
Ο Εμμανουέλ Τερραί, γεννημένος το 1935, είναι ένας από τους σημαντικότερους μαρξιστές ανθρωπολόγους. Με σπουδές στη φιλοσοφία αρχικά, θα στραφεί έπειτα στην ανθρωπολογία, επηρεασμένος και από την ανάγνωση του μαρξισμού που πρότεινε ο Λουί Αλτουσέρ. Στρατευμένος διανοούμενος, εκτός από το ερευνητικό έργο του στην ανθρωπολογία, έχει σημαντική δράση στο κίνημα αλληλεγγύης στους μετανάστες χωρίς χαρτιά. Ο ίδιος παραχώρησε στο Εκτός Γραμμής την παρούσα συνέντευξη με την ευκαιρία της ομιλίας του σε εκδήλωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ Γαλλίας τον Μάρτιο του 2014.
Πώς θα περιγράφατε την επίδραση του Αλτουσέρ στις αρχές της δεκαετίας του 1960 σε έναν νεαρό ανθρωπολόγο όπως εσείς;
Εμείς ήμαστε τότε μέσα σε ένα πλαίσιο μαρξιστικό, αλλά ο μαρξισμός της εποχής ήταν ένας μαρξισμός που δεν μας ικανοποιούσε. Από τη μία ήταν αυτό που θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως ο επίσημος μαρξισμός, ο μαρξισμός έτσι όπως τον δίδασκαν ή τον διακήρυτταν οι φιλόσοφοι που βρίσκονταν κοντά στο Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, όπως ο Ροζέ Γκαρωντύ και άλλοι. Ήταν ένας μαρξισμός ακραία δογματικός, ακραία μηχανιστικός, που αδυνατούσε να μας γοητεύσει γιατί δεν είχε να προσφέρει κάτι άλλο πέραν της θεωρίας της αντανάκλασης, του καθορισμού από την οικονομία κ.λπ., που μεταφράζονταν με εξαιρετικά μηχανιστικό τρόπο.
Από την άλλη, πολυάριθμοι ερμηνευτές, συχνά χριστιανοί, αν και όχι μόνο, απέδιδαν προνομιακή θέση στα Χειρόγραφα του 1844 του Μαρξ και τα χρησιμοποιούσαν για να αντλήσουν από τον ίδιο μια φιλοσοφία της ύπαρξης και μια φιλοσοφία του υποκειμένου, επικεντρώνοντας στην έννοια της αλλοτρίωσης. Ήταν μια ερμηνεία πολύ πιο ευφυής τρόπον τινά, αλλά την ίδια στιγμή είχε το βασικό πρόβλημα ότι διέγραφε τη ρήξη ανάμεσα στον μαρξισμό και την αστική φιλοσοφία και προσαρτούσε κατά κάποιον τρόπο τον μαρξισμό στο μεγάλο ρεύμα της φιλοσοφίας της ύπαρξης. Βέβαια δεν ήταν μόνο χριστιανοί· ήταν και ο Υππολίτ που τα έλεγε αυτά. Ο Υππολίτ είχε γράψει μελέτες για τον Μαρξ και τον Χέγκελ που με ανάλογο τρόπο αντλούσαν από τα Χειρόγραφα του 1844, περιορίζοντας τις διαφορές ανάμεσα στους δύο αυτούς φιλοσόφους.
Συνέχεια →
Μου αρέσει αυτό:
Μου αρέσει! Φόρτωση...