Οι Άγνωστες Περιπλανήσεις του Durruti…

Η χρονιά που οι Ισπανοί αναρχικοί άδειασαν τις αμερικανικές τράπεζες

Ένας ξαφνικός χτύπος στην πόρτα του Félix López. Η ώρα ήταν έξι το πρωί. Ήταν η αστυνομία; Όχι. Τα χτυπήματα ήταν του Pedro Nolasco Arratia, συντρόφου στις περιπέτειες της παράνομης ομάδας Φως και Δράση, και του αναρχοσυνδικαλιστή ηγέτη, Félix. Είχε φτάσει μυστικά, και έπρεπε να πάει αμέσως στα γραφεία της IWW, της οργάνωσης των Αναρχικών Εργατών του Κόσμου. Δεν έπρεπε να κάνει ερωτήσεις, είπε ο Arratia, επρόκειτο για μια υπόθεση που κανείς δεν έπρεπε να γνωρίζει το παραμικρό. Ήταν Ιούλιος, μέσα του χειμώνα, στο Σαντιάγκο της Χιλής. Η χρονιά ήταν το 1925.

Δεν πρέπει να υπήρχαν περισσότεροι από 5 άνθρωποι στα γραφεία της IWW. Και είχαν όλοι τους ιδιόρρυθμες, έντονες Σπανιόλικες προφορές. Μόνο δυο μίλησαν. Ο ένας ήταν μεγαλόσωμος, εξωστρεφής, φιλικός και παθιασμένος, με βαθύ βλέμμα και μπόλικο χάρισμα. Ο άλλος ήταν κοντός, αδύνατος, πολύ σοβαρός και πολύ νευρικός. Ο López θυμάται: “ένας μικροσκοπικός τύπος, αλλά με περίσσιο κουράγιο”. Ο πρώτος ήταν ο Buenaventura Durruti, ο άλλος, ο Francisco Ascaso. Οι υπόλοιποι: ο αδερφός του Ascaso, ο Alejandro, ο Gregorio Jover και ο Antonio Rodríguez, ο El Toto. Ήταν εκείνος που μετά τις ληστείες στην Χιλή θα επέστρεφε στην Γαλλία, φέρνοντας μαζί του 47.000 πέσος για τον αγώνα ενάντια στην δικτατορία στην Ισπανία.

Ήταν όλοι τους μέλη της Αναρχικής Ομάδας Solidarios, και γνωστοί κατά την διάρκεια των ταξιδιών τους ως Οι Περιπλανώμενοι, σχετικά με τους οποίους ο López και ο Arratia είχαν ακούσει σχεδόν απίστευτες ιστορίες σχετικά με την δυσφημισμένη επίθεση τους στην τράπεζα της Ισπανίας στην Gijón το 1923, καθώς και για άλλες δράσεις παρόμοιας απίθανης φύσης.

Καταδικασμένος σε θάνατο

Ο López κατάλαβε ότι ο Durruti και ο Ascaso ήταν κάτι περισσότερο από φίλοι, ήταν αχώριστα αδέλφια που καταλάβαιναν ο ένας τον άλλο με μια απλή ματιά. Ο Durruti είχε βγάλει τον Ascaso από την Φυλακή της Σαραγόσα μόλις λίγο πριν ο Ascaso – ήδη καταδικασμένος σε θάνατο– συρθεί μπροστά στις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος. Και είχαν ήδη μοιραστεί την ζωή του εξόριστου στο Βέλγιο και την Γαλλία, ενώ σχεδίασαν μαζί, και έφεραν εις πέρας, μια σειρά αντάρτικων επιθέσεων υψηλού επιπέδου. Μεταξύ του 1923 και του 1930, τα χρόνια της δικτατορίας του Primo de Rivera, αποτελούσαν έναν μόνιμο πονοκέφαλο για το καθεστώς, μιας και ήταν η ισχυρή αναρχοσυνδικαλιστική CNT (Confederación Nacional de Trabajadores — με τα 250.000 μέλη) η οργάνωση στην οποία ανήκαν.

Ο Αισχύλος διεθνιστής …

μια συνέντευξη του Ζαν-Λυκ Μπανσάρ

Την Κυριακή 7 Ιουλίου 2017, στη Νοτρ-Νταμ-ντε-Λαντ, η οποία παραμένει ένα έδαφος προς υπεράσπιση[1], παιζόταν η αρχαιότερη από τις τραγωδίες του Αισχύλου, οι Ικέτιδες. Γυναίκες που ήρθαν από την Αίγυπτο καταφεύγουν στο Άργος και ικετεύουν τον Ηγεμόνα να τους χορηγήσει άσυλο: δεν θέλουν να υποχρεωθούν να παντρευτούν τους εξαδέλφους τους που τις καταδιώκουν. Ο Ηγεμόνας ταλαντεύεται, ζητά συμβουλές, ανθίσταται σε μια απειλή πολέμου … Οι ηθοποιοί δεν είναι επαγγελματίες, αλλά στηρίζουν με ιδιαίτερη πεποίθηση το επιχείρημα του ποιήματος, τόσο μάλλον που έτσι υπερασπίζονται τη δική τους μοίρα. Ο Jean-Luc Bansard, o σκηνοθέτης, μας εξηγεί.

 

– Μου έκανε εντύπωση αυτή η παράσταση των Ικέτιδων. Καθώς βγαίναμε, άκουγα πολλά άτομα να λένε ότι θα ήθελαν να φέρουν το θίασο να παίξει και στην περιοχή τους. Είχατε τέτοιες προτάσεις;

Ζ.Λ.Μ. Κάθε φορά που παίζουμε, οι αντιδράσεις είναι πολυάριθμες: δεν ξέρω αν αυτό οφείλεται στο κείμενο του Αισχύλου, στην καλλιτεχνική μορφή, ή στην παρουσία των ανθρώπων αυτών που διέσχισαν τη Μεσόγειο υπό τρομερές συνθήκες και που διηγούνται αυτή την ιστορία. Αλλά είναι αλήθεια ότι στη Νοτρ-Νταμ-ντε-Λαντ το συναίσθημα μεταδόθηκε. Δεχθήκαμε τρεις προσκλήσεις για παραστάσεις από τότε: αυτό δείχνει μια έντονη ταύτιση.

 

– Το κείμενο συνδυάζει μια επινοημένη γλώσσα με την αρχαιοελληνική ποίηση. Πρόκειται για κάποια προσαρμογή που γράψατε ειδικά γι’ αυτούς τους ηθοποιούς;

Κάθε άλλο! Είναι απλώς η μετάφραση του σκηνοθέτη και ποιητή Ολιβιέ Πυ, που δέχθηκε να μου την παραχωρήσει. Το μόνο στοιχείο που αφαίρεσα ήταν η αφήγηση της ιστορίας τής Ιώς που μεταφέρεται από την Ελλάδα διαμέσου της Μεσογείου, η οποία ακούγεται τρεις φορές στο πρωτότυπο.

Αυτό που εμείς προσθέσαμε στο αρχικό κείμενο, είναι κάποιοι ύμνοι τους οποίους ψάλλουμε σε μία φανταστική γλώσσα. Τους ύμνους αυτούς επινόησε ο Ολιβιέ Μεσσαζέ, ο συνθέτης με τον οποίο δουλεύω εδώ και είκοσι χρόνια· ο Ολιβιέ γράφει συχνά σε γλώσσες τις οποίες φαντάζεται. Του παρήγγειλα να μου γράψει ύμνους που να συνδυάζουν τις συνολικά δώδεκα ή δεκατέσσερις γλώσσες που μιλούν, όλοι και όλες μαζί, οι ηθοποιοί του έργου[2]. Επινοήσαμε αυτή την δέκατη πέμπτη γλώσσα, που δεν είναι ούτε τα ελληνικά, ούτε η γλώσσα κάποιας συγκεκριμένης χώρας. Μας άρεσε αυτή η ιδέα: οι ηθοποιοί να τραγουδούν μαζί σε μια γλώσσα που δεν ανήκει σε κανέναν, στη γλώσσα του κόσμου. Το διασκεδαστικό είναι ότι οι θεατές νομίζουν ότι αναγνωρίζουν μια γλώσσα που ήδη ξέρουν: άλλοι ακούν ελληνικά, άλλοι ρωσικά· ενώ είναι απλώς ονοματοποιίες, που αποκτούν νόημα διά της ερμηνείας.

 

– Πώς σας ήρθε η επιθυμία για αυτή τη συγκεκριμένη παράσταση;

Δούλευα ακόμα πάνω στους Μονολόγους της Γάζας, ένα κείμενο που αγάπησα πολύ, εν μέρει διότι πηγαίνω συχνά στην Παλαιστίνη για να δουλέψω με τους φίλους μου του θεάτρου Ashtar. Ήμουν βυθισμένος στη δουλειά εκείνη όταν άκουσα, σε έναν δρόμο της Λαβάλ, δυο νέους ανθρώπους να μιλάνε μια γλώσσα που δεν αναγνώριζα. Τους πλησίασα με περιέργεια, και μου είπαν ότι μιλούσαν κουρδικά. Ήταν οι γιοι της πρώτης συριακής οικογένειας που έφτασε στη Λαβάλ. Τους πρότεινα να έρθουν να παίξουν μαζί μας στους Μονολόγους της Γάζας, όπως και έκαναν. Έπειτα, ήρθε η δική τους σειρά να μου ζητήσουν κάτι: «Πρέπει να μιλήσετε και για μας, τους Κούρδους της Συρίας, γιατί κανείς άλλος δεν το κάνει». Τις μέρες εκείνες ο Ολιβιέ Πυ παρουσίαζε τη μετάφρασή του. Από τη στιγμή που άκουσα αποσπάσματα να μεταδίδονται από το ραδιόφωνο, αποφάσισα ότι οι Ικέτιδες θα ήταν το επόμενό μου εργαστήρι πολιτειότητας. Αγόρασα το βιβλίο, επικοινώνησα με τον Ολιβιέ Πυ, εξασφάλισα τη συνεργασία του και ένα χρόνο μετά το πράγμα είχε πάρει το δρόμο του.

Που πας ρε πατριώτη; …

ιστορίες φυγής νέων επιστημόνων, από την Ελλάδα της κρίσης …

Νατάσα Κεφαλληνού 

Η Μελίνα και ο Γιώργος µου στέλνουν εδώ και ένα εξάµηνο ηλεκτρονικά φιλιά από την Ολλανδία, όπου πήγαν για να βρουν την… τύχη τους. Δεν ξέρω αν η τύχη ρέει µαζί µε τα νερά του ποταµού Άµστελ, ωστόσο το φιλικό µου ζευγάρι βρήκε σχετικά σύντοµα δουλειά στο αντικείµενο των σπουδών του και ένα όµορφο σπιτάκι στα κανάλια, που πολύ το ζηλεύω. Το Ελενάκι ήδη έβγαλε βίζα για την Αυστραλία, όπου ζει η µαµά του και σε έναν µήνα θα του κουνάµε το µαντίλι. Η αδερφή µου µε βοµβαρδίζει καθηµερινά µε µέιλ του τύπου «Ανοίγει δρόµο για µετανάστευση των νέων σε Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία το υπουργείο Εξωτερικών». Παράλληλα, προσπαθεί να µου εξηγήσει µε «στοιχεία» ότι το επάγγελµα του λογιστή (που σπούδασε) έχει µεγάλη απορροφησιµότητα στην αγορά εργασίας της µακρινής (24 ώρες ταξίδι µε το αεροπλάνο! – Αλεξάνδρα, πού πάς;) Νέας Ζηλανδίας. Ο Θοδωρής έφυγε πριν από λίγες µέρες για την παγωµένη Νορβηγία. Η παιδική µου φίλη Βασούλα περιµένει τηλεφώνηµά του ότι βρήκε δουλειά και σπίτι, για να βάλει τα δύο κουτσούβελα στο αεροπλάνο και να φύγει. Αν και άγνωστοι µεταξύ τους, όλοι τους συµφωνούν πως «εδώ δεν πάει άλλο» και ονειρεύονται τόπους που ίσως το πράγµα να πηγαίνει αλλιώς…

Οι παραπάνω µικρο-ιστορίες των οικείων µου επιβεβαιώνουν τους πρόσφατους πηχυαίους τίτλους των εφηµερίδων, πως «Ζούµε το µεγαλύτερο κύµα µετανάστευσης µετά το ’60». Οι σχετικές έρευνες κάνουν λόγο για εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκων αυτής της χώρας που την …κάνουν με ελαφρά: σε Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των νέων ηλικίας 25-39 ετών που έφυγαν από τη χώρα, μεταξύ 2008-2013, έκαναν λόγο για 223.000, εκ των οποίων οι 139.041 μετανάστευσαν από το έτος ορόσημο 2010, όταν ψηφίστηκε το πρώτο μνημόνιο, και ύστερα. Σε Ερευνά της Endeavor Greece αναφερόταν ότι το brain drain αφορούσε  350.000-427.000 νέους. Τέλος έρευνα της KPMG υπολόγισε το συνολικό αριθμό των Ελλήνων που έφυγαν την περίοδο 2008-2016, στους 450.000 (εδώ).

love letter to Saul Williams…

από τον Zirlar Mord Ω’

Δεν ξέρω αν στην σκηνή χθες ήσουν ο saul williams ή o martyr loser king.
Όποιος κι αν ήσουν,
χάκαρες το μυαλό μου.
Το ήδη χακαρισμένο βέβαια.
Αλλά χθες, χάκαρες και το μυαλό αρκετών άλλων.
Λυπάμαι που δεν ήταν όλοι οι άλλοι, ο κόσμος όλος, για να πάθει το ίδιο χακ,
Να τρελαθεί και να συνειδητοποιήσει τι δεν σκέφτεται, τι δεν κάνει, τι ανέχεται, τι είναι,
και ξαφνικά ένας χώρος άρτιας, άψογης και νεοφιλελεύθερης βάσης να καταρρεύσει και αυτομάτως να μετατραπεί σε πόλο-ξαμολυτήρι ξυπνητών μυαλών, έτοιμων να αλλάξουν τα πάντα. Που δηλαδή ήδη όντας ξύπνιοι, τα πάντα θα είχαν αλλάξει.
Βέβαια, προφανώς ακόμα κι αν έρχονταν όλοι αυτοί, στα μισά θα είχαν φύγει.
Όπως και πολλοί από όσους ήρθαν.

Πόσοι να κράτησαν άραγε τον στίχο:

“i dare you to love me, just the way I am”

για να τον γράψουν στον τοίχο του σπιτιού τους.
Να τον πουν σε όλους τους δικούς τους.
Κι όσοι τους αρνηθούν να σταματήσουν να τους έχουν δικούς τους;

Πόσοι να κατάλαβαν γιατί έγραψες να πάει να γαμηθεί η δασκάλα ιστορίας;
πόσοι διαολόστειλαν τον “bishop of the great climate war”;
πόσοι ένιωσαν όντως προνομιούχοι που ονειρεύονται την κόλαση;

Σίγουρα οι περισσότεροι γούσταραν με τα γραφικά, τα χρωματιστά τζηφ, την όμορφη κοπελίτσα με άφρο μαλλί-κάνα μοντέλο από περιοδικό θα ήταν άλλωστε-, ίσως στενοχωρήθηκαν με το παιδάκι από την αφρική, ένιωσαν επαναστάτες με τον τραμπ και τον στίχο “these mthrfckrs don’t want to back down”.

Αλλά ποιος άραγε τραγούδησε μαζί σου στο burundi:
“i’m a candle, chop my neck a million times, I still burn bright and stand”
σκεπτόμενος το σουδάν, την ερυθραία, την λιβύη, το αλέπο, όλους όσους πνίγονται για να βρουν να πατήσουν κάπου και να υπάρξουν, όλους όσους εκκολάπτονται, γεννιούνται και θάβονται σε εργοστάσια για να παράξουν το surplus για όσους είχαν το προνόμιο να γεννηθούν με ένα διαβατήριο.

Ποιος να πέταξε το σουβλάκι του όταν διάβασε:
“hack into dietary tradition”

Ποιος να ένιωσε τί εννοούσες λέγοντας:
“think like they book say”
αφού ούτως ή άλλως είναι ήδη “διαβασμένοι” και ξέρουν τί να μην προσέξουν, που να μην δώσουν προσοχή, πότε να ενοχληθούν, τί κοινό είχαν το αγόρι ντυμένο με στρατιωτικά και το ξανθό κορίτσι στο τζιφάκι και πως να μην καταλάβουν στην επαναληπτικότητα “girl, boy, girl, girl, boy, girl” την ρευστότητα των φύλων και της σεξουαλικότητας.

Ίσως βαρέθηκαν κάποιοι όταν τραγούδαγες “down for some ignorance”, γιατί δεν είχαν την υπομονή να ακούσουν πρώτα τα πεδία της άγνοιάς τους για να πέσει μετά το μπητ.

Όμως ακόμα κι έτσι, αυτά υπήρξαν.
Έγιναν.
Τα δημιούργησες και τα περφόρμαρες.
Ακόμα κι αν θα άγγιζαν έστω και έναν.
Δεν ξέρω αν σου αρκεί αυτό, αν πιστεύεις πως έστω κι ένας είναι κάτι.
Αν έπεσες από τα σύννεφα ή το ΄χες και αυτό στο μυαλό σου.
Για να το κάνεις, ίσως κάτι ξέρεις.
Ελπίζω, κάτι να ξέρεις.

Γιατί σίγουρα ξέρεις πως να ελέγχεις τις λέξεις και να τις συντάσσεις μαζί με ήχους στις πολιτικότερες κατασκευές. Όπως ακριβώς οι επιρροές σου, από τότε που το πολιτικό είχε ακόμα δύναμη, τότε που το πολιτικό δεν ήταν η katy perry να ανησυχεί για την κοινωνία του θεάματος, νιώθοντας η debord του 21ου αιώνα, χορεύοντας σε roller coaster σε ένα αστραφτερό συν πανάκριβο βίντεο κλιπ.

Γιατί καταφέρνεις να είσαι συμπεριληπτικός σε ό,τι δημιουργείς, ήδη από τα πρώτα σου έργα αλλά ακόμα περισσότερο στο martyr loser king.
Γιατί πάνω στην σκηνή ραπάρεις και παράλληλα χώνεις ρήφερενσηζ για να ξέρει ο άλλος από κάτω τι να διαβάσει, τι να ψάξει.
Γιατί αυτό που κάνεις δεν θέλεις να αρχίζει και να τελειώνει με το play/stop του κάθε κομματιού.

Ακόμα και με “λάθος” συμβιβασμούς συνειδητοποιημένους ή μη, που μπορεί να έχεις κάνει,
δεν μπορώ να σκεφτώ καλύτερο χάκερ στα αυτιά των ακροατών.
Μπορώ να ονειροπολήσω πως θα ήταν, αν όλοι οι καλλιτέχνες εκφράζονταν όπως ο martyr loser king, ο niggy tardast, o saul williams.
Αν το πως σκέφτεσαι και δρας είναι το πως θα ‘θελες να το κάνουν και οι υπόλοιποι για να ήταν η κοινωνία ένα μπέτερ πλέης φορ ολ, εσύ το ενσαρκώνεις ως ύπαρξη και μόνο.

Διαβάζοντάς σε, ακούγοντάς σε, βλέποντάς σε, ήταν αρκετά μέχρι τώρα, για να συνεχίζω όταν ξενερώνω, να ελπίζω όταν σκέφτομαι πως ναπαναγαμηθουνταπαντα, να δημιουργώ και να αφήνω το μέλλον να υπάρχει ακουμπώντας σε εσένα, και πολλά άλλα τέτοια γλυκανάλατα,

Ήμουν ήδη χακαρισμένος από πριν.
Ήδη από τους στίχους των προηγούμενων πρότζεκτ σου.
Τους ήχους σου. Τα μπητ, χορευτικά, πειραματικά, ακουστικά.
Και παράλληλα με όλα αυτά, τα γεωμετρικά σχήματα και τα χρώματα που ξεπηδούσαν στο πρόσωπό σου, τα ρούχα. Όλα μίλαγαν και έλεγαν ό,τι ήθελα να πω και να ακούσω.

Όμως το λάηβ ήταν ένα ταξίδι-βιβλίο-μάθημα.
Μπορεί και να μην είναι οι ιδανικές λέξεις αυτές.
Αλλά ούτως ή άλλως οι λέξεις σου ανήκουν.
Όχι μαλακία: hack rights and ownership. hack proprietorship.
Hack the borders.

εκτυπώστε ή κατεβάστε σε PDF, το άρθρο

_____________________________________________________________

Από:http://thecricket.gr/2017/06/love-letter-to-saul-williams/

Όταν οι εθελοντές γίνονται υπηρέτες των αρχών…

Pioquinto Manterola

Όταν οι εθελοντές γίνονται υπηρέτες των αρχών

από Shoufu Collective & Are You Syrious

Πάνε πάνω από δύο χρόνια, όταν και ένας πρωτοφανής αριθμός διεθνών εθελοντών έφθασαν στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια, τη Γαλλία και τα άλλα μέρη που έχουν επηρεαστεί από αυτή την ανθρωπογενή ανθρωπιστική καταστροφή.

To Καλαί, κάποτε καταφύγιο για χιλιάδες, αποτελεί πια στάχτες, με τους φυλακισμένους του να έχουν σκορπίσει στα γύρω δάση και τους δρόμους του Παρισιού. Παντού στα Βαλκάνια, όλο και ψηλότεροι φράχτες και μικρότερα κελιά κατασκευάζονται για όσους-ες τολμήσουν να περάσουν τα «κλειστά σύνορα». Αστυνομική κτηνωδία έχει επανειλημμένα αναφερθεί στα Σερβο-Ουγγρικά σύνορα.

Στην Ελλάδα, η απελπισία για χιλιάδες παγιδευμένους σε στρατόπεδα στα νησιά και στην ηπειρωτική χώρα, καταλήγει σε βία και αύξηση των αυτοκτονιών. Διεθνείς εθελοντές έχουν προσπαθήσει αρκετά για να καταγράψουν και να δημοσιοποιήσουν αυτές τις φρικαλεότητες και κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται εναντίον συνανθρώπων μας.

Βρισκόμαστε συλλογικά στα μέρη αυτά, από τη στιγμή που ξεβράστηκε το πτώμα του μικρού Aylan. Δεν μπορούμε να εξαναγκάσουμε την Ευρώπη να ανοίξει τα σύνορά της, αλλά καταφέραμε να κάνουμε τη μικρή διαφορά στις ζωές πολλών ανθρώπων, ακόμα και σε μερικές περιπτώσεις να τους σώσουμε από πνιγμό – δείχνοντας την ανθρωπιά στο μεγαλείο της. Το κίνημα αλληλεγγύης αποτέλεσε ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα για τη δύναμη των ανθρώπων και τον θρίαμβο της κοινωνίας των πολιτών, από εσάς και εμένα, απλών πολιτών.

Ωστόσο, ήταν μετά από το πρόσφατο ταξίδι μας στη Χίο που βρεθήκαμε με ένα αίσθημα αηδίας. Όχι μόνο για τις απάνθρωπες συνθήκες που επιβάλλονται από την Ευρώπη, αλλά για εμάς τους ίδιους, το δικό μας ρόλο ως εθελοντές.

Είναι για όλους εμάς που γράφουμε τα παραπάνω.

Συχνά ενθαρρυνθήκαμε να συνεργαστούμε με τις αρχές για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να παρέχουμε βασικές βοήθειες. Ωστόσο, συμπληρώνοντας τα κενά των ανθρωπιστικών φορέων και αναλαμβάνοντας κρατικές αρμοδιότητες, η συνεργασία κάλλιστα μπορεί να σημαίνει συνενοχή με τη συστηματική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, όταν συμφωνήσαμε να διανείμουμε κουβέρτες και καλύμματα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, δεν δίναμε τη δυνατότητα στις αρχές να συνεχίσει να κρατά ανθρώπους μέσα σε λεπτές καλοκαιρινές σκηνές χωρίς ρεύμα ή θέρμανση; Όταν κάναμε έξοδα για πράγματα τα οποία οι διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΔΜΚΟ) έπρεπε να παρέχουν, ήταν η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των χρημάτων που μας εμπιστεύθηκαν οικογένειες και φίλοι;

Αντί να αντιστεκόμαστε συλλογικά ενάντια στην απάνθρωπη και ταπεινωτική απόκριση, αφεθήκαμε στο να μετατραπούμε σε υπηρέτες των ΔΜΚΟ και αρχών.

O ισλαμισμός είναι ένας εκσυγχρονισμός…

του Νταγκ Σώντερς[1]

Αν ήσουν μουσουλμάνος και ζούσες στο Κάιρο, το Καράτσι ή την Ντάκα τις δεκαετίες πριν το 1950, ήσουν Βρετανός υπήκοος. Αν ζούσες στην Τύνιδα, στο Αλγέρι ή τη Βηρυτό, ήσουν Γάλλος υπήκοος· στη Τζακάρτα, η ταυτότητά σου ήταν ολλανδική. Το μόνο στοιχείο που ένωνε τον μουσουλμανικό κόσμο (αν και η ιδέα ότι υπήρχε κάποιος ξεχωριστός «μουσουλμανικός κόσμος» είχε τελείως ξεχαστεί) ήταν η αποικιοποίηση. Για σχεδόν δύο αιώνες, σχεδόν όλοι οι άνθρωποι που πίστευαν στο Ισλάμ ήταν πολίτες χωρών υπό τον έλεγχο μακρινών, κυρίως ευρωπαϊκών δυνάμεων. Μερικοί από τους πολίτες αυτούς ήταν νομιμόφρονες και ικανοποιημένοι, αλλά πολλοί ήταν δυσαρεστημένοι.

Η δυσαρέσκειά τους αυτή εκφράστηκε κυρίως με τον εθνικισμό. Όποτε μουσουλμάνοι διαμαρτυρήθηκαν ενάντια στον βρετανικό, το γαλλικό ή τον ολλανδικό ιμπεριαλισμό, συνήθως το έκαναν αγωνιζόμενοι για εθνική ανεξαρτησία και για μια εθνική –όχι θρησκευτική- ταυτότητα. Όταν η ανεξαρτησία ήρθε, τον έλεγχο των μετααποικιακών εθνών τον ανέλαβαν οι εθνικιστές αγωνιστές, στηριγμένοι άλλοτε από το στράτευμα και άλλοτε από λαϊκιστικά και σοσιαλιστικά κινήματα, και επέβαλαν στους υπηκόους τους μια νέα αυστηρή μορφή πατριωτισμού. Ο νέος αυτός πατριωτισμός περιλάμβανε σημαίες, εθνικούς ύμνους, στρατιωτικές παρελάσεις, και ανάρτηση μιας μεγάλης φωτογραφίας του ηγέτη σε κάθε δωμάτιο. Επίσης περιλάμβανε τη βίαιη καταστολή δυνάμει πολιτικών αντιπάλων, που συχνά ήταν κληρικοί του Ισλάμ.

Οι νέοι ηγέτες των πρώην αποικιών παρέμειναν στην εξουσία επί πολύ καιρό, συνήθως χωρίς δημοκρατία. Βασίστηκαν σε χρηματοδοτήσεις από τις υπερδυνάμεις του ψυχρού πολέμου και στηνεκμετάλλευση φυσικών πόρων για να διατηρήσουν τη στήριξη του λαού τους. Αρπάχτηκαν από τις μεγάλες ιδεολογίες της εποχής: ο σοσιαλισμός, ο κολλεκτιβισμός, ο εκσυγχρονισμός και αργότερα η οικονομική φιλελευθεροποίηση επιστρατεύτηκαν και χρησιμοποιήθηκαν όλα από τους ισχυρούς άνδρες των μουσουλμανικών χωρών, έτσι ώστε, προς το τέλος του εικοστού αιώνα, οι λαοί των χωρών αυτών έτειναν να συνδέουν τις ιδέες αυτές, καθώς και τη γενικότερη ιδέα του κοσμικού κράτους, με τους δικτάτορές τους.

Εάν ζούσες στο Κάιρο στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα, οι λέξεις «φιλελεύθερος», «δυτικός», «αγορά» και «κοσμικότητα» –τις οποίες επαναλάμβαναν διαρκώς οι άνδρες που η εικόνα τους βρισκόταν σε κάθε τοίχο- ήταν πηγές οργής. Οι μετααποικιακοί ηγέτες της Αιγύπτου, και καμιάς εικοσιπενταριάς χωρών της περιοχής, είχαν κρατήσει τους λαούς τους σε κατάσταση ημι-ανάπτυξης επί τρεις γενιές. Παρά τους πλούσιους πόρους τους, τα αραβικά κράτη μεταξύ 1980 και 2004 είχαν ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης 0,5%, έναν από τους χειρότερους παγκοσμίως.

«Οι γυναίκες είναι χύμα» …

του Άκη Γαβριηλίδη

Στα μέσα της δεκαετίας του 70, ο Γιάννης Μαρκόπουλος είχε βγάλει έναν «κύκλο τραγουδιών» όπως λέγανε τότε, με τίτλο «Μετανάστες» και σε στίχους του Γιώργου Σκούρτη. Ένα από τα πιο γνωστά τραγούδια του δίσκου ξεκινούσε με τους εξής στίχους:

Εδώ στην ξένη χώρα,
αχ, τι στεναχώρια!
Τι θα φάω, τι θα πιω,
τι θα στείλω στο χωριό …
Κι οι γυναίκες είναι χύμα,
καίγομαι σαν τις κοιτώ.
Δεν με θέλουν κι είναι κρίμα.

Ακόμα παλιότερα από τότε που γράφτηκαν (ή πάντως που δισκογραφήθηκαν) οι «Μετανάστες», ο Μίκης Θεοδωράκης είχε γράψει τα «Γράμματα από τη Γερμανία», σε στίχους του Φώντα Λάδη. Εκεί, υπάρχει επίσης ένα τραγούδι όπου ο γκασταρμπάιτερ θεματοποιείται όχι ως οικονομικό, κοινωνικό ή πολιτικό, αλλά ως σεξουαλικό υποκείμενο. Και εδώ πρόκειται για τον άντρα μετανάστη, ο οποίος κρίνει σκόπιμο να κοινοποιήσει τις διαπιστώσεις του σχετικά με την ερωτική συμπεριφορά των γυναικών στη χώρα υποδοχής.

Ως προς τις συνέπειές της για τον πρωταγωνιστή, η κατάσταση είναι η αντιδιαμετρικά αντίθετη σε σχέση με το πρώτο τραγούδι: αν εκεί έχουμε απόρριψη, εδώ έχουμε πλήρη αποδοχή, και μάλιστα «αγάπη» και διαθεσιμότητα.

Μια ξανθιά απ’ το Βισμπάντεν
τους Ρωμιούς τους αγαπάει,
γιατί ξέρουν στο κρεβάτι
να `ναι ντούροι και βαρβάτοι.

Επίσης, η σχέση ενικού-πληθυντικού είναι αντίστροφη: ο μετανάστης του Σκούρτη λέει «οι γυναίκες δεν θέλουν εμένα», ενώ στο τραγούδι του Λάδη μία γυναίκα αγαπάει τους Ρωμιούς γενικώς.