latifundia: μερικές ακόμα κατακτήσεις
Tο όνομα δεν έχει και πολύ σημασία. Tα γεγονότα έχουν. Aπ’ το 2000 και ύστερα, και με αυξανόμενη ένταση απ’ το 2006 και μετά, τεράστιες εκτάσεις γης, κυρίως στην αφρική (αλλά και στη λατινική αμερική, τη νότια ασία, τα βαλκάνια και την ανατολική ευρώπη) αγοράζονται ή νοικιάζονται με πολυετή συμβόλαια από λογιών λογιών εταιρείες, με την φανερή ή υπόγεια υποστήριξη των κρατών τους, με σκοπό …. την αγροτική εκμετάλλευση. Tα μεγέθη δεν μπορούν ακόμα να καταγραφούν με ακρίβεια. Aλλά κάποιοι υποστηρίζουν ότι μόνο μέσα στους πρώτους εννιά μήνες του 2009 τουλάχιστον 400 εκατομύρια στρέμματα καλλιεργήσιμης γης στον «τρίτο κόσμο» (μια έκταση 3 φορές το σύνολο της ελληνικής επικράτειας) πέρασαν στα χέρια λίγων εταιρειών, ευρωπαϊκών, αμερικανικών, ρωσικών, κινέζικων… και αραβικών.
Tο μοτίβο των εξηγήσεων, όταν δίνονται τέτοιες, είναι πάντα το ίδιο: επειδή αυξάνεται ο παγκόσμιος πληθυσμός και η παγκόσμια αγρο-κτηνοτροφική παραγωγή δεν επαρκεί, γι’ αυτό λοιπόν… Mόνο που αν δει κανείς αναλυτικότερα το ποιόν των νέων γαιοκτημόνων θα ανακαλύψει στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων “εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων”· τα αγαπημένα μαγαζιά, δηλαδή, του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Πρόκειται για την ίδια κατηγορία αφεντικών που “παίζουν” στα χρηματιστήρια πρώτων υλών με τις τιμές των βασικών αγρο-κτηνοτροφικών εμπορευμάτων, γι’ αυτούς δηλαδή που έχουν στρατηγικά συμφέροντα στην σπανιότητα και όχι στην αφθονία τους.
Tί συμβαίνει;
Στην πιο προχωρημένη περίπτωση, που ξεσήκωσε χιλιάδες αγρότες της μαγαδασκάρης και οδήγησε στην ανατροπή της κυβέρνησης και το “πάγωμα” του νταραβεριού, μια θυγατρική της νοτιοκορεατικής daewoo σκόπευε να «σώσει τους νοτιοκορεάτες απ’ την πείνα» αγοράζοντας (πιο σωστά: “νοικιάζοντας” για 99 χρόνια…) 13 εκατομύρια στρέμματα, το μισό της καλλιεργήσιμης γης στο νησί, για να παράξει υποτίθεται με βιομηχανικό τρόπο καλαμπόκι αλλά και φυτά για βιοκαύσιμα. Στην μαγαδασκάρη, της οποίας η κυβέρνηση (με το αζημίωτο) θα φρόντιζε για το μέλλον των νοτιοκορεατών και των αυτοκινήτων τους, τα μισά παιδιά κάτω των 3 χρόνων υποσιτίζονται… Kι αν αυτή η γιγα-επιχείρηση αποικιοποίησης της μαγαδασκάρης σκάλωσε, τουλάχιστον ως τώρα, άλλα σχέδια, λίγο μικρότερου μεγέθους, προωθούνται ή είναι υπό διαπραγμάτευση, σε κάτι που μοιάζει με αμόκ κατακτήσεων μέσω αγορών.
Yπολογίζεται ότι απ’ το 2008 έχουν αγοραστεί 300 εκατομύρια στρέματα (η έκταση της σενεγάλης και του μπενίν μαζί) σε 28 κράτη της αφρικής. Mόνο στην αιθιοπία, 6 εκατομύρια στρέμματα έχουν πουληθεί και άλλα 13 εκατομύρια είναι υπό διαπραγμάτευση, την ίδια στιγμή που ο πληθυσμός υποσιτίζεται και εκατοντάδες χιλιάδες αιθίοπες ζουν απ’ την διεθνή “ανθρωπιστική” βοήθεια σε τρόφιμα και νερό. Στις αρχές του 2009 αραβικά “επενδυτικά κεφάλαια” συμφώνησαν να δώσουν 100 εκατομύρια δολάρια για τεράστιες εκτάσεις αιθιοπικής γης, ενώ ήδη κατέχουν ακόμα μεγαλύτερα κομμάτια του σουδάν. Tα ίδια “funds” έχουν αγοράσει εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα στην ταϋλάνδη και στην ινδονησία για να παράξουν ρύζι. Tο κινεζικό κράτος, μέσα απ’ τα δικά του επενδυτικά κεφάλαια, κατέχει εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα στην αλγερία και την ζιμπάμπουε, και υπάρχουν (όχι επιβεβαιωμένες) εκτιμήσεις ότι ήδη ένα εκατομύριο κινέζοι αγρότες έχουν μεταναστεύσει σ’ αυτές τις ιδιοκτησίες και δουλεύουν σαν εμιγκρέδες εργάτες γης στην αφρική.
Mια συμμαχία γερμανών και άγγλων επενδυτών ανακοίνωσε στα τέλη του 2008 ότι έχει 300 εκατομύρια ευρώ με σκοπό την αγορά αγροτικά εκμεταλλεύσιμων εκτάσεων στην πολωνία, στη ρουμανία, στην ουγγαρία και την τσεχία. Mια άλλη συμμαχία αραβικών και αγγλικών επενδυτικών εταιρειών ανακοίνωσε το περασμένο φθινόπωρο ότι σκοπεύει να διαθέσει 350 εκατομύρια δολάρια για να αγοράσει γη στην αφρική και στη ρουμανία. Nοτιοκορεατικές εταιρείες ανακοίνωσαν την ίδια περίοδο ότι σκοπεύουν να επεκτείνουν την «μετα-φεουδαρχία» τους στην παραγουάη, την ουρουγουάη και στην μογγολία. “H βραζιλία, η αργεντινή, η ουρουγουάη και η παραγουάη είναι ο αγροτικός κινητήτας του κόσμου” διαφημίζουν οι λατινοαμερικανικές εταιρείες “επενδυτικών συμβούλων” απευθυνόμενες σε οποιονδήποτε έχει σήμερα μαζεμένο ρευστό και δεν ξέρει που να το “επενδύσει” κερδοφόρα. Kι έτσι συμβαίνει το εξής: ενώ τεράστιες εκτάσεις της βραζιλίας “παραχωρούνται” σε διεθνείς επενδυτές, βραζιλιάνοι όμοιοί τους, με την υποστήριξη της κυβέρνησής τους, κυνηγούν παρόμοιες αγορές στην αφρική και αλλού. Mε μικρή καθυστέρηση σε σχέση με ανταγωνιστές του, το ιαπωνικό κράτος ανακοίνωσε την άνοιξη του 2009 ότι θα οργανώσει τους δικούς του επενδυτές, θα τους δώσει όσο χρήμα χρειάζονται μέσω της ιαπωνικής τράπεζας “διεθνούς συνεργασίας” και άλλων οργανισμών, για να ξαμολυθούν στη λατινική αμερική, στην κεντρική ευρώπη (ρωσία, ουκρανία και καζακστάν) και την κεντρικη ασία. “Πρέπει να διαφοροποιήσουμε τις πηγές μας σε αγροτικές πρώτες ύλες” δήλωσε ένας εκπρόσωπος της ιαπωνικής κυβέρνησης “καθώς εξαρτιόμαστε σε επικίνδυνο βαθμό απ’ τις εισαγωγές απ’ τις ηπα”. Όσο κι αν φαίνεται παράξενο από πρώτη ματιά, μια απ’ τις αιχμές αυτής της ιαπωνικής “διατροφικής” επέκτασης είναι η Toyota Tsusho Corp, εμπορική θυγατρική της αυτοκινητοβιομηχανίας Toyota…
Συνέχεια →
Μου αρέσει αυτό:
Μου αρέσει! Φόρτωση...