλές αστικές περιφέρειες σε πόλεις της Λατινικής Αμερικής, είναι ότι αυτή η πάλη μας δίνει την αίσθηση μιας νέας κοινωνίας, κάτι νέου που αναδύεται. Αυτό είναι κάτι που εμείς στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες συχνά ονειρευόμαστε. Την ιδέα μιας κοινωνίας, μιας κοινότητας, στην οποία μπορούμε να αρχίσουμε να εξασκούμε στοιχεία αυτοδιεύθυνσης. Σ΄ αυτούς τους χώρους μπορείς να δεις ότι οι άνθρωποι όχι μόνο μοιράζονται κάποιες μορφές πλούτου, αλλά επίσης αρχίζουν να παράγουν με ένα νέο τρόπο και εγκαθιδρύουν νέες σχέσεις παραγωγής και σιγά σιγά δημιουργούν δικά τους σχολεία, άτυπα νοσοκομεία και ακόμη ότι έχουν κάποια μορφή κομμουναλιστικής (communal) διακυβέρνησης.

Συνέχεια

Από το σχολείο, στην αστυνομία και στο στρατό…


Θάλασσα μπάτσων

Του Χρήστου Σύλλα

Έχουν περάσει 81 χρόνια από τότε ο Βίλχελμ Ράιχ στην «Μαζική Ψυχολογία του Φασισμού» (1933) εξηγούσε τη συμπεριφορά των μικροαστικών στρωμάτων (υπαλλήλων, μικροεπιχειρηματιών) τα οποία προτιμούσαν την ψυχολογική και υλική ασφάλεια που παρείχε η πατριαρχική οικογένεια και η «κοινωνία του έθνους».

Η αναπαραγωγή εξουσιαστικών στερεοτύπων και η αδυναμία αντίδρασης σε ηγέτες, εργοδότες και καθοδηγητές διατηρεί το σημερινό ανάλογό της στον ελληνικό χώρο, σε άλλα κατά περίπτωση συγκείμενα, όμως πάνω στον ίδιο πυρήνα της μικροαστικής νοοτροπίας: από μικρή ηλικία τα παιδιά μαθαίνουν να μιμούνται και να βιώνουν το ρόλο του στρατιώτη, του μπάτσου, του υπηρέτη-υπαλλήλου του έθνους και της πατρίδας. Μέσα από το σχολικό περιβάλλον, επιλέγουν την ασφάλεια της επαγγελματικής αποκατάστασης στον στενό πυρήνα του κράτους.

Συνέχεια

Ελληνική οικογένεια: όταν η ανάγκη βαφτίζεται αγάπη…


skalab1

Ο θεσμός της οικογένειας, κρατά τα σκήπτρα. Είναι ο σημαντικότερος θεσμός του ανθρώπου και γιατί;

Τρύφων Ζαχαριάδης: Ο βιολογικός ορισμός της οικογένειας δεν ανταποκρίνεται στην ευρύτερη  διάστασή του, ούτε κοινωνιολογικά ούτε απόλυτα ψυχολογικά. Συχνά, άτομα χωρίς σχέσεις αίματος μπορούν να αποτελέσουν μία οικογένεια. Η λειτουργία της οικογένειας υπάρχει από τη στιγμή που δημιουργούνται δεσμοί στις σχέσεις των μελών της. Πράγματι, ο θεσμός διατήρησε τα πρωτεία του ισχυρά. Διατηρήθηκε, γιατί είναι ανθρώπινη ανάγκη να ανήκουμε κάπου και να προσδοκούμε αυτό το «κάπου» να μας προσδώσει ασφάλεια, στήριξη, κατανόηση και αποδοχή.

Συνέχεια