Υλισμός και Φεμινισμός (μέρος Β’)…

Συνέντευξη της Johanna Brenner στον Γιώργο Σουβλή

(μετάφραση: Barikat)

5) Ποια είναι η δική σας άποψη για την θέση της Nancy Fraser ότι κατά τις τελευταίες δεκαετίες το φεμινιστικό κίνημα διασταυρώθηκε δημιουργώντας μια συμμαχία με τις νεοφιλελεύθερες προσπάθειες που είχαν σκοπό την οικοδόμηση μιας κοινωνίας της ελεύθερης αγοράς; Συμφωνείτε με την κριτική από που ασκήθηκε από τις Brenna Bhandar και Denise Ferreira Silva που χαρακτηρίζουν την αντίληψη της Fraser ως ευρωκεντρική;

Συμφωνώ απολύτως με την κριτική τους, όπως νομίζω ότι είναι σαφές από ό, τι έχω αναφέρει για την τύχη του δεύτερου κύματος φεμινισμού. Προκρίνοντας ότι ο φεμινισμός έχει γίνει η υπηρέτρια του νεοφιλελευθερισμού, η Fraser αντιλαμβάνεται ότι ο φιλελεύθερος φεμινισμός αντιπροσωπεύει την ολότητα του φεμινιστικού κινήματος. Η Bhandar και η Ferreira Silva έχουν απόλυτο δίκιο υποστηρίζοντας ότι καθ ‘όλη τη διάρκεια της νεοφιλελεύθερης περιόδου, οι μαύρες και οι μαρξίστριες-φεμινίστριες του Τρίτου Κόσμου έχουν προσφέρει μια απάντηση στο φιλελεύθερο φεμινισμό που επικράτησε στην κυρίαρχη πολιτική. Υπήρξε αμφισβήτηση και αγώνας εντός του φεμινιστικού κινήματος κατά τη διάρκεια των δεκαετιών από το τέλος του δεύτερου κύματος και μετά. Για παράδειγμα, η οργάνωση των έγχρωμων γυναικών απομάκρυνε της κυρίαρχες υπέρ της επιλογής οργανώσεις, ιδιαίτερα τις NARAL και την Planned Parenthood από την φιλελεύθερη επιχειρηματολογία περί “ιδιωτικότητας”, για να υπερασπιστούν την άμβλωση και να κατευθυνθούν προς την υιοθέτηση λόγων «αναπαραγωγικών δικαιωμάτων” που λιγότερο εύκολα ευθυγραμμίζονται με τη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία. Οι έγχρωμες γυναίκες αμφισβήτησαν τον φεμινισμό του νόμου και της τάξης, που επιχείρησε να ηγεμονεύσει τον λόγο περί έμφυλης βίας. Ανέπτυξαν εναλλακτικές στρατηγικές (όπως οι ξενώνες και η επανορθωτική δικαιοσύνη) και ανέλυσαν το πως η διαπροσωπική βία συνδέεται με την βία που ασκείται από το κράτος στις ίδιες του τις κοινότητες. (βλέπε, για παράδειγμα, η ιστοσελίδα της Incite!).

Η παρακμή των τεχνοκρατών; …

Εισαγωγή

Οι βίοι του Δημοκρατικού κόμματος στην Αμερική και του κόμματος των Εργατικών στην Βρετανία είναι βίοι παράλληλοι. Η δεκαετία του 1980 αφήνει τα κόμματα αυτά βαθιά τραυματισμένα από το σαρωτικό πέρασμα του νεοφιλελευθερισμού , ο οποίος υπηρετήθηκε από τους κομματικούς τους αντιπάλους, τους Ρεπουμπλικάνους και τους Συντηρητικούς αντίστοιχα. Ολόκληρο το εκλογικό σώμα στο τέλος της θητείας του Ρίγκαν και της Θάτσερ έχει στραφεί προς τα δεξιά.

Στην προσπάθειά τους να επουλώσουν το τραύμα και να διευρύνουν την εκλογική τους βάση θα υιοθετήσουν, υπό το μότο του «εκσυγχρονισμού» τους, μια νέα πολιτική που θα αποτινάξει τον παλιό τους εαυτό του κρατικού παρεμβατισμού και της εύνοιας προς τα εργατικά σωματεία. Επί προεδρίας Mπίλ Κλίντον, περίοδος που στην Βρετανία εγκαινιάζεται επί πρωθυπουργίας Tony Blair και τελειώνει με τον Gordon Βrown , το Νέο Εργατικό Κόμμα ( “ New Labor ”) και το Νέο Δημοκρατικό Κόμμα κάνουν φανατική στροφή προς την οικονομία της αγοράς, εχθρεύονται τα εργατικά σωματεία και τον κρατικό παρεμβατισμό προς όφελος των φτωχών και εν τέλει βαθμιαία αποξενώνουν μια μεγάλη μερίδα της εργατικής τάξης που είχε χτίσει και στηρίξει παραδοσιακά τα κόμματα αυτά από την δεκαετία του 1930.

Η νέα αυτή πολιτική φιλοσοφία είναι εμπνευσμένη από τον Βρετανό κοινωνικό επιστήμονα Anthony Giddens και υπόσχεται να απαλλάξει την πολιτική από ιδεολογικές εμμονές της Αριστεράς και της Δεξιάς και να ξεπεράσει το πλέον παρωχημένο σχίσμα μεταξύ τους. “ New Labor is a party of ideas and ideals but not of an outdated ideology” είχε πει ο Tony Blair to 1998. Η ρητορική αυτή αποδεικνύεται νικηφόρα και το Βρετανικό Κόμμα πετυχαίνει θρίαμβο το 1997 με την μεγαλύτερη εκλογική του νίκη από τον Β’Π.Π. Έναν χρόνο πριν ο Mπίλ Κλίντον επανεκλέγεται με ποσοστό 42%.

Το νόημα της Μαύρης Παρασκευής…

Του Guy Rundle (μετάφραση: Ισμήνη Μαθιουδάκη)

Όταν η Μαύρη Παρασκευή καταναλώνει την ημέρα των Ευχαριστιών, ο καπιταλισμός φαίνεται να καταναλώνει έναν από τους μύθους συντήρησής του. 

H  Μαύρη Παρασκευή ξεκίνησε ως μία σειρά τροχαίων ατυχημάτων. Στη Φιλαδέλφεια, στις αρχές του 1960, η αστυνομία διαπίστωσε ότι δύο ημέρες μετά την ημέρα των ευχαριστιών σημειώθηκε πολύ εντονότερη κυκλοφορία και χάος από ότι συνήθως. Η σχέση μεταξύ κυκλοφοριακού χάους και εκπτώσεων στο κέντρο της πόλης είχε παρατηρηθεί από νωρίς, ενώ οι έμποροι ήταν δυσαρεστημένοι που η εν λόγω δυσοίωνη ονομασία χαρακτήριζε μία από τις καλύτερες ημέρες πωλήσεων τους. Αναμφίβολα, αυτό είχε συμβεί και αλλού, αλλά η Φιλαδέλφεια είχε τον Abe Rosen ως δημοτικό της εκπρόσωπο. Ο Rosen ως ένας από τους κορυφαίους στον τομέα δημοσίων σχέσεων της χώρας, πρότεινε να μετονομαστούν οι δύο μέρες μετά τις ευχαριστίες σε Μεγάλη Παρασκευή και Μεγάλο Σάββατο.

Η ώθηση αυτή της αγοράς λειτούργησε, αλλά όχι όπως ήταν αναμενόμενο. Ο θεσμός του Μεγάλου Σαββάτου δεν υιοθετήθηκε, σε αντίθεση με αυτόν της Μεγάλης Παρασκευής, ο οποίος όμως διατήρησε το  ονομα Μαύρη Παρασκευή. Αυτό συνέβη, μεταξύ άλλων, γιατί είχε ήδη συγκεντρωθεί η προσοχή του κοινού στο συγκεκριμένο ζήτημα, η οποία είχε ενισχυθεί από την δημοσιοποίηση που έλαβε από την εφημερίδα ‘’Philadelphia Inquirer’’. Από την δεκαετία του 1980 και έπειτα, το όνομα ‘’Μαύρη Παρασκευή’’ άρχισε να εξαπλώνεται σε ολόκληρη την χώρα.

Το γεγονός ότι η ονομασία ‘’Μαύρη Παρασκευή’’ υιοθετήθηκε εν τέλει, ήταν αναπόφευκτο. Οι Μαύρες ημέρες έχουν πολύ μεγάλη προϊστορία, και είναι συνδεδεμένες με διαφόρου τύπου εκδηλώσεις, ενώ έχουν ένα βασικό κοινό χαρακτηριστικό : την αντιστροφή των γεγονότων, και την υπονόμευση τους. Στη νεωτερικότητα, έχουν συνδεθεί με φυσικές καταστροφές, την οικονομική κατάρρευση, τη στρατιωτική ήττα και την τρομοκρατία. Στο Ρωμαϊκό ημερολόγιο, μια ‘’Μαύρη Ημέρα’’ σημειωνόταν με κάρβουνο στο ημερολόγιο τοίχου, η οποία έμενε εκτός των παραγωγικών ημερών, καθώς προοριζόταν για περίσκεψη. Αναλόγως, στη χριστιανική εποχή, κάποιες ημέρες σηματοδοτήθηκαν από την ιδέα της ‘’μαύρης μάζας’’, και εφαρμόστηκαν αρχικά από τις πρώιμες εκκλησιαστικές αρχές σε γνωστικές αιρέσεις, οι ‘’μάζες’’ των οποίων τελούσαν σεξουαλικές τελετουργίες. Κατά τη Μεσαιωνική περίοδο, η φράση ‘’μαύρες μάζες’’ χρησιμοποιούνταν επίσης για τη διακωμώδηση εκκλησιαστικών λειτουργιών, ενώ ο ορισμός ‘’ Τρελός Μάϊος’’ χρησιμοποιούνταν για την περίοδο όπου πολύπαθής ενορίτες οδηγούσαν τα πλήθη φορώντας ανόητα καπέλα και απαγγέλοντας τις Ευχαριστίες με ιαχές ζώων.

Ανάμεσα στις δύο Επαναστάσεις…

Του Slavoj Žižek (μετάφραση: Στέλιος Μανταλενάκης)

Μετά την πτώση του Υπαρκτού Σοσιαλισμού, εν μέσω της κρίσης την οποία βίωνε η αριστερά, o Σλάβοϊ Ζίζεκ επιμελήθηκε μία συλλογή κειμένων του Λένιν της περιόδου ανάμεσα στο Φεβρουάριο και τον Οκτώβριο του 1917 που τελικά κυκλοφόρησε ως βιβλίο με τίτλο «Επανάσταση προ των πυλών». Στην εισαγωγή του, η οποία παρατίθεται εδώ, ο Σλάβοϊ Ζίζεκ, αναδεικνύει πόσο σημαντική και επίκαιρη παραμένει η σκέψη του Λένιν, η ικανότητά του να διακρίνει και να αδράχνει την επαναστατική ευκαιρία μέσα σε περιόδους κρίσης.

 

Ένα ξέσπασμα σαρκαστικού γέλιου είναι η πρώτη αντίδραση στην ιδέα της επικαιροποίησης του Λένιν.  Με τον Μαρξ δεν υπάρχει ιδιαίτερο πρόβλημα. Σήμερα, ακόμα και στη Γουολ Στριτ, υπάρχουν άνθρωποι που ακόμα τον αγαπούν. Τον Μαρξ, τον ποιητή των εμπορευμάτων, που μας εφοδίασε με ιδανικές περιγραφές των δυναμικών του καπιταλισμού. Τον Μαρξ των πολιτιστικών σπουδών, που απεικόνισε την αποξένωση και την πραγματοποίηση της καθημερινής μας ζωής. Αλλά ο Λένιν; Όχι, δεν γίνεται να είστε σοβαροί! Ο Λένιν δεν είναι εκείνος που κατεξοχήν αντιπροσωπεύει την αποτυχία της εφαρμογής του μαρξισμού στην πράξη, υπεύθυνος για την μεγάλη καταστροφή που άφησε το στίγμα της σε ολόκληρο το χώρο της παγκόσμιας πολιτικής, το πείραμα δηλαδή του υπαρκτού σοσιαλισμού που κορυφώθηκε σε μία οικονομικά ανεπαρκή αυτοκρατορία;  Έτσι, αν υπάρχει κάτι στο οποίο να συμφωνεί ομόφωνα η ριζοσπαστική αριστερά (ή τουλάχιστον ό, τι έχει απομείνει από αυτήν), είναι πως αν επιθυμούμε την αναβίωση του ριζοσπαστικού πολιτικού σχεδίου, θα πρέπει να αφήσουμε πίσω μας την λενινιστική κληρονομιά: την αδίστακτη εστίαση στην ταξική πάλη, τη θέση του κόμματος ως προνομιούχα μορφή οργάνωσης, την επαναστατική βία ως μέθοδο κατάληψης της εξουσίας, την επακόλουθη «δικτατορία του προλεταριάτου»… «Έννοιες-ζόμπι», αν μη τι άλλο, που η αριστερά οφείλει να εγκαταλείψει αν θέλει να έχει την παραμικρή ευκαιρία στις συνθήκες του μεταβιομηχανικού ύστερου καπιταλισμού.

Η πολιτική είναι η λύση…

Των: Megan Erickson, Katherine Hill, Matt Karp, Connor Kilpatrick, & Bhaskar Sunkara (μετάφραση: Συραγώ Λιάτσικου)

Δεν μπορούμε να φύγουμε στον Καναδά ή να κρυφτούμε κάτω από το κρεβάτι. Αυτή είναι η στιγμή που πρέπει να αγκαλιάσουμε τη δημοκρατική πολιτική, όχι να την αποκηρύξουμε.

Δεν έχουμε καμιά αυταπάτη σχετικά με τον αντίκτυπο της νίκης του Ντόναλντ Τραμπ. Είναι μια καταστροφή. Η προοπτική μιας ενωμένης δεξιάς κυβέρνησης, με επικεφαλής έναν αυταρχικό λαϊκιστή, αποτελεί καταστροφή για τους ανθρώπους της εργασίας.

Υπάρχουν δύο τρόποι για να απαντήσει κανείς σε αυτή την κατάσταση. O ένας είναι να κατηγορήσεις τους ανθρώπους των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο άλλος είναι να κατηγορήσεις την ελίτ της χώρας.

Στις προσεχείς ημέρες και εβδομάδες, πολλοί ειδήμονες θα κάνουν κάτι από τα παραπάνω. Φοβισμένοι φιλελεύθεροι έχουν ήδη γράψει οδηγίες για το πώς να πας στον Καναδά· χθες βράδυ, η καναδική ιστοσελίδα μετανάστευσης έπεσε μετά από ένα ισχυρό κύμα επισκεψιμότητας. Οι άνθρωποι που μας έφεραν σε αυτό το γκρεμό σχεδιάζουν τώρα τη διαφυγή τους.