
Γράφει ο Θανάσης Αλεξίου*
Η αποφυσιοποίηση των κοινωνικών σχέσεων
H συζήτηση που γίνεται σήμερα για το Σύμφωνο Συμβίωσης είναι βαθιά ιδεολογικοποιημένη με την έννοια ότι τα φαινόμενα (οικογένεια, σεξουαλικότητα, φύλο κ.λπ.) αντιμετωπίζονται ως ουσίες, ως αυτά να έχουν εγγενείς ιδιότητες. Σε μεγάλο βαθμό η αντίληψη αυτή έχει να κάνει με την αστική ιδεολογία, η οποία αφού έφτιαξε και επέβαλε μια παράσταση για τη φύση (κατ’ αναλογία της ανθρώπινης κοινωνίας) προβάλλει την παράσταση αυτή πάνω στην κοινωνία θέλοντας να εμφανίσει τις κοινωνικές σχέσεις ως φυσικές σχέσεις. Επομένως τα κοινωνικά φαινόμενα δεν έχουν ιστορία, δεν είναι δηλαδή αποτέλεσμα της ανθρώπινης δράσης, ενώ η ίδια η καπιταλιστική κοινωνία καθώς είναι προέκταση της φύσης, συνιστά την κατ’ εξοχήν ανθρώπινη κατάσταση. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε αμφισβήτηση των βασικών της αρχών (ανταγωνισμός, οικογένεια, σεξουαλικότητα κ.λπ.) αντιβαίνει την ίδια τη φύση.
Νομίζω πως οι σκέψεις του Φ. Ένγκελς, όπως διατυπώνονται στο γράμμα στον Λαβρόφ, προσδιορίζουν το θεωρητικό πλαίσιο, ώστε: α) να καταδειχτεί η ιδεολογική χρήση της βιολογίας όσον αφορά στην ερμηνεία των κοινωνικών φαινομένων, μεταξύ άλλων και της οικογένειας, του φύλου, της σεξουαλικότητας κ.λπ.,και β) να αναδειχτεί η ιστορικότητά τους. Ότι δηλαδή αυτά είναι ιστορικές κατηγορίες και όχι ουσίες (βιολογικές). Γράφει ο Ένγκελς: «Η όλη δαρβινική διδασκαλία του αγώνα για την επιβίωσηείναι απλώς μια μετάθεση από την κοινωνία στην έμβια φύση του δόγματος του Χομπς bellum m omnium conrta omnes και του αστικού-οικονομικού δόγματος του ανταγωνισμού, μαζί με τη θεωρία του Malthus περί πληθυσμού. Όταν πια αυτό το ταχυδακτυλουργικό κόλπο έχει συντελεστεί…οι ίδιες θεωρίες ξαναμεταφέρονται από την ενόργανη φύση πίσω στην ιστορία, και ο ισχυρισμός τώρα είναι ότι η εγκυρότητα τους ως αιώνιων νόμων της ανθρώπινης κοινωνίας, έχει αποδειχθεί» (παρατίθεται από τον ανθρωπολόγο M. M. Sahlins, Χρήσεις και καταχρήσεις της βιολογίας, εισαγ. Α. Μπακαλάκη, 1997, σ. 144-45).
Συνέχεια →
Μου αρέσει αυτό:
Μου αρέσει! Φόρτωση...