Ας φρόντιζαν…

Κατήντησα σχεδόν ανέστιος και πένης.
Αυτή η μοιραία πόλις, η Αντιόχεια
όλα τα χρήματα μου τάφαγε:
αυτή η μοιραία με τον δαπανηρό της βίο.

Άλλα είμαι νέος και με ύγείαν άρίστην.
Κάτοχος της ελληνικής θαυμάσιος
(ξέρω και παραξέρω Αριστοτέλη, Πλάτωνα·
τί ρήτορας, τί ποιητάς, τί ό,τι κι αν πεις).
Άπό στρατιωτικά εχω μιαν ιδέα,
κ’ έχω φιλίες με αρχηγούς των μισθοφόρων.
Είμαι μπασμένος κάμποσο και στα διοικητικά.
Στην Αλεξάνδρεια έμεινα έξι μήνες, πέρσι·
κάπως γνωρίζω (κ’ είναι τούτο χρήσιμον) τα εκεί:
του Κακεργέτη βλέψεις, και παληανθρωπιές, και τα λοιπά.

Η πολιτική οικονομία του μαζικού φόνου…

Τα ξημερώματα της Κυριακής 12 Ιούνη, ο 29χρονος Omar Mateen επιτέθηκε σε gay club στο Ορλάντο της Φλόριντα, αφήνοντας πίσω του, σύμφωνα με τις ως τώρα πληροφορίες, 50 νεκρούς και περισσότερους από 50 τραυματίες στην πιο θανατηφόρα, ως τώρα, δολοφονική επίθεση σε πολίτες στο έδαφος των ΗΠΑ.

Αναπόσπαστο κομμάτι της ανατριχιαστικής αποτελεσματικότητας της επίθεσης είναι η φονική επάρκεια του μέσου που χρησιμοποίησε ο Mateen, του ημιαυτόματου πυροβόλου όπλου AR-15. Το συγκεκριμένο όπλο πρωτοκατασκευάστηκε ως όπλο του αμερικανικού στρατού από την ArmaLite το 1959. Ο στρατιωτικός του κωδικός είναι γνωστός ως M-16. Η γνωστή πολυεθνική όπλων Colt αγόρασε τα δικαιώματα στην παραγωγή και ξεκίνησε να διαθέτει το όπλο σε “μη στρατιωτική εκδοχή” (κατά βάση ως ημιαυτόματο αντί για αυτόματο) το 1963. H ταχύτητα πυρός του ημιαυτόματου AR-15 είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων, περιλαμβανομένης της ταχύτητας στην πίεση στην σκανδάλη, καθώς κάθε πάτημά της εξαπολύει και μια ριπή από σφαίρες. Πάντως, εταιρείες όπως η Slide Fire Solutions διαθέτουν στο εμπόριο σχετικά φθηνές και νόμιμες μετατροπές που του επιτρέπουν να ρίξει μέχρι 900 ριπές από σφαίρες σε ένα λεπτό.[1] Με δεδομένο ότι για λόγους ακρίβειας στην στόχευση σπάνια χρησιμοποιείται ο πλήρως αυτόματος μηχανισμός ακόμα και σε συνθήκες πολέμου, η ταχύτητα ριπής της “εκδοχής για πολίτες” είναι απόλυτα ικανοποιητική για ένα σύγχρονο πολεμικό όπλο.

Το δημόσιο χρέος ως μέσο συσσώρευσης πλούτου…

Εισαγωγή: Το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε πριν από ενάμισυ αιώνα ακριβώς αλλά με ελάχιστες παρεμβάσεις θα μπορούσε να προβληθεί σαν να γράφτηκε μόλις χτες:

Το δημόσιο χρέος, δηλαδή το ξεπούλημα του κράτους -αδιάφορο αν είναι απολυταρχικό, συνταγματικό ή δημοκρατικό κράτος- βάζει τη σφραγίδα του στην κεφαλαιοκρατική εποχή. Το μοναδικό κομμάτι τού λεγόμενου εθνικού πλούτου, που στους σύγχρονους λαούς ανήκει πραγματικά στο σύνολο του λαού, είναι το δημόσιο χρέος τους. Γι’ αυτό είναι πέρα για πέρα συνεπής η σύγχρονη θεωρία που λέει πωςένας λαός γίνεται τόσο πιο πλούσιος όσο πιο βαθιά βουτιέται στα χρέη. Το δημόσιο χρέος γίνεται τοcredo (πιστεύω) του κεφαλαίου. Και από τη στιγμή που εμφανίζεται η χρέωση του δημοσίου, τη θέση τού αμαρτήματος ενάντια στο άγιο πνεύμα, για το οποίο δεν υπάρχει άφεση, την παίρνει η καταπάτηση της πίστης απέναντι στο δημόσιο χρέος.

Καρλ Μαρξ, «Το Κεφάλαιο» Αυθεντικό αντίτυπο της πρώτης έκδοσης (1867)

Το δημόσιο χρέος γίνεται ένας από τους πιο δραστικούς μοχλούς τής πρωταρχικής συσσώρευσης. Οι πιστωτές τού δημοσίου στην πραγματικότητα δεν δίνουν τίποτα, γιατί το ποσό που δανείζουν μετατρέπεται σε κρατικά ευκολομεταβιβάσιμα χρεώγραφα, που στα χέρια τους εξακολουθούν να λειτουργούν, όπως θα λειτουργούσαν αν ήταν ισόποσο μετρητό χρήμα. Άσχετα όμως κι από την τάξη των αργόσχολων εισοδηματιών που δημιουργιέται μ’ αυτό τον τρόπο και τον αυτοσχέδιο πλούτο των χρηματιστών που παίζουν το ρόλο τού μεσίτη ανάμεσα στην κυβέρνηση και το έθνος -καθώς και των φοροενοικιαστών, των εμπόρων, των ιδιωτών εργοστασιαρχών, που μια καλή μερίδα κρατικού δανείου τούς προσφέρει την υπηρεσία ενός κεφαλαίου πεσμένου από τον ουρανό- το δημόσιο χρέος έχει δημιουργήσει τις μετοχικές εταιρείες. το εμπόριο με συναλλάξιμες αξίες όλων των ειδών, την επικαταλλαγή, με δυο λόγια: το παιχνίδι στο χρηματιστήριο και τη σύγχρονη τραπεζοκρατία.
Σαν με μαγικό ραβδί προικίζει το μη παραγωγικό χρήμα με παραγωγική δύναμη και το μετατρέπει έτσι σε κεφάλαιο, χωρίς νά ‘ναι υποχρεωμένο να εκτεθεί στους κόπους και στους κινδύνους που είναι αχώριστοι από τη βιομηχανική μα ακόμα κι από την τοκογλυφική τοποθέτηση.

Η Μεταλλαγή της Ευρώπης…

Νίκος Ιωάννου

Από τη δεκαετία του 1990, η Ευρώπη έδειχνε πως θα είχε κάποιο σοβαρό πρόβλημα με τη διαχείριση της μετακίνησης πληθυσμών. Αυτή η εισροή εκατομμυρίων ανθρώπων από διαλυμένες παραδοσιακές κοινωνίες προς τις παλιές βιομηχανικές χώρες της Ευρώπης, σε συνδυασμό με την παγκόσμια οικονομική και πολιτική μεταλλαγή, συγκλονίζει τα θεμέλια της ατομικής ασφάλειας του Ευρωπαίου, μια ατομική ασφάλεια που διαμορφώθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως το τέλος του 20^ου αιώνα.

Σε αυτή την κοινωνικοϊστορική διαδρομή μισού αιώνα παρατηρούμε τον παραγωγικό άνθρωπο που δημιούργησε η βιομηχανική εποχή να μεταλλάσσεται σε καταναλωτή απογυμνωμένο από την ευθύνη της παραγωγής. Σήμερα παρατηρούμε τον καταναλωτικό άνθρωπο να χάνει αυτή την ιδιότητά του και να αναρωτιέται ο ίδιος για τη σημασία της. Ποιος θα είναι ο σύγχρονος άνθρωπος που θα συνοδεύσει την ιστορική διαδρομή του καπιταλισμού στη νέα, άγρια και παγκόσμια μορφή του; Ποιος θα είναι ο σύγχρονος Ευρωπαίος που θα πάρει μέρος σε αυτή τη νέα οικονομική και πολιτική εξέλιξη;

Στην πραγματικότητα, φαίνεται να αλλάζει αυτή ακριβώς η ευρωπαϊκή πολιτισμική ιδιότητα. Μοιάζει όχι και τόσο σημαντική για τον νέο καπιταλισμό. Η μικρομεσαία ευρωπαϊκή επιχείρηση χρειάζεται τον φρέσκο και πρόθυμο πληθυσμό για να επιβιώσει. Είναι η ελάχιστη προσδοκία μπροστά στον κίνδυνο να μετατραπούν τα αστικά βιομηχανικά συμπλέγματα σε αστικές ερήμους με εκατομμύρια ασκόπως περιφερόμενους ανθρώπους.

Δύο ανέκδοτα κείμενα του Κομαντάντε Γκεβάρα…

Το Ελληνικό Αρχείο Τσε Γκεβάρα δημοσιεύει για πρώτη φορά μεταφρασμένα δύο άγνωστα στο πλατύ κοινό κείμενα του Ερνέστο Γκεβάρα. Τα κείμενα περιέχονται στο πρόσφατα εκδοθέν βιβλίο του Κάρλος Ταμπλάδα «H πολιτική οικονομία της οικοδόμησης του σοσιαλισμού» (Διεθνές Βήμα, 2014).

ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΩΤΟ.

Ακόμα και μετά την παραίτησή του από τα κρατικά και κομματικά του καθήκοντα στην Κούβα και μέσα σε μια διεθνιστική αποστολή σε πλήρη εξέλιξη, ο Τσε συνέχισε να εμβαθύνει ακόμα περισσότερο στη πλατύτερη έρευνα του ανθρώπινου πολιτισμού γενικά και στην ιστορία της μαρξιστικής σκέψης ειδικότερα, πράγμα που τον οδήγησε να μελετήσει πλατιά, από τους αρχαίους φιλοσόφους έως τον σοβιετικό μαρξισμό μέσα από τα επίσημά του κείμενα. Κάπου μεταξύ του 1965 και 1966 έγραψε ένα γράμμα σε έναν Κουβανό σύντροφο, ενημερώνοντάς τον για τη μελέτη του:

Τούτη την παρατεταμένη περίοδο διακοπών το έχω ρίξει για τα καλά στη μελέτη της φιλοσοφίας – κάτι που είχα στον νου μου να κάνω εδώ και καιρό. Ήρθα αντιμέτωπος με την πρώτη δυσκολία: στην Κούβα δεν έχει δημοσιευτεί τίποτε, εάν εξαιρέσουμε τα σοβιετικά τούβλα [εγχειρίδια] που έχουν το μειονέκτημα ότι δεν σε αφήνουν να σκεφτείς: το κόμμα το έχει ήδη κάνει για σένα, και εσύ δεν έχεις παρά να το χωνεύεις. Από πλευράς μεθόδου είναι ότι πιο αντιμαρξιστικό υπάρχει και, επιπλέον, συνήθως είναι και κάκιστα. Η δεύτερη, όχι λιγότερο σημαντική δυσκολία ήταν ότι είχα άγνοια του φιλοσοφικού λεξιλογίου (έχω παλέψει σκληρά με τον δάσκαλο Χέγκελ και στον πρώτο γύρο με έριξε κάτω δύο φορές). Γι’ αυτό μου έφτιαξα ένα σχέδιο μελέτης δικό μου, το οποίο πιστεύω ότι θα μπορούσε να μελετηθεί και να βελτιωθεί πολύ περισσότερο, ώστε να αποτελέσει τη βάση μιας πραγματικής σχολής σκέψης έχουμε ήδη κάνει πολλά πράγματα, αλλά κάποτε θα πρέπει επίσης να μάθουμε να σκεφτόμαστε. Το σχέδιό μου συνίσταται σε αναγνώσματα, αλλά θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για σοβαρές δημοσιεύσεις των πολιτικών εκδόσεων.