Ένα από τα γνωστότερα τραγούδια του Ζορζ Μπρασένς (1921-1981), του αγαπημένου Γάλλου τραγουδοποιού, είναι το La mauvaise reputation, Η κακή φήμη δηλαδή. Ήταν το πρώτο τραγούδι του πρώτου του μεγάλου δίσκου (1952), που είχε τον ίδιο τίτλο.
Το ακούμε εδώ από μεταγενέστερη τηλεοπτική ζωντανή εκτέλεση:
Στο τραγούδι μιλάει ένας ειρηνικός αντικονφορμιστής, που μένει σ’ ένα μικρό χωριό αλλά αρνείται να βαδίσει την πεπατημένη όπως όλοι οι άλλοι. Αποτέλεσμα είναι να έχει αποκτήσει κακή φήμη και να τον κατηγορούν όλοι οι συγχωριανοί του. Η μεγαλοφυία του Μπρασένς εκδηλώνεται στο τελευταίο δίστιχο της καθεμιάς από τις τέσσερις στροφές, όπου ο παιχνιδιάρικος δεύτερος στίχος αναιρεί τη ζοφερή απειλή του πρώτου.
Tout le monde médit de moi,
Sauf les muets, ça va de soi.
(μεταφράζω κατά λέξη: Όλος ο κόσμος με κακολογεί, εκτός από τους μουγγούς, εννοείται).
Tout le monde me montre du doigt
Sauf les manchots, ça va de soi.
(Όλος ο κόσμος με δείχνει με το δάχτυλο, εκτός από τους κουλούς, εννοείται)
Tout le monde se rue sur moi,
Sauf les culs-de-jatte, ça va de soi.
(Όλος ο κόσμος χιμάει καταπάνω μου, εκτός από τους κουτσούς, εννοείται)
και τέλος,
Tout l’mond’ viendra me voir pendu,
Sauf les aveugles, bien entendu.
(Όλοι θάρθουν να με δουν κρεμασμένον, εκτός απ’ τους τυφλούς, φυσικά).
Να δούμε κι όλο το ποίημα στα ελληνικά, στη μετάφραση του ποιητή Γιαννη Βαρβέρη (Υπάρχει κι άλλη μετάφραση, του φίλου Δημήτρη Μπόγδη, που το έχει τραγουδήσει κιόλας. Άλλη φορά). Το πρωτότυπο εδώ.
Στο χωριουδάκι μου θα σας το πω
Έχω ένα όνομα πολύ κακό:
είτε φωνάζω είτε λουφάζω
Πάντα σε σκέψεις τους άλλους βάζω.
Μα εγώ δεν κάνω κακό σε κανένα
Κάνοντας εκείνο που αρέσει σε μένα.
Στους άλλους όμως ποτέ δεν αρέσεις
Αν το καπέλο σου στραβά φορέσεις
Κι όλοι γι΄ αυτό με κακολογούνε,
Πλην των μουγκών γιατί δεν το μπορούνε.
Της εθνικής μας γιορτής τη μέρα
Στο κρεβάτι μου μένω όλη μέρα,
Στη μουσική και στις τόσες παράτες
Εγώ γυρίζω πάντα τις πλάτες.
Όμως δεν κάνω κακό σε κανένα,
Όταν τα αυτιά μου έχω βουλωμένα.
Στους άλλους όμως ποτέ δεν αρέσεις
Αν το καπέλο σου στραβά φορέσεις.
Κι εμένα όλοι δαχτυλοδειχτούνε,
Πλην των κουλών γιατί δεν μπορούνε.
Αν συναντήσω έναν άτυχο κλέφτη,
που ένας χωριάτης τον κυνηγάει,
Το πόδι βάζω κι αμέσως πέφτει
Κάτω ο Χωριάτης κι ο κλέφτης το σκάει.
Μα εγώ δεν κάνω κακό σε κανένα
Βοηθώντας κλέφτες να φεύγουν ολοένα.
Στους άλλους όμως ποτέ δεν αρέσεις
Αν το καπέλο σου στραβά φορέσεις.
Κι εμένα όλοι τρέχουν να βρούνε
Πλην των κουτσών γιατί δεν μπορούνε.
Τι με προσμένει για να μαντέψεις
Του Ιερεμία την τέχνη μην κλέψεις.
Μόλις θα βρούνε σκοινί χοντρό
Μου το περάσαν ευθύς στο λαιμό.
Μα εγώ δεν κάνω κακό σε κανένα
Κάνοντας κείνο που αρέσει σε μένα.
Στους άλλους όμως ποτέ δεν αρέσεις
Αν το καπέλο σου στραβά φορέσεις.
Και στην κρεμάλα όλοι θα με δούνε
Πλην των τυφλών γιατί δεν το μπορούνε.